Bu çalışma, otlanabilen yaygın çalı türlerinin yem değerlerinin belirlenmesi amacıyla 2018-2020 yıllarında Isparta’da Kovada Gölü çevresinde yürütülmüştür. Çalışmada çalı, çalı formunu almış ağaç ve ağaççık türlerinden oluşan 10 tür (Phillyrea latifolia, Spartium junceum, Juniperus oxycedrus, Quercus coccifera, Quercus infectoria, Coronilla emerus, Colutea melanocalyx, Fraxinus excelsior, Paliurus spina-christi ve Crataegus monogyna) kullanılmıştır. Bu türlerden her mevsim yaprak örnekleri alınmıştır. Çalışmada, kuru madde oranı (KMO), ham protein oranı (HPO), NDF, ADF, toplam sindirilebilir besin maddesi (TSBM), nispi yem değeri (NYD) ve tanen oranı belirlenmiştir.
Varyans analizi sonuçlarına göre, mevsimler ve çalı türleri arasındaki farklılık incelenen bütün özelliklerde istatistiki olarak önemli bulunmuştur. İki yıllık ortalamalara göre, mevsimler karşılaştırıldığında, en yüksek HPO, TSBM ve NYD ilkbaharda elde edilirken, mevsimler ilerledikçe azalmış, en düşük değerler kışın elde edilmiştir. En düşük kuru madde oranları, ADF ve NDF değerleri ilkbaharda elde edilmiş ve mevsimlerin ilerlemesine paralel olarak artmıştır. En düşük kondanse tanen oranları ilkbahar ve yaz mevsiminde elde edilirken en yüksek değerler kış mevsiminde tespit edilmiştir.
Türler karşılaştırıldığında ise en düşük kuru madde ve NDF oranı C. melanocalyx, ADF oranı P. spina-christi, kondanse tanen oranı P. latifolia, S. junceum, C. emerus, C. melanocalyx ve F. excelsior’da tespit edilmiştir. En yüksek HPO C. emerus, TSBM P. spina-christi ve NYD C. melanocalyx türlerinde belirlenmiştir. Sonuç olarak maki içerisinde yer alan çalı, çalı formunu almış ağaç ve ağaççık türlerinin yarı kurak ve kurak bölgelerde kritik dönemde geviş getiren hayvanlar için yüksek kaliteli yem olarak önemli bir potansiyele sahip olduğu görülmüştür.
TUBITAK
119O744
Bu çalışma Emre BIÇAKÇI’nın doktora tezinden türetilmiştir. Bu tez çalışmasına 119O744 numaralı proje ile destek sağlayan TUBITAK’a teşekkür ederiz.
This study was carried out in Kovada lake national park in Isparta in 2018-2020 to determine the forage values of common grazeable bush species. Ten species including bush, shrub-shaped tree and shrub species (Phillyrea latifolia, Spartium junceum, Juniperus oxycedrus, Quercus coccifera, Quercus infectoria, Coronilla emerus, Colutea melanocalyx, Fraxinus excelsior, Paliurus spina-christi ve Crataegus monogyna) were used in the study. Leaf samples were taken from these species in all seasons. In this study, dry matter (DM) ratio, crude protein (CP) ratio, NDF, ADF, total digestible nutrients (TDN), relative feed value (RFV) and tannin ratios of each species were determined.
According to the results of the analysis of variance, the difference between seasons and bush species was found to be statistically significant in all the examined characteristics.
According to the two-year averages, when the seasons are compared, the highest crude protein ratio, TDN and RFV were obtained in the spring, while they decreased as the seasons progressed, and the lowest values were obtained in the winter. The lowest dry matter ratios, ADF and NDF values were obtained in the spring and increased in parallel with the progress of the seasons. The lowest tannin ratios were obtained in spring and summer, while the highest values were determined in winter.
When the species were compared, the lowest dry matter and NDF ratio were found in C. melanocalyx, ADF ratio in P. spina-christi, and tannin ratio in P. latifolia, S. junceum, C. emerus, C. melanocalyx and F. excelsior. The highest crude protein ratio was determined in C. emerus, TDN P. spina-christi and RFV C. melanocalyx species.
Consequently, it has been seen that the bush, shrub-shaped tree and shrub species in the maquis have an important potential as high quality feed for ruminant animals in the critical period in semi-arid and arid regions.
119O744
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Orijinal Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Proje Numarası | 119O744 |
Yayımlanma Tarihi | 29 Eylül 2022 |
Kabul Tarihi | 22 Haziran 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 23 Sayı: 3 |