BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 2016, Cilt: 10 Sayı: 2, 91 - 95, 14.06.2016
https://doi.org/10.5455/tjfmpc.207978

Öz

Kaynakça

  • http://www.cdc.gov/tobacco/global/ (Erişim tarihi: 09.11.2015)
  • Shihadeh A. Investigation of mainstream smoke aerosol of the narghile water-pipe. Food Chem Toxicol 2003;41:143-52.
  • https://tr.wikipedia.org/wiki/Nargile (Erişim tarihi:10.11.2015)
  • Gadalla S, Aboul-Fotouh A, El-Setouhy M, Mikhail N, Abdel-Aziz F, Mohamed MK, et al: Prevalence of smoking among rural secondary school students in Qualyobia governorate. J Egypt Soc Parasitol 2003;33(3 Suppl):1031-1050.
  • Maziak W, Fouad FM, Asfar T, Hammal F, Bachir EM, Rastam S, et al: Prevalence and characteristics of narghile smoking among university students in Syria. Int J Tuberc Lung Dis 2004;8(7):882-889.
  • Jaffri SB, Yousuf A, Qidwai W. Water pipe smoking amongst the University and College Students of Karachi, Pakistan. Pak J Chest Med. 2012;18(2):13–19.
  • Al-Naggar RA, Bobryshev YV. Shisha smoking and associated factors among medical students in Malaysia. Asian Pac J Cancer Prev 2012; 13(11):5627-5632.
  • http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13142 (Erişim tarihi:10.11.2015)
  • http://havanikoru.saglik.gov.tr/dosya/Docs_Tutun_Dumaninin_Zararlari/KYTA_Kitap_Tr.pdf (Erişim tarihi:09.11.2015)
  • Erbaydar NP, Bilir N, Yildiz AN. Knowledge, be- haviors and health hazard perception among Turkish narghile (waterpipe)-smokers related to narghile smoking. Pak J Med Sci 2010;26:195-200.
  • Akpınar E, Saatçi E, Ergun G, Bozdemir N, İnan S. Çukurova Üniversitesi birinci sınıf öğrencilerinin sigara içme davranışları ve uyum özellikleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2004;8(2):63-68.
  • Poyrazoğlu S, Sarli S, Gencer Z, Günay O. Waterpipe (narghile) smoking among medical and non-medical university students in Turkey. Ups J Med Sci 2010;115: 210-6.
  • Akter E. Adana il merkezindeki lise öğrencilerinde tütün ve tütün mamullerinin kullanımı. Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Adana 2011
  • Chaouachi K. Hookah (shisha, narghile) smoking and environmental tobacco smoke (ETS). A critical review of the relevant literature and the public health consequences. Int J Environ Res Public Health 2009 Feb;6(2):798-843.
  • http://www.saglik.gov.tr/TR/dosya/1-95528/h/ulusal-tutun-kontrol-programi-eylem-plani.pdf (Erişim tarihi 20.12.2015)
  • Maziak W, Ward K, Soweid RA, Eissenberg T. Tobacco smoking using a waterpipe: a re-emerging strain in a global epidemic. Tobacco Control 2004;13(4):327-333.
  • Sahin S, Cinar N. Perceptions of Turkish University Students about the Effects of Water Pipe Smoking on Health. Asian Pac J Cancer Prev. 2015;16(11):4615-21.
  • Hookahs - Smoking & Tobacco Use. Center for Disease Control and Prevention Fact Sheet 2013. (Erişim tarihi13.11.2015)
  • Aljarrah K, Ababneh ZQ, Al-Delaimy WK. Perceptions of hookah smoking harmfulness: Predictors and characteristics among current hookah users. Tob Induc Dis 2009;5(1):16.
  • Sajid KM, Akhter M, Malik GQ. Carbon monoxide fractions in cigarette and hookah (hubble bubble) smoke. J Pak Med Assoc 1993; 43(9):179.
  • Ghasemi A, Syedmoradi L, Momenan AA, Zahediasl S, Azizi F. The influence of cigarette and qalyan (hookah) smoking on serum nitric oxide metabolite concentration. Scand J Clin Lab Investig 2010;70(2):116-121.
  • Koul PA, Hajni MR, Sheikh MA, Khan UH, Shah A, Khan Y, et al. Hookah smoking and lung cancer in the Kashmir valley of the Indian subcontinent. Asian Pac J Cancer Prev 2011; 12(2):519-524.
  • Shaikh R, Vijayaraghavan N, Sulaiman A, Kazi S, Shafi M. The acute effects of waterpipe smoking on the cardiovascular and respiratory systems. J Prev Med Hyg 2008;49(3):101–7.
  • Asma S, Gereklioğlu Ç, Korur A, Solmaz S. Secondary erythrocytosis due to waterpipe smoking: A case report. Gaziantep Med J 2015; 21(2):131-133. Turkish. doi:10.5455/GMJ-30-175217.
  • Cobb CO, Sahmarani K, Eissenberg T, Shihadeh A. Acute toxicant exposure and cardiac autonomic dysfunction from smoking a single narghile waterpipe with tobacco and with a “healthy” tobacco-free alternative. Toxicol Lett 2012; 215(1):70-75.
  • Steentoft J, Wittendorf J, Andersen JR, Amitai Y. Tuberculosis and water pipes as source of infection. Ugeskr Laeger 2006;168:904-7.
  • Kakodkar PV, Bansal SS. Hookah smoking: characteristics, behavior and perceptions of youth smokers in Pune, India. Asian Pac J Cancer Prev 2013;14(7):4319-23.
  • Wolfram RM, Chehne F, Oguogho A, Sinzinger H: Narghile (water pipe) smoking influences platelet function and (iso-) eicosanoids. Life Sci 2003;74(1):47-53.
  • Tadmor T, Mishchenko E, Polliack A, Attias D. Hookah (narghile) smoking: a new emerging cause of secondary polycythemia. Am J Hematol 2011 Aug;86(8):719-20.
  • McNabola A, Gill L. The control of environmental tobacco smoke: a policy review. Int J Environ Res Public Health 2009;6:741-58.
  • Erdinc M, Gulmez I. Tobacco control and smoking cessation treatment. Publishing of Turkish Thoracic Society 2009;www.toraks.org.tr.
  • Framework convention on tobacco control. Turkish Ministry of Health Ankara: 2008 Feb; publication no:731.
  • http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-8752/4207-sayili-tutun-urunlerinin-zararlarinin-onlenmesi-ve-.html (Erişim tarihi:20.12.2015)
  • http://www.woncaeurope.org/sites/default/files/documents/WONCA%20definition%20Turkish%20version.pdf (Erişim tarihi:18.11.2015)
  • Ateş EA, Set T. One of the family medicine core competencies: community-oriented care. Turkish Journal of Family Medicine & Primary Care 2015; 9(3):121-4.
  • Sezer RE, Pıçak YK. Tütün mücadelesi için yeni bir tehdit: aromatik nargile. Cumhuriyet Tıp Dergisi 2011;33:133-143.

