ORIGINAL CLOTHING DESIGN WITH HEMP FABRIC AND ZERO WASTE APPROACH

Yıl 2024, , 121 - 140, 30.06.2024

Ayfer Bayram , Nursen Geyik Değerli

https://doi.org/10.54976/tjfdm.1433526

Öz

Hemp (Cannabis Sativa ) is a valuable industrial plant that has been used in many different fields from the past to the present. Hemp is used in the fields of textile, food, energy, medicine, construction, composite materials, cellulose and cosmetics. In this study, the definition, brief history and usage areas of the hemp plant are explained. In addition, with the zero waste approach of the hemp plant, clothing design was applied by contributing to the formation of original designs and sustainable fashion understanding. In the design, by using the entire fabric, an original and modern design was obtained with the wastes and manipulation details in the cavities of the molds placed.
In the research, all the usage areas of the hemp plant and the process of transforming it into an original design after fabric production are explained. Within the scope of various analyzes and researches, it is concluded that less water is consumed in the production process of fabrics obtained from hemp compared to other fabrics. It is also concluded that hemp plant is a raw material that is breathable with its antibacterial properties and resistant to radiation and many external factors. For this reason, it is thought that the use of hemp fabrics can be expanded with multifunctional designs by making modern designs with hemp fabrics and zero waste methods. This design is intended to set an example for the reinterpretation of the hemp plant, which has been used in the clothing industry for thousands of years. In this context, it is aimed to spread the innovative, transformable, environmentally friendly understanding. It will be more promising for the future to bring an environmentally sensitive, ethical vision of the hemp plant to the fashion industry and to make new plans.

Anahtar Kelimeler

Hemp, Sustainability, Zero waste, Fashion design

KENEVİR KUMAŞINDAN SIFIR ATIK YAKLAŞIMI İLE ÖZGÜN GİYSİ TASARIMI

Öz

Kenevir (Cannabis Sativa) geçmişten günümüze kadar çok farklı alanlarda kullanılan değerli bir endüstri bitkisidir. Kenevir; tekstil, gıda, enerji, ilaç, inşaat, kompozit malzemeler, selüloz ve kozmetik alanlarında kullanılmaktadır. Bu çalışmada kenevir bitkisi hakkında bilgi verilirken, kısa tarihçesi ve kullanım alanları da anlatılmaktadır. Bu çalışmada kenevir kumaşından, sıfır atık yaklaşımı ile sürdürülebilir moda anlayışına katkıda bulunacak özgün tasarımlar hazırlanmıştır. Tasarımlarda kumaşın tamamı firesiz olarak çalışılmıştır. Pastala yerleştirilen kalıpların boşluklarında oluşan firelerden dikiş manipülasyon teknikleri ile yüzey tasarım uygulamaları yapılmıştır. Hazırlanan yüzey tasarımları, özgün ve modern giysi tasarımlarına dönüştürülmüştür.
Araştırmada içerik olarak, kenevir bitkisinin tüm kullanım alanları ile birlikte kumaş üretimi sonrasında, özgün bir tasarıma dönüştürülme süreci aktarılmıştır. Çeşitli analiz ve araştırmaların sonuçları, kenevirden yapılan kumaşların üretim sırasında diğer kumaşlara göre daha az su tükettiğini göstermektedir. Ayrıca kenevir bitkisinin nefes alabilen bir hammadde olduğu, antibakteriyel özelliğe sahip olduğu, radyasyona ve birçok dış etkene karşı dayanıklı olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle sıfır atık yöntemiyle yapılacak modern tasarımların, kenevir kumaşının çok fonksiyonlu tasarımlarla kullanımını yaygınlaştırılabileceği öngörülmektedir. Hazırlanan tasarımların örnek teşkil ederek, binlerce yıldır kullanılan kenevir kumaşının, giyim endüstrisinde yeniden yorumlanması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda yenilikçi, dönüştürülebilir, çevre dostu anlayışın yaygınlaşması hedeflenmektedir. Kenevir bitkisi ile moda endüstrisine çevreye duyarlı, etik bir vizyon kazandırılması, yeni planlamalara gidilmesi gelecek için daha umut verici olacaktır.

