GEBELİKTEKİ RİSKLİ DURUMLARA İLİŞKİN FARKINDALIK VE BİLGİ DÜZEYİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA: GEBE OKULLARI ETKİN BİR YOL OLABİLİR Mİ?

Yıl 2021, , 434 - 442, 10.09.2021

Huriye Ecem Subaşı , Can Öner , Huseyin Cetin , Hatice Esin Temiz , Engin Ersin Şimşek

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.825374

Cited By: 2

Öz

Giriş: Anne ölümlerinin önemli bir kısmı gebelerin ilgili sorunu geç tanıması ve sağlık kuruluşlarına geç başvurması nedeniyle gerçekleşmektedir. Bu çalışmanın amacı gebelere değişik kurumlarda verilen “gebelikteki tehlike işaretleri” ile ilgili eğitimlerin gebelikteki riskli durumların farkındalığına etkisini değerlendirmektir. Yöntem: Çalışma gebe polikliniğinden 163 ve gebe okullarından 149 gebe olmak üzere toplam 312 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma verileri araştırmacılar tarafından oluşturulan veri formu ile toplanmıştır. Veri formu katılımcının sosyodemografik, obstetrik özellikleri, gebelikte tehlike işaretleri ile ilgili bilgi düzeylerini ölçen ve doğum öncesi bakım hizmetlerinin içeriğini değerlendirmeye yönelik olarak Sağlık Bakanlığı Doğum Öncesi Bakım Yöntemi Rehberi dikkate alınarak düzenlenmiş soruları içermektedir.Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 28,5±5,3 yıl olarak bulunmuştur. Katılımcıların %52,2’si (n=163) gebe polikliniğinden, %47,8’i (n=149) ise gebe okulundan çalışmaya dahil edilmişlerdir. Gebe okulundan çalışmaya katılanların %65,1’i hem aile hekimi hem de kadın doğum hekimi tarafından takip edilirken bu oran gebe polikliniğinden çalışmaya alınanlarda %50,3’tür (p=0,005). Gebe okulundan katılanların %85,2’sinin prenatal bilgi düzeyi yeterli bulunmuşken, gebe polikliniklerinden katılanlarda bu oran %4,9’da kalmıştır (p=0,001). Katılımcılara tehlike işaretlerinden birini yaşamaları durumunda acile ya da hekimlerine başvurup vurmayacakları sorulmuş her iki grup arasında ani gelişen ödem (p=0,001) ve yüksek ateş (p=0,003) istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Diğer parametrelerde istatistiksel açıdan anlamlı fark gösterilmemiştir. Sonuç: Gebe okullarından dahil edilenlerde belirgin olarak daha yüksek bilgi düzeyine sahip olunduğu, daha yüksek prenatal takip oranlarına ulaşıldığı, demir, folik asit ve D vitamini desteklerini daha düzenli kullandıkları bulunmuştur. Gebe okulları gebeler üzerinde verilen önerilere uyumu arttırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Doğum öncesi bakım, doğum,, gebelik,

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

A STUDY ON AWARENESS AND KNOWLEDGE LEVEL ABOUT RISKY SITUATIONS IN PREGNANCY: CAN PREGNANT SCHOOLS BE AN EFFECTIVE WAY?

Öz

Introduction: A significant part of maternal deaths ocur because of late recognizing the problem and apply to health institutions. The aim of this study is to evaluate the effects of trainings on “danger signs during pregnancy” given to pregnant women in different institutions on awareness of risky situations in pregnancy. Method:The study was conducted with a total of 312 participants, 163 from pregnant policlinics and 149 from pregnant schools. The study data were collected using the data form designed by the researchers. The data form includes questions that relatedwith participant's soyodemographic and obstetric characteristics, and their knowledge level about danger signs in pregnancy, and questions designed in consideration of the Ministry of Health Antenatal Care Method Guidelines to evaluate the content of prenatal care services. Results:The mean age of the participants was found to be 28.5 ± 5.3 years. 52.2% (n = 163) of the participants were included in the study from the pregnancy out patient clinic and 47.8% (n = 149) from the pregnant school. While 65.1% of those who participated in the study from the pregnancy school were followed by both the family doctor and the obstetrician, this rate was 50.3% (p = 0.005) in the pregnant out patient clinic. 85.2% of the participants from the pregnancy school has sufficent prenatal knowledge but this rate was 4.9% for pregnancy polyclinics (p = 0.000). The participants were asked whether they would consult the emergency service or their physicians if they experience one of the danger signs, and a statistically significant difference was found between the two groups, which developed suddenly developing edema (p = 0.000) and high fever (p = 0.003). There was no statistically significant difference in other parameters. Conclusion:It was found that those who were included in pregnant schools had a significantly higher level of knowledge, higher prenatal follow-up rates, and use iron, folic acid and vitamin D supplements more regularly. Pregnant schools increase compliance with the recommendations given on pregnant women.