Nargile Kullanımı: Gençler İçin Sinsi Tehdit

Yıl 2016, Cilt: 10 Sayı: 2, 91 - 95, 14.06.2016
https://doi.org/10.5455/tjfmpc.207978

Öz

Tütünün kullanım biçimleri arasında tütün çiğneme, pipo, puro, sigara ve nargile bulunmaktadır. Nargile, daha çok Ortadoğu ülkelerinde yaşlılar tarafından kullanılmaktadır. Son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi, ülkemizde de kullanımı artmaktadır. Aromalı formlarının üretilmesiyle özellikle gençler arasında hızla yayılmaktadır.  Tütün ve nargile kullanımı, ciddi bir halk sağlığı sorunudur.  Nargile kullanımına bağlı gelişebilecek sağlık riskleri bilinmektedir. Kullanım sıklığının azaltılması için, medya dışında, kanun belirleyicilerin, yerel yönetimlerin alacakları önlem ve bilgilendirme önemlidir. Ayrıca, aile hekimliğinin toplum yönelimli hasta bakımı, uygun ve etkili girişimler ile, sağlık ve iyilik durumunun geliştirilmesi ilkeleri çerçevesinde, aile hekiminin özellikle genç nüfusu, aile bireylerini ve yaşadığı toplumu bu konuda yeterli bilgilendirmesi ve tedbirlerin alınmasında öncü olması önem taşımaktadır.  Bu çalışma ile, aile hekimlerinin nargile kullanımı ile ilgili, farkındalığının arttırılmasını amaçlanmıştır.