Anahtar Kelimeler

KENEVİR, Sürdürülebilirlik, Sıfır atık, Moda tasarımı

Kaynakça

• Akdemir, İ.& Korkmaz, F. D. (2021). Sürdürülebilirlik Bağlamında Moda ve Sanat İlişkisi.
• Aksoy, D.- Aytaç, S. & Paslı, R. (2019). Endüstriyel Kenevir Gerçeği. 2. Uluslararası 19 Mayıs Yenilikçi Bilimsel Yaklaşımlar Kongresi, 27-29 Aralık 2019, Samsun, Türkiye, 850-858.
• Aksoy Gülen, L. (2022). Biyolojik Temelli Eko-Kumaş Tasarımı ve Uygulama Örnekleri Kenevir Lifinin Tekstil Alanında Kullanımı Üzerine Bir Çalışma. Prof. F. Dilek Alpan, https://acikerisim.msgsu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.14124/5503. 20143308007,26, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Tekstil ve Moda Tasarımı Ana sanat Dalı Tekstil ve Moda Tasarımı Programı, İstanbul
• Başer, İ. (1992) Elyaf Bilgisi, İstanbul, Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Yay.
• Bilgili, M. Y. (2021). Sıfır atık yaklaşımının kökenleri ve günümüzdeki anlamı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(40), 683-703
• Bocsa, I. &Karus, M. 1998. The cultivation of hemp: botany, varieties, cultivation and harvesting. Hemptech.
• Dölen, E., (1992) Tekstil Tarihi, Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Yayınları, İstanbul. Endüstrisindeki Uygulamaları, MAKÜ FEBED, 11(1): 108-123
• Himmetoğlu, M.F. (2020) Eski Çağda Kenevir Bitkisinin Kullanımı ve Yayılımı Hakkında Yeni Bir Değerlendirme, History Studies, 12/3, Haziran, s.1129-1142.
• Kaya S., Öner E. (2020). Kenevir Liflerinin Eldesi, Karakteristik Özellikleri ve Tekstil, İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 191-207.
• Kertmen, N., Nida Yıldırım, N. (2022). Farklı Karışım Oranlarında Kenevir Lifi Kullanımının ve İplik Numarasının İplik ve Kumaş Özelliklerine Etkisi, DEÜ FMD 24 (72), 763-77.
• Kocic, A.- Bizjak, D.-Poparic, G.B. &Stankovic, S.B. (2019). UV protection affordedby textile fabrics made of natural and regenerated cellulose fibres. Journal of Cleaner Production, 228, 1229-1237.
• Komuraıah, A., Kumar, N. S. &Prasad, B.D. 2014. Chemical composition of natural fiber sanditsin fluence on their mechanical properties. Mech Compos Mater, 50, 359-376.
• Kurtuldu, E., İşmal, E. (2019), Sürdürülebilir Tekstil Üretim ve tasarımında Yeniden Değer Kazanan Lif: Kenevir, SDÜ-ART-E, Güzel sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, C.12, S.24, s.694-718.
• Onay, A. Bozhan, N. Kılınç F.(2020)Kenevir, Kenevir Lifinin Özellikleri ve Tekstil Sanayisinde Kullanımı, Palme Yay. s.301-319. Science and Technology, 18, s.1-5.
• Paralı, A. (2021) “Sürdürülebilir Moda Kapsamında Sıfır Atık Kalıp Hazırlama Tekniklerinin İncelenmesi: Mozaik Yöntemi Örneği”. ulakbilge, 67 (2021 Aralık): s. 1457–1474.
• Sponner, J.-Toth, L.-Czıger, S. &Franck, R. R. 2005. Hemp. In Bast and Other Plant Fibres. R.R., Franck Ed. England: Woodhead Publishing. pp: 176-206.
• Yıldız, D., (2022) Sürdürülebilir Tekstil Tasarımında Hasattan Tezgaha Kenevir Dokumacılığı: Çayeli Örneği, İnternational Social Sciences Studies Journal, Vol: 8 Issue: 99, p.20072019.
• Yılmaz, G.,Yazıcı, L. (2022). Dünyada Yükselen Değer; Endüstriyel Kenevir (Cannabis Sativa L.), Bozok Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi,1 (1), 54-61.
• Zhang, H. - Zhong, Z.- Feng, L.- 2016. Advances in the Performance and Application of Hemp Fiber, International Journal of Simulations, Systems,
• URL 1https://tr.wikipedia.org/wiki/KenevirErişim Tarihi: 05.03.2024
• URL 2 https://www.himalayanhemp.in/post/how-can-hemp-help-in-cleaning-upradiationsfrom-nuclear-sites-in-india-like-pokhran-and-karwarErişim Tarihi:15.03.2024
• URL 3https://www.aydin.edu.tr/haberler/Pages/Kenevir-radyasyonu-emiyor.aspxErişim Tarihi: 25.03.2024
• URL4https://cannabismuseum-amsterdam.com/hemp-for-clothing/Erişim Tarihi: 05.04.2024
• URL 5https://www.filofibra.com.tr/tr/blog/kenevir-lifi-ve-kumas-uretimiErişim Tarihi:07.04.2024
• URL 6https://www.filofibra.com.tr/tr/blog/tekstil-hammaddelerinde-surdurulabilir-uretim-arayislari-ve-kenevir-ipligiErişim Tarihi: 10.04.2024
• URL 7https://fortiko.com.tr/Erişim Tarihi: 15.04.2024
• Görsel 1:https://www.biomassconnect.org/technical-articles/hemp-as-a-biomass-crop/#.Erişim Tarihi:20.12.2023
• Görsel 2,3,4,5,6,7:https://fortiko.com.tr/.Erişim Tarihi: 02.12.2023
• Görsel 8: https://www.historystudies.net/dergi/eski-cagda-kenevir-bitkisinin-kullanim-veyayilimi-hakkinda-yeni-bir-degerlendirme20200633706ac.pdfErişim Tarihi: 19.10.2023
• Görsel 9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22: Ayfer Bayram kişisel “Kenevir kumaşı ve tasarımı” fotoğraf arşivi: 28.11.2023