Anahtar Kelimeler

prenatal care, pregnancy, birth

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• 1. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, ICON-INSTITUT Public Sector GmbH ve BNB Danışmanlık (2006) Ulusal Anne Ölümleri Çalışması, 2005. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ve Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu, Ankara.pp:70-77.
• 2. Magriples U, Kershaw TS, Rising SS, Massey Z, Ickovics JR.Prenatal healthcare beyond the obstetrics service: utilization and predictors of unscheduled care. Am J Obstet Gynecol 2008; 198 (75): e1–7.
• 3. Maseresha N, Woldemichael K, Dube L. Knowledge of obstetric danger signs and associated factors among preganant women in Erer distirict Somali region, Ethiopia. BMC Womens health2016;16:30
• 4. Haleema M, Raghuveer P, Kiran R, Mohammed IM, Mohammed ISA, Mohammed M. Assessment of knowledge of obstetric danger signs among pregnant women attending a teaching hospital. J Family Med Prim Care 2019;8(4):1422-26.
• 5. Gebe Okulu Gebe Bilgilendirme Sınıfı Doğuma Hazırlık ve Danışmanlık Merkezleri Hakkında Genelge (2018/23). [Erişim tarihi 01.03.2019] In: https://sbm.saglik.gov.tr/TR,49222/gebe-okulu-gebe-bilgilendirme-sinifi--doguma-hazirlik-ve-danismanlik-merkezleri-hakkinda-genelge.html
• 6. Atar Gürel S, Kemik VD. Gebeliğe İlişkin Bilgi Düzeyi, Etkenleri ve Bunun Doğum Öncesi Bakım Üzerine Etkisi. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2007;17:101-109.
• 7. Mbalinda SN, Nakimuli A, Kakaire O, Osinde MO, Kakade N, Kaye DK. Does Knowledge Of Danger Signs Of Pregnancy Predict Birth Preparedness? A Critique Of The Evidence From women Admitted With Pregnancy Complications. Health Research Policy and Systems 2014;12:60-65.
• 8. Nambala BS, Ngoma C. Knowledge and Perception of Women Towards Danger Signs in Pregnancy in Choma Rural District, Zambia. Medical Journal of Zambia 2013; 40 (2):43-47.
• 9. Spinelli A, Baglio G, Donati S, Grandolfo ME, Osborn J. Do antenatal classes benefit the mother and her baby? The Journal of Maternal–Fetal and Neonatal Medicine 2003;13:94–101.
• 10. Çatak B, Öner C, Gülay M, Baştürk S, Oğuz I, Özbek R. Doğum öncesi bakım hizmetlerinin sahada izlemi ve değerlendirilmesi: Bursa örneği. Türk Aile Hek Derg 2014;18(2): 63-69.
• 11. Shi Y, Wang D, Yuan Y, Jiang Y, Zeng Q, Chang C. The effect of prenatal education curriculum on mother’s prenatal examination utilization, delivery mode and recovery status: a cross-sectional survey in China. Environ Health Prev Med 2015;20:397–403.
• 12. Pirdal H, Yalçın BM, Ünal M. Gebelerin gebelik izlemleri, gebelikleri ile ilgili bilgi düzeyleri ve etkileyen faktörler. Türk Aile Hek Derg 2016; 20 (1): 7-15.
• 13. Anya SE, Hydara A, Jaiteh LES. Antenatalcare in The Gambia: Missed opportunity for information, education and communication. BMC Pregnancy and Childbirth2008;8:9.
• 14. Kilfoyle KA, Vrees R, Raker CA, Matteson KA. Non-urgent and urgent emergency department use during pregnancy: An observational studyAm J Obstet Gynecol 2017;216(2):e1–e7.