 

Kaynakça

  • http://www.cdc.gov/tobacco/global/ (Erişim tarihi: 09.11.2015)
  • Shihadeh A. Investigation of mainstream smoke aerosol of the narghile water-pipe. Food Chem Toxicol 2003;41:143-52.
  • https://tr.wikipedia.org/wiki/Nargile (Erişim tarihi:10.11.2015)
  • Gadalla S, Aboul-Fotouh A, El-Setouhy M, Mikhail N, Abdel-Aziz F, Mohamed MK, et al: Prevalence of smoking among rural secondary school students in Qualyobia governorate. J Egypt Soc Parasitol 2003;33(3 Suppl):1031-1050.
  • Maziak W, Fouad FM, Asfar T, Hammal F, Bachir EM, Rastam S, et al: Prevalence and characteristics of narghile smoking among university students in Syria. Int J Tuberc Lung Dis 2004;8(7):882-889.
  • Jaffri SB, Yousuf A, Qidwai W. Water pipe smoking amongst the University and College Students of Karachi, Pakistan. Pak J Chest Med. 2012;18(2):13–19.
  • Al-Naggar RA, Bobryshev YV. Shisha smoking and associated factors among medical students in Malaysia. Asian Pac J Cancer Prev 2012; 13(11):5627-5632.
  • http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13142 (Erişim tarihi:10.11.2015)
  • http://havanikoru.saglik.gov.tr/dosya/Docs_Tutun_Dumaninin_Zararlari/KYTA_Kitap_Tr.pdf (Erişim tarihi:09.11.2015)
  • Erbaydar NP, Bilir N, Yildiz AN. Knowledge, be- haviors and health hazard perception among Turkish narghile (waterpipe)-smokers related to narghile smoking. Pak J Med Sci 2010;26:195-200.
  • Akpınar E, Saatçi E, Ergun G, Bozdemir N, İnan S. Çukurova Üniversitesi birinci sınıf öğrencilerinin sigara içme davranışları ve uyum özellikleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2004;8(2):63-68.
  • Poyrazoğlu S, Sarli S, Gencer Z, Günay O. Waterpipe (narghile) smoking among medical and non-medical university students in Turkey. Ups J Med Sci 2010;115: 210-6.
  • Akter E. Adana il merkezindeki lise öğrencilerinde tütün ve tütün mamullerinin kullanımı. Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Adana 2011
  • Chaouachi K. Hookah (shisha, narghile) smoking and environmental tobacco smoke (ETS). A critical review of the relevant literature and the public health consequences. Int J Environ Res Public Health 2009 Feb;6(2):798-843.
  • http://www.saglik.gov.tr/TR/dosya/1-95528/h/ulusal-tutun-kontrol-programi-eylem-plani.pdf (Erişim tarihi 20.12.2015)
  • Maziak W, Ward K, Soweid RA, Eissenberg T. Tobacco smoking using a waterpipe: a re-emerging strain in a global epidemic. Tobacco Control 2004;13(4):327-333.
  • Sahin S, Cinar N. Perceptions of Turkish University Students about the Effects of Water Pipe Smoking on Health. Asian Pac J Cancer Prev. 2015;16(11):4615-21.
  • Hookahs - Smoking & Tobacco Use. Center for Disease Control and Prevention Fact Sheet 2013. (Erişim tarihi13.11.2015)
  • Aljarrah K, Ababneh ZQ, Al-Delaimy WK. Perceptions of hookah smoking harmfulness: Predictors and characteristics among current hookah users. Tob Induc Dis 2009;5(1):16.
  • Sajid KM, Akhter M, Malik GQ. Carbon monoxide fractions in cigarette and hookah (hubble bubble) smoke. J Pak Med Assoc 1993; 43(9):179.
