Kovada Gölü Milli Parkı’nın rekreasyon potansiyelinin belirlenmesi

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 1, 77 - 86, 28.03.2025

Merve Nur Çağlayan

Öz

Kentlerin büyümesiyle birlikte, kent sakinlerinin doğayla temas kurma gereksinimi de artmıştır. Stresten uzaklaşmak isteyen bireyler, doğa rezervleri, ormanlık alanlar ve şehir parkları gibi yeşil alanları tercih etmeye başlamıştır. Bu bağlamda, yeşil alanların ve su kenarlarının rekreasyona kazandırılması büyük önem arz etmektedir. Milli parklar, bu tür doğal alanlar arasında öne çıkmaktadır. Bu çalışmada, Kovada Gölü Milli Parkı’nın rekreasyon potansiyelini değerlendirmek amacıyla, Gülez yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem, çeşitli ölçütlerin puanlanarak belirli bir formül çerçevesinde hesaplanmasını içermektedir. Çalışma sonuçlarına göre, Kovada Gölü Milli Parkı’nın peyzaj ve iklim değerleri yüksek puan almıştır. Ancak, rekreatif kolaylıklar açısından parkın yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Genel değerlendirme neticesinde, parkın rekreasyon potansiyeli puanı %70 olarak hesaplanmış ve 'Ormaniçi Rekreasyon Potansiyeli Yüksek' olarak nitelendirilmiştir. Bu bulgular, Kovada Gölü Milli Parkı’nın rekreasyon açısından önemli bir alan olduğunu ve doğayla iç içe dinlenme arayışında olanlar için ideal bir mekân teşkil ettiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kovada Gölü Milli Parkı, Rekreasyon potansiyeli, Rekreasyon, Gülez Yöntemi

Etik Beyan

Çalışma etik onayı gerektirmemektedir.

Determination of the recreation potential of Kovada Lake National Park

Öz

With the expansion of cities, the need for urban residents to connect with nature has increased. Individuals seeking to escape stress have begun to prefer green spaces such as nature reserves, forested areas, and urban parks. In this context, the integration of green spaces and waterfronts into recreational activities is of great importance. Among such natural areas, national parks stand out as significant sites. This study evaluates the recreational potential of Kovada Lake National Park using the Gülez method. This method involves scoring various criteria and calculating a final score within a specific formula. According to the study results, the park received high scores for its landscape and climatic attributes. However, it was found to be insufficient in terms of recreational facilities. Based on the overall assessment, the park's recreational potential score was calculated as 70%, categorizing it as having a "High Forest Recreation Potential." These findings indicate that Kovada Lake National Park is a significant area for recreation and serves as an ideal destination for individuals seeking relaxation in a natural setting.

Anahtar Kelimeler

Kovada Lake National Park, Recreation potential, Recreation, Gülez Method

Etik Beyan

The study does not require ethical approval.

