Orman işletmelerinde pazarlama fonksiyonunun yapısı üzerine görüşler

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 2, 111 - 121, 28.06.2023

Murat Özen , Hasan Alkan

https://doi.org/10.18182/tjf.1278482

Öz

Bu çalışma pazarlamanın işletme yönetimi için önemi ve orman işletmelerindeki yapısı hakkında orman mühendislerinin görüşlerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında orman işletmelerinde pazarlama fonksiyonun yapısına yönelik bazı hususlarda orman mühendisleri ile müşteri konumunda olan firmaların görüşleri de karşılaştırılmıştır. Araştırma verileri, literatür ve dokümantasyon analizi, gözlem, röportaj ve anket teknikleri ile toplanmıştır. İnternet üzerinden kamu ya da özel sektörde çalışmakta olan orman mühendislerine yönelik yürütülen ankete 410 kişi katılmıştır. Isparta Orman Bölge Müdürlüğü’nden mal satın alan firmalara yönelik anket ise 59 firma yetkilisi ile yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin analizinde temel istatistik testler, ki-kare testi ve Mann-Whitney U testinden yararlanılmıştır. Araştırma bulgularına göre; pazarlama gelişim süreçlerinin ilk aşaması olan üretim anlayışı döneminin etkilerinin iyiden iyiye azaldığı ve pazarlamanın özellikle tutundurma çabaları yönünden geçmiş yıllara göre daha fazla önemsenmeye başlandığı belirlenmiştir. Bununla birlikte başta odun dışı ürün ve hizmetlere hala gereken önemin verilmemesi, orman ürünlerinin fiyatlandırılmasında ve satışında yaşanan sorunlar vb. gibi önemli eksiklikler de söz konusudur.

Anahtar Kelimeler

Pazarlama, Pazarlama karması, Pazarlama fonksiyonu, Devlet Orman İşletmeleri

Teşekkür

Bu makale, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Orman Mühendisliği Anabilim Dalında hazırlanan “Devlet Orman İşletmelerinde Pazarlama Fonksiyonunun Yapısı ve Müşteri Memnuniyetinin Belirlenmesi” isimli yüksek lisans tezinden üretilmiştir.

Opinions on the structure of marketing function in forest enterprises

Öz

This study was carried out to determine the opinions of forest engineers about the importance of marketing for business management and its structure in forestry enterprises. Within the scope of the research, the opinions of forest engineers and companies that are in the position of customers were also compared on some issues regarding the structure of the marketing function in forest enterprises. The data of research were collected through literature and documentation analysis, observation, interview and survey techniques. 410 people participated in the online survey conducted for forest engineers working in the public or private sector. The survey for companies purchasing products from the Isparta Regional Directorate of Forestry was conducted face-to-face with 59 company officials. Basic statistical tests, chi-square test and Mann-Whitney U test were used in the analysis of the research data. According to the research findings; It has been determined that the effects of the production concept, which is the first stage of the marketing development processes, have rather decreased, and that marketing has started to be given more importance especially in terms of promotion efforts. However, there are also important shortcomings such as the lack of importance to non-wood products and services, the problems in the pricing and sales of forest products etc.

