Safranbolu Yöresi Kazdağı Göknarı (Abies nordmanniana subsp. equi-trojani) meşcereleri için ağaç hacim tabloları

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 2, 61 - 68, 28.06.2023

Samet Baytaş Mehmet Seki

https://doi.org/10.18182/tjf.1261343

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma kapsamında, Safranbolu Orman İşletme Müdürlüğü sınırları içerisinde yayılış gösteren Kazdağı Göknarı (Abies nordmanniana subsp. equi-trojani) meşcereleri için kabuklu ve kabuksuz olmak üzere tek ve çift girişli ağaç hacim denklemleri geliştirilmiştir. Çalışma materyali olarak, farklı meşcere yapılarından alınan 153 adet örnek ağaca ilişkin kabuklu ve kabuksuz gövde hacim değerlerinden faydalanılmıştır. Kabuklu ve kabuksuz ağaç hacim tahminleri için 5 adet tek girişli ve 5 adet çift girişli olmak üzere 10 farklı ağaç hacim denkleminin geliştirildiği çalışmada en başarılı denklemlerin belirlenmesi için düzeltilmiş belirtme katsayısı, ortalama hata, ortalama mutlak hata ve hata kareler ortalamasının karekökü olmak üzere 4 farklı uygunluk ölçütü kullanılmıştır. En başarılı ağaç hacim denklemlerinin yöreye uygunlukları bağımsız veri seti üzerinden Wilcoxon testi ile denetlenmiş ve çalışma alanı için uygun oldukları (p>0.05) sonucuna varılmıştır. Yöre için en başarılı bulunan ağaç hacim denklemlerinin tamamı %95’in üzerinde açıklayıcılığa sahiptir. Bunun yanında, yöre için en başarılı bulunan modellerin ortalama hataları tek ve çift girişli kabuklu hacim denklemleri için sırasıyla -0.0211 m3 ve -0.0122 m3, tek ve çift girişli kabuksuz hacim denklemleri için ise sırasıyla -0.0201 m3 ve 0.0045 m3 olarak hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen başarılı denklemler kullanılarak kabuklu ve kabuksuz gövde hacim tahminleri için tek ve çift girişli ağaç hacim tabloları düzenlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çift-girişli hacim denklemi, Kabuklu gövde hacmi, Kabuksuz gövde hacmi, Orman envanteri, Regresyon analizi

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012113793

Teşekkür

Bu çalışma, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenen 1919B012113793 başvuru nolu proje kapsamında gerçekleştirilmiş olup, katkılarından dolayı TÜBİTAK’a teşekkür ederiz. Ayrıca, arazi çalışmalarındaki desteklerinden dolayı Safranbolu Orman İşletme Müdürlüğü idari ve teknik personeline teşekkür ederiz.

Tree volume tables for Kazdağı Fir (Abies nordmanniana subsp. equi-trojani) stands in Safranbolu Region

Öz

In this study, single and double entry over- and under-bark tree volume equations have been developed for Kazdağı Fir (Abies nordmanniana subsp. equi-trojani) stands within the boundaries of Safranbolu Forest Enterprise. The over- and under-bark volume values of 153 sample trees taken from different stand structures were used as the study material. Ten tree volume equations, five single- and five double-entry, were developed for over- and under-bark tree volume estimations. Four goodnes-of-fit criteria, including adjusted coefficient of determination, bias, mean absolute error, and root mean square error, were used to determine the most successful models. The suitability of the equations developed for the region was checked with an independent data set as well Wilcoxon test, and it was concluded that the equations were suitable for the study area (p>0.05). All tree volume equations proposed for the region had a coefficient of determination value over 0.95. In addition, the mean bias of the single- and double-entry models found to be the most successful for the region were calculated as -0.0211 m3 and -0.0122 m3 for the over-bark volume estimations, and -0.0201 m3 and 0.0045 m3 for the under-bark volume estimations, respectively. Single- and double-entry tree volume tables were prepared for over- and under-bark volume estimations by using the successful equations obtained as a result of the study.

Anahtar Kelimeler

Double-entry volume equation, Over-bark stem volume, Under-bark stem volume, Forest inventory, Regression analysis