Kaynakça

• Altunöz, Ö., Tırıl, A., Arslan, Ö. E., 2014. Hamsilos Tabiat Parkı’nın rekreasyon potansiyelini belirlemeye yönelik bir araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research, 1(1): 20-38.
• Ay, E., Güzel, M. O., 2021. Rekreasyonel bir faaliyet olarak bisiklet turizmi: Hatay bisiklet yolu ve çevresi üzerine bir değerlendirme. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 4(10): 972-988.
• Bahadır, M., 2012. Kovada Gölü havzası ekosistemine genel bir bakış. Electronic Turkish Studies, 7(4): 947-963.
• Bestard, A. B., Font, A. R., 2010. Estimating the aggregate value of forest recreation in a regional context. Journal of Forest Economics, 16(3): 205-216.
• Birinci, S., Zaman, M., Bulut, İ., 2016. Limni Gölü Tabiat Parkının (Gümüşhane) rekreasyon potansiyeli. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(46): 285-294.
• Bratman, G. N., Hamilton, J. P., Daily, G. C., 2012. The impacts of nature experience on human cognitive function and mental health. Annals of the New York academy of sciences, 1249(1): 118-136.
• Cheng, J. C. H., Monroe, M. C., 2012. Connection to nature: Children’s affective attitude toward nature. Environment and Bbehavior, 44(1): 31-49.
• Chhetri, P., Arrowsmith, C., 2008. GIS-based modelling of recreational potential of nature-based tourist destinations. Tourism Geographies, 10(2): 233-257.
• Çavuş, A., Aker, P., 2021. Turgut Özal Tabiat Parkı’nın rekreasyon potansiyelinin belirlenmesi. Turizm Akademik Dergisi, 8(1): 193-212.
• Çetiner, H., 2019. Sağlık rekreasyonu kapsamında terapatik rekreasyon uygulamaları. Journal of Recreation and Tourism Research, 6(4): 405-411.
• Dudek, T., 2017. Recreational potential as an indicator of accessibility control in protected mountain forest areas. Journal of Mountain Science, 14(7): 1419-1427.
• Eagles, P. F., McCool, S. F., Haynes, C. D., 2002. Sustainable tourism in protected areas: Guidelines for planning and management. Gland: IUCN. 8: 1-191.
• Gül, S., Yılmaz, A., 2019. Samsun şehri kıyı şeridinin rekreasyon potansiyelinin Gülez’in açık hava rekreasyon potansiyelinin değerlendirilmesi yöntemi ile belirlenmesi. Coğrafi Bilimler Dergisi/Turkish Journal of Geographical Sciences, 17(2): 318-344.
• Gülez, S., 1990. Ormaniçi rekreasyon potansiyelinin saptanması için geliştirilen bir değerlendirme yöntemi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 40(2): 132-147.
• Hansmann, R., Hug, S. M. Seeland, K., 2007. Restoration and stress relief through physical activities in forests and parks. Urban Forestry & Urban Greening, 6(4): 213-225.
• Kervankıran, İ., Eryılmaz, A., 2014. Isparta ili milli parklarının rekreasyonel faaliyetlerde kullanımı. Marmara Coğrafya Dergisi, (29): 81-110.
• Korkut, D. S. A., Şimşek, D. S., 2009. Kıyı şeridi rekreasyon potansiyelinin belirlenmesinde bir yöntem uygulaması: Tekirdağ merkez ilçe örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(3): 315-327.
• Maller, C., Townsend, M., Pryor, A., Brown, P., St Leger, L., 2006. Healthy nature healthy people:‘contact with nature’as an upstream health promotion intervention for populations. Health Ppromotion Iinternational, 21(1): 45-54.
• Meriç, S., Bozkurt, Ö., 2017. Van Gölü’nün rekreasyonel turizm potansiyelinin SWOT analizi ile değerlendirilmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1): 154-167.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2024a. Rüzgar Atlası. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ankara, https://mgm.gov.tr/genel/ruzgar-atlasi.aspx Erişim:13.06.2024.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2024b. Isparta iline ait resmi istatistikler. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ankara, https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/ il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=ISPARTA . Erişim: 13.06.2024.
• OGM, 2024. E- Harita Uygulaması. https://cbs.ogm.gov.tr/vatandas/ Erişim: 12.06.2024.
• Öztürk, Y., 2018. Boş zaman, rekreasyon ve turizm kavramları arasındaki ilişkinin karşılaştırmalı bir analizi. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 1(2): 31-42.
• Park, B. J., Tsunetsugu, Y., Kasetani, T., Morikawa, T., Kagawa, T., Miyazaki, Y., 2009. Physiological effects of forest recreation in a young conifer forest in Hinokage Town, Japan. Silva Fenn, 43(2): 291-301.
• Polat, S., Polat, S. A., 2012. Karabük Yenice Ormanları’nın rekreasyon potansiyelinin değerlendirilmesi, I. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi, 12-15 Nisan, Antalya, 629-643.
• Pretty, J., Peacock, J., Sellens, M., Griffin, M., 2005. The mental and physical health outcomes of green exercise. International Jjournal of Eenvironmental Hhealth Rresearch, 15(5): 319-337.
• Surat, H., 2017. Gülez yöntemine göre Deriner Baraj Gölü ve yakın çevresi rekreasyonel potansiyelinin değerlendirilmesi ve alan kullanım önerilerinin geliştirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 20(3): 247-257.
• Sü Eröz, S.S., Aslan, E., 2017. Istranca Yıldız Ormanlarının rekreasyon potansiyelinin Gülez metodu ile değerlendirilmesi. Kesit Akademi Dergisi, (9): 83-107.
• Tarım ve Orman Bakanlığı 2024a. Kovada Gölü Milli Parkı. Tarım ve Orman Bakanlığı, 6. Bölge Müdürlüğü, Milli Parklar. https://bolge6.tarimorman.gov.tr/Menu/17/Milli-Parklar Erişim: 13.06.2024
• Tarım ve Orman Bakanlığı 2024b. Temel Kavramlar, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Ankara, https://www. tarimorman.gov.tr/DKMP/Menu/34/Temel-Kavramlar#:~:text=Milli%20Park%3A%20Bilimsel%20ve%20estetik,turizm%20alanlar%C4%B1na%20sahip%20tabiat%20par%C3%A7alar%C4%B1d%C4%B1r Erişim: 12.06.2024.
• Termansen, M., McClean, C. J., Jensen, F. S., 2013. Modelling and mapping spatial heterogeneity in forest recreation services. Ecological Eeconomics, 92: 48-57.
• Türker, G. Ö., Türker, A., Güzel, Ö., 2014. Turistik ürün çeşitlendirmesi kapsamında Dalyan destinasyonunun rekreasyon potansiyelinin değerlendirilmesi. International Journal of Sport Culture and Science, 2(Special Issue 2): 70-86.
• Türkiye Kültür Portalı 2024. Kovada Gölü Isparta. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara, https://www.kulturportali.gov.tr /turkiye/isparta/gezilecekyer /kovada-golu-milli-parki Erişim: 13.06.2024.
• Völker, S., Kistemann, T., 2011. The impact of blue space on human health and well-being–Salutogenetic health effects of inland surface waters: A review. International Jjournal of Hhygiene and Eenvironmental Hhealth, 214(6): 449-460.
• White, M., Smith, A., Humphryes, K., Pahl, S., Snelling, D., Depledge, M., 2010. Blue space: The importance of water for preference, affect, and restorativeness ratings of natural and built scenes. Journal of Eenvironmental Ppsychology, 30(4): 482-493.
• Yılmaz, H., Karaşah, B., Yüksel Erdoğan, E., 2009. Gülez yöntemine göre Kafkasör Kent ormanının rekreasyonel potansiyelinin değerlendirilmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 10 (1):53-61.
• Yurttaş Çelik, H., 2019. Kovada Gölü Milli Parkı. Türkiye Turizm Ansiklopedisi. https://turkiyeturizmansiklopedisi.com/kovada-golu-milli-parki Erişim: 12.06.2024.