Anahtar Kelimeler

Marketing, Marketing mix, Marketing function, State Forest Enterprises

Kaynakça

• Alkan, H., 2001. İşletme başarısında maliyet yönetiminin rolü ve maliyet yönetiminde yeni yaklaşımlar (Ormancılık açısından bir değerlendirme). SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 2(1): 177-192.
• Alkan, H., 2007. Devlet Orman Fidanlık İşletmelerinde Maliyet Yönetimi ve Pazarlama. Fidan Standardizasyonu, Standart Fidan Yetiştirmenin Biyolojik ve Teknik Esasları (Ed: Yahyaoğlu, Z. ve Genç M.), Süleyman Demirel Üniversitesi, Orman Fakültesi Yayın No: 75, Isparta, s: 493-548.
• Alkan, H., Korkmaz, M., Mcgill D., Eker, M., 2010a. Conflicts in benefits from sustainable natural resources management two diverse examples from Turkey. Journal of Environmental Biology, 31: 87-96.
• Alkan, H., Korkmaz, M., Eker, M., 2010b. Sürdürülebilir orman yönetiminde yaşanan gelişmeler, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri: Isparta Orman Bölge Müdürlüğü örneği. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20 Mayıs, Artvin, Türkiye, s. 56-65.
• Alkan H., Korkmaz, M., Eker, M., 2014. Stakeholders perspectives on utilization of logging residues for bioenergy in Turkey. Crotian Journal of Forest Engineering, 35: 153-165.
• Alkan, H., Demir, E., 2015. Dikili satış uygulamalarına yönelik sosyo-ekonomik çözümlemeler. IV. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi, 15-17 Ekim, Trabzon, s. 261-272.
• Alkan H., Eker, M., Korkmaz, M., 2017. Social assessment of the availability of logging residues in Turkish Pine Forests. 50th International Symposium on Forestry Mechanization, 25-29 September, Brasov (Romania), Proceedings, p.10.
• Alkan, H., Araç, İ., 2022. Orman ürünlerinin satışında elektronik satışların kullanılmasına ilişkin orman işletmesi çalışanlarının görüşleri. Turkish Journal of Forestry, 23(3): 243-254.
• Ayyıldız, H., Toksoy, D., 2006. Türkiye’de devlet orman işletmelerinde pazarlama anlayışını belirlemeye yönelik bir araştırma. Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 6(2): 244-261.
• Büyüköztürk, Ş., 2002. Veri Analizi El Kitabı. Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Daşdemir, İ., 2003. Asli orman ürünlerinde fiyat analizi (Zonguldak Orman Bölge Müdürlüğü örneği). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Bartın Orman Fakültesi Yayınları, 26(12): 119.
• Daşdemir, İ., 2008. Açık artırmalı kayın tomruk satış fiyatını etkileyen faktörler. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 10(14): 1-14.
• Daşdemir, İ., 2009. Orman Mühendisliği için maliye. Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, 1(18): 141.
• Daşdemir, İ., 2011. Dikili ağaç satışlarının uygulaması üzerine değerlendirmeler. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 13(20): 71-79.
• Demir, E., 2015. Dikili satış uygulamalarına yönelik sosyo-ekonomik çözümlemeler. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Enez, K., Arıcak, B., 2008. Dikili satış sisteminin teknik ve çevresel açıdan irdelenmesi. VI. Ulusal Orman Fakülteleri Öğrenci Kongresi, 8-9 Mayıs, Düzce, s. 442-443.
• Gültekin, Y.S., Çar, E., 2008. Ormancılıkta dikili ağaç satış yönteminin uygulaması üzerine araştırmalar. VI Ulusal Orman Fakültesi Öğrencileri Kongresi, 8-9 Mayıs, Düzce, s. 351-356.
• İlter, E., Ok, K., 2004. Ormancılık ve Orman Endüstrisinde Pazarlama İlkeleri ve Yönetimi (Örnek Olaylarla). Ofset Matbaacılık, İstanbul.