Proje Numarası

1919B012113793

Kaynakça

• Akindele, S.O., LeMay, V.M., 2006. Development of tree volume equations for common timber species in the tropical rain forest area of Nigeria. Forest Ecology and Management, 226(1-3): 41-48.
• Alemdağ, Ş., 1962. Türkiye’deki Kızılçam Ormanlarının Gelişimi, Hasılat Ve Amenajman Esasları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten, No: 11, Ankara.
• Alemdağ, Ş., 1967. Türkiye’deki Sarıçam Ormanlarının Kuruluşu, Verim Gücü Ve Bu Ormanların İşletilmesinde Takip Edilecek Esaslar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten, No: 20, Ankara.
• Anşin, R., 2001. Tohumlu Bitkiler: Gymnospermae (Açık Tohumlular). I. Cilt, III. Baskı. Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları, Trabzon.
• Atalay İ., 2014. Türkiye’nin Ekolojik Bölgeleri. Meta Basım, İzmir, Türkiye.
• Baskerville, G.L., 1972. Use of logarithmic regression in the estimation of plant biomass. Canadian Journal of Forest Research, 2: 49-53.
• Bozkuş, H.F., Carus, S., 1997. Toros göknarı (Abies cilicica Carr.) ve Sedir (Cedrus libani Link.)’in karşılaştırmalı çift girişli ağaç hacım tabloları. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A Serisi, 47(1): 51-70
• Brooks, J.R., Wiant, H.V., 2008. Ecoregion based local volume equations for Appalachian hardwoods. Northern Journal of Applied Forestry, 25(2): 87-92.
• Carus, S., Memiş, İ., Kündü, K., Alem, Ö., 2016. Şehit Ali İhsan Kalmaz Ormanı karaçam (Pinus nigra Arnold) ağaçlandırması için tek ve çift girişli ağaç hacim tablolarının düzenlenmesi. Turkish Journal of Forestry, 17(1): 37-42. Çalışkan, A., Yeşil, A., 1996. Büyükdüz Araştırma Ormanı sarıçam-göknar-kayın karışık meşcerelerinde bulunan sarıçam için tek ve çift girişli hacim tablosu. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 46(1): 39-50.
• Çatal, Y., Güneş, A., 2018. Antalya yöresi ormanları için titrek kavak ağaç hacim tablolarının düzenlenmesi. Türkiye Ormancılık Dergisi, 19(1): 30-39.
• Çatal, Y., Gürlevik, N., Karatepe, Y., Carus, S., 2005. Isparta–Gölcük yöresi yalancı akasya (Robinia Pseudoacacia L.) meşcereleri için tek ve çift girişli ağaç hacim tablosu. Turkish Journal of Forestry, 6(2): 78-90.
• Durkaya, B., Durkaya, A., 2006. Zonguldak Orman Bölge Müdürlüğü Uludağ göknarı (Abies Bornmülleriana Matff.), sarıçam (Pinus Sylvetsris L.) ve Doğu kayını (Fagus Orientalis Lipsky.) karışık meşcereleri için hacim tabloları. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 8(10): 10-19.
• Eler, Ü., 2013. Dendrometri. Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, SDÜ Basımevi, Isparta.
• Eraslan, İ., 1954. Trakya Ve Bilhassa Demirköy Mıntıkası Meşe Ormanlarının Amenajman Esasları Hakkında Araştırmalar. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, OGM Basımevi, İstanbul.
• Gülen, İ., 1959. Karaçam hacim tablosu. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A-9(1): 97-112.
• Kahriman, A., Sönmez, T., Şahin, A., 2017. Antalya ve Mersin yöresi kızılçam meşcereleri için ağaç hacim tabloları. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(1): 9-22.
• Kalıpsız, A., 1981. İstatistik Yöntemler. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İÜ Basımevi, İstanbul.
• Kalıpsız, A., 1993. Dendrometri. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İÜ Basımevi, İstanbul.
• Mısır, N., Mısır, M., 2004. Developing double-entry tree volume table for Ash in Turkey. Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 3(4): 135-144.
• Ölmez, K., Şenyurt, M., 2022. Sarıçam ağaçları (Pinus sylvestris L.) için tek ve çift girişli ağaç hacim denklemlerinin geliştirilmesi (Bozalan ve Çubuk yöresi örneği). Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 8(1): 73-82.
• Özçankaya, N., Batur, M., Kiracıoğlu, Ö., 2021. İzmir Orman Bölge Müdürlüğü fıstıkçamı (Pinus pinea L.) meşcereleri için gövde hacim tablolarının düzenlenmesi. Ormancılık Araştırma Dergisi, 8(2): 125-145.
• Özçelik, R., 2010. Bucak yöresi kızılçam, sedir ve Toros Göknarı türleri için hacim denklemleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri A(2): 1-15.
• Özçelik, R., Çevlik, M., 2017. Batı Akdeniz Yöresi doğal sedir meşcereleri için hacim denklemleri. Turkish Journal of Forestry, 18(1): 37-48.
• Özçelik, R., Kalkanlı, Ş., 2018. Kaş Yöresi doğal kızılçam (Pinus brutia Ten.) meşçereleri için ağaç hacim denklemlerinin geliştirilmesi. Turkish Journal of Forestry, 19(1): 9-19.
• Özçelik, R., Karaer, K., 2016. Eğirdir Yöresi doğal kızılçam ve karaçam meşcereleri için ticari hacim denklemlerinin geliştirilmesi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 66(1): 59-74.
• Poudel, K.P., Cao, Q.V., 2013. Evaluation of methods to predict Weibull parameters for characterizing diameter distributions. Forest Science, 59(2): 243-252.
• Sakıcı, O.E., Özdemir, G., 2018. Stem taper estimations with artificial neural networks for mixed Oriental beech and Kazdaği fir stands in Karabük region, Turkey. Cerne, 24: 439-451.
• Sakıcı, O.E., Yavuz, H., 2003. Ilgaz Dağı göknar meşcereleri için hacim fonksiyonları. Kastamonu Orman Fakültesi Dergisi, 3(2): 219-232.
• Sakıcı, O.E., Sağlam, F., Seki, M., 2018. Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü karaçam meşcereleri için tek ve çift girişli ağaç hacim denklemleri. Turkish Journal of Forestry, 19(1): 20-29.
• Seki, M., 2022. Developing single and double entry tree volume equations for Calabrian pine trees in Bergama Forest Enterprise. 2. International Congress on Environment, Disaster and Forest, 02-03 December, Adana, Türkiye, pp. 105.
• Sönmez, T., Gencal, B., Çankaya, E.Ç., 2023. Single- and double-entry volume equations for Turkey oak (Quercus cerris L.) stands in Bursa Regional Directorate of Forestry. Forestist, 73(1): 51-62.
• Sprugel, D.G., 1983. Correcting for bias in log-transformed allometric equations. Ecology, 64: 209-210.
• Şenyurt, M., Ümit, M., 2019. Asarkaya kızılçam meşcereleri için tek ve çift girişli ağaç hacim denklemlerinin geliştirilmesi. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 5(2): 108-116.
• Yavuz, H., 1999. Taşköprü yöresinde karaçam için hacim fonksiyonları ve hacim tabloları. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23(5): 1181-1188.