  • Ghasemi A, Syedmoradi L, Momenan AA, Zahediasl S, Azizi F. The influence of cigarette and qalyan (hookah) smoking on serum nitric oxide metabolite concentration. Scand J Clin Lab Investig 2010;70(2):116-121.
  • Koul PA, Hajni MR, Sheikh MA, Khan UH, Shah A, Khan Y, et al. Hookah smoking and lung cancer in the Kashmir valley of the Indian subcontinent. Asian Pac J Cancer Prev 2011; 12(2):519-524.
  • Shaikh R, Vijayaraghavan N, Sulaiman A, Kazi S, Shafi M. The acute effects of waterpipe smoking on the cardiovascular and respiratory systems. J Prev Med Hyg 2008;49(3):101–7.
  • Asma S, Gereklioğlu Ç, Korur A, Solmaz S. Secondary erythrocytosis due to waterpipe smoking: A case report. Gaziantep Med J 2015; 21(2):131-133. Turkish. doi:10.5455/GMJ-30-175217.
  • Cobb CO, Sahmarani K, Eissenberg T, Shihadeh A. Acute toxicant exposure and cardiac autonomic dysfunction from smoking a single narghile waterpipe with tobacco and with a “healthy” tobacco-free alternative. Toxicol Lett 2012; 215(1):70-75.
  • Steentoft J, Wittendorf J, Andersen JR, Amitai Y. Tuberculosis and water pipes as source of infection. Ugeskr Laeger 2006;168:904-7.
  • Kakodkar PV, Bansal SS. Hookah smoking: characteristics, behavior and perceptions of youth smokers in Pune, India. Asian Pac J Cancer Prev 2013;14(7):4319-23.
  • Wolfram RM, Chehne F, Oguogho A, Sinzinger H: Narghile (water pipe) smoking influences platelet function and (iso-) eicosanoids. Life Sci 2003;74(1):47-53.
  • Tadmor T, Mishchenko E, Polliack A, Attias D. Hookah (narghile) smoking: a new emerging cause of secondary polycythemia. Am J Hematol 2011 Aug;86(8):719-20.
  • McNabola A, Gill L. The control of environmental tobacco smoke: a policy review. Int J Environ Res Public Health 2009;6:741-58.
  • Erdinc M, Gulmez I. Tobacco control and smoking cessation treatment. Publishing of Turkish Thoracic Society 2009;www.toraks.org.tr.
  • Framework convention on tobacco control. Turkish Ministry of Health Ankara: 2008 Feb; publication no:731.
  • http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-8752/4207-sayili-tutun-urunlerinin-zararlarinin-onlenmesi-ve-.html (Erişim tarihi:20.12.2015)
  • http://www.woncaeurope.org/sites/default/files/documents/WONCA%20definition%20Turkish%20version.pdf (Erişim tarihi:18.11.2015)
  • Ateş EA, Set T. One of the family medicine core competencies: community-oriented care. Turkish Journal of Family Medicine & Primary Care 2015; 9(3):121-4.
  • Sezer RE, Pıçak YK. Tütün mücadelesi için yeni bir tehdit: aromatik nargile. Cumhuriyet Tıp Dergisi 2011;33:133-143.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Derleme
Yazarlar

Süheyl Asma

Çiğdem Gereklioğlu

Asslı Korur

Soner Solmaz Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 14 Haziran 2016
Gönderilme Tarihi 5 Haziran 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016 Cilt: 10 Sayı: 2

Kaynak Göster

Vancouver Asma S, Gereklioğlu Ç, Korur A, Solmaz S. Nargile Kullanımı: Gençler İçin Sinsi Tehdit. TJFMPC. 2016;10(2):91-5.

Sağlığın ve birinci basamak bakımın anlaşılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunacak yeni bilgilere sahip yazarların İngilizce veya Türkçe makaleleri memnuniyetle karşılanmaktadır.