• Kabasakal, E., 2014. Orman işletmelerinde odun hammaddesi satışlarının satış zamanı açısından karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Kalaycı, Ş., 2006. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Karakaya, A., 2006. Dikili ağaç satış yönteminin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kayacan, A., Alkan, S., Yılmaz, E., Bayir, Y., Alkan, U., 2020. Ormancılık çalışmalarını kamuoyuna duyuracak etkili kitle iletişim araçlarına yönelik mevcut durum analizi (Isparta OBM örneği). Ormancılık Araştırma Dergisi, 7(2): 131-146. Korkmaz, M., Alkan, H., Özçelik, R., Yılmaztürk, A., 2010. Orman amenajman planlarının düzenlenmesinde sosyo-ekonomik durum envanterine yönelik iş tanımının geliştirilmesi. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs, Isparta, s. 292-301.
• Kök, G., 2010. Orman işletmelerinin odun hammaddesine ilişkin müşteri profilinin ve talep yapısının belirlenmesi: Antalya Orman Bölge Müdürlüğü örneği. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• OGM, 2015a. Türkiye Orman Varlığı 2015. https://www.ogm.gov.tr/ekutuphane/Yayinlar/T%c3%bcrkiye%20Orman%20Varl%c4%b1%c4%9f%c4%b1-2016-2017.pdf, Erişim: 13.08.2018.
• OGM, 2015b. Ormancılık Algı Araştırması. https://www.ogm.gov.tr/Lists/Duyurular/Attachments/501/OGM%20ALGI%20ARA%C5%9ETIRMASI.pdf, Erişim:13.12.2019.
• OGM, 2019. Orman Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu. https://www.ogm.gov.tr/ekutuphane/FaaliyetRaporu/Orman%20Genel%20M%C3%BCd%C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC%202019%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Faaliyet%20Raporu.pdf, Erişim: 03.03.2020.
• OGM, 2020. Yayinlar. https://www.ogm.gov.tr/ekutuphane/Yayinlar/Forms/AllItems.aspx, Erişim: 03.06.2020.
• Ok, K., 1997. Devlet orman işletmelerinin açık artırmalı satışlarının etkileşimi. Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Dergisi, 3: 39-62.
• Özdamar, K., 2013. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. 9. Baskı, Nisan Kitabevi, Eskişehir.
• Özler, T., 2013. Isparta Orman Bölge Müdürlüğü’nde dikili ağaç satışlarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Punch, K., 1998. Introduction to Social Research: Quantitative and Qualitative Approaches. Sage Publishing, London-Englan.
• Sarcan, S., 2011. Dikili ağaç satışı yönteminin sanayi kuruluşları çerçevesinden değerlendirilmesi. Orman Mühendisleri Odası Dergisi, 48(7-8-9): 24-27.
• Şener, F.N., Tolunay, A., Görücü, Ö., 2011. Sürdürülebilir ormancılık uygulamalarında sertifikasyon ve akreditasyon Andırın ve Göksun Devlet Orman İşletme Müdürlükleri örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12: 115–125.
• Tolunay, A., Turkoglu, T., 2014. Perspectives and attitudes of forest products industry companies on the chain of custody certification: a case study from Turkey. Sustainability, 6(2): 857-871.
• Tolunay, A., Balcı, Ö., Türkoğlu, T., 2017. Evaluation of opinions about strategic action plans related forestry and their efficiency in application. Turkish Journal of Forestry, 18(4): 295-301.
• Tolunay, A., Kabasakal, E., 2019. Orman işletmelerinde odun hammaddesi satışlarının satış zamanı açısından karşılaştırılması. I. Uluslararası Bilim ve İnovasyon Kongresi, 26-29 Ağustos, Pamukkale/Denizli, s.27-36.
• Türker, M.F., 1996. Açık Artırmalı Orman Ürünleri (Tomruk) Satışlarında Fiyat Oluşumunun Araştırılması (Doğu Karadeniz Bölgesi Örneği). (Doktora Sonrası Temel Araştırma) (Basılmamıştır), 106 s, K.T.Ü. Araştırma Fonu, Trabzon)
• Türker, M.F., 2000. Orman işletmeciliği ders notu. Trabzon, KTÜ Orman Fakültesi, Ders Notları Yayın No:59, Trabzon.
• Türker, M.F., 2008. Ormancılık İşletme Ekonomisi. Derya Kitabevi, Trabzon. Birinci Baskı, Derya Kitabevi, Trabzon. ISBN: 978-605-60295-0-9.
• Yılmaz, E., Alkan, S., Kayacan, A., Bayır, Y., Mavi, Z., 2021. Orman ürünleri sanayinin sertifikasyona yönelik görüşleri: Batı Akdeniz Bölgesi örneği. Ormancılık Araştırma Dergisi, 8(1): 54-68.
• Yükselen, C., 2007. Pazarlama İlkeler-Yönetim (Genişletilmiş ve Örnek Olaylar Eklenmiş). 6. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.