Turkish Adaptation Study Of Multidimensional Observation Scale For Elderly Subjects

Yıl 2017, Cilt: 11 Sayı: 3, 171 - 185, 20.09.2017

Haldun Soygür , Veli Duyan , Ergün Hasgül , Mustafa Adıbatmaz

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.336150

Cited By: 1

Öz

Introduction: The aim of this study is to adapt the Multidimensional
Observation Scale for Elderly Subjects developed by Helmes, Csapo and Short
(1987) to Turkish for the aged care workers. The Multidimensional Observation
Scale for Elderly Subjects was developed in order to assess the psycho-social
functioning of older adults. Methods:
The scale has five functional domains, each consisting of eight items. There
are a total of 40 items in the scale. The scale was applied to 229 older adults
by two social workers who are studying in the field. There were 119 older
adults who volunteered to participate in the study among 233 older adults
staying in Karabük Yücel Nursing Home and Kastamonu Nursing and Rehabilitation
Center and 110 older adults living with their families in Kastamonu. Results: The Cronbach Alpha values of
the functional domains of the scale were found to be .89 for self-care; .85 for
disorientation; .80 for depression/anxiety; .77 for irritability, and .87 for
withdrawal, respectively. As a result of the confirmatory factor analysis, it
was determined that the distribution of the items in the Multidimensional
Observation Scale for Elderly Subjects to the subscales was similar to the
distribution in the original scale. Furthermore, reliability values of the scale
and its subscales are adequate. Conclusion:
It is thought that the Turkish form of the scale can be used to evaluate
multidimensional and determine the cognitive, psychological and social
functionings of older adults who are in institutional care or live with their
families in Turkey.

Giriş: Bu
çalışmanın amacı, Helmes, Csapo ve Short (1987) tarafından geliştirilmiş olan
Yaşlı Bireyler İçin Çok Boyutlu Gözlem Ölçeğini yaşlılık alanında çalışanlar
için Türkçeye uyarlamaktır. Yaşlı Bireyler İçin Çok Boyutlu Gözlem Ölçeği,
psikososyal açıdan ve yaşlıların işlevselliklerini çok yönlü değerlendirmek
amacıyla geliştirilmiştir. Yöntem:
Ölçek her biri sekiz maddeden oluşan beş işlevsel alana sahiptir. Ölçekte
toplam 40 madde bulunmaktadır. Ölçek, Karabük Yücel Huzurevi ve Kastamonu
Huzurevi ve Yaşlı Bakım Rehabilitasyon Merkelerinde kayıtlı olarak yaşayan
toplam 233 bireyden çalışmaya katılmaya gönüllü olan 119’u ve Kastamonu ilinde
ailesi ile yaşayan 110’u olmak üzere toplam 229 yaşlı bireye, alanda çalışan
iki sosyal hizmet uzmanı tarafından uygulanmıştır. Bulgular: Ölçeğin işlevsel alanlarının Cronbach Alpha değerleri
sırasıyla öz-bakım için 0,89; yönelim bozukluğu için 0,85; depresif/kaygılı
duygudurum için 0,80; huzursuzluk verici davranış için 0,77 ve toplumdan
uzaklaşma için 0,87 olarak bulunmuştur. Yaşlı Bireyler İçin Çok Boyutlu Gözlem
Ölçeğini oluşturan maddelerin alt ölçeklere dağılımının doğrulayıcı faktör
analizi sonucunda orijinal ölçekteki dağılımla benzer olduğu saptanmıştır.
Ayrıca ölçeğin bütününe ve alt ölçeklerine ait güvenirlik değerleri yeterli
düzeydedir. Sonuç: Ölçeğin Türkçe
formunun Türkiye’de kurum bakım hizmeti alan ya da ailesiyle birlikte yaşayan
yaşlı bireylerin bilişsel, psikolojik ve sosyal işlevselliklerini belirlemede
ve çok boyutlu değerlendirmede kullanılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Elderly, functionality, multidimensional observation for elderly subjects, MOSES

Kaynakça

• 1. Tufan İ. Geronto-Sosyoloji. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi 2004; 15 (1), 75-84.
• 2. Kalınkara V. Temel gerontoloji: yaşlılık bilimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2011. p. 7-9.
• 3. Chappell NL. Arrangement and sources of caregiving. Journal of Gerontology 1991; 46:1,1-8.
• 4. Danış, MZ. Yaşlıların evde bakım gereksinimleri ve evde bakıma ilişkin düşünceleri. Ankara: Seçkin Yayınevi; 2004. p.35-44.
• 5. Siebert DC, Mutran EJ, Reitzeu DC. Friendship and social support: The importance of role identity to aging adults. Social Work 1999; 44 (6): 522-533.
• 6. Burke MM, Laramine LA. Health assessment and health maintenance screening in primary care of the older adult: a multidisciplinary approach. Mosby, St. Louis. 2000; 35-60.
• 7. Özmete E. Hwalek-Sengstock yaşlı istismarı tarama testi: Türkçeye uyarlama çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2016 17 (Ek.1): 45-52.
• 8. Tuncay T, Duyan, V. Turkish adaptation of the geriatric social work competency scale in a group of social work bachelor students. Turkish Journal of Geriatrics 2015; 18 (1): 60-67.
• 9. Akın B, Emiroğlu ON. Evde yaşayan yaşlılarda sosyal destek yapısı, sağlık durumu ve yetiyitimi ilişkisi, Geriatri Dergisi-Turkish Journal of Geriatrics 2006; 9(3): 170-176.
• 10. Devlet Planlama Teşkilatı (2007). Türkiye’de yaşlıların durumu ve yaşlanma ulusal eylem planı. Yayın no. DPT: 2741. Erişim tarihi: 23.03.2017 http://ekutup.dpt.gov.tr/nufus/yaslilik/eylempla.pdf
• 11. Hocaoğlu Ç. Yaşlılarda distimik bozukluk. Geriatri ve Geriatrik Nöropsikiyatri Dergisi 2010; 2: 36-48.
• 12. Birleşmiş Milletler, (2002). Ekonomi ve sosyal işler dairesi nüfus bölümü: Dünya nüfus yaşlanması 1950-2050. Erişim tarihi: 23.03.2017 http://www.un.org/esa/population/publications/worldageing19502050/pdf/200turke.pdf
• 13. Tufan İ. Yaşlanan dünya'da bir delikanlı: Türkiye. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi 2001; 12 (3): 27-49.
• 14. Türkiye İstatistik Kurumu, (2016). Adrese Dayalı Kayıt Sistemi. Erişim tarihi: 23.03.2017 www.tuik.gov.tr
• 15. Bozdemir N, Özeren A, Koç F, Özcan S, Güzel R, Göçmen C. ve ark. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi yaşlı bireye multidisipliner yaklaşım modülü: hazırlık aşaması. Turkish Journal of Family Medicine & Primary Care 2011 March; 5(1): 1-8.
• 16. Hersch EL, Csapo KG, Palmer RB. Development of the London psychogeriatric rating scale. London Psychiatric Hospital Research Bulletin 1978; 1: 3-21.
• 17. Hersch EL, Kral VA, Palmer RB. Clinical value of the London psychogeriatric rating scale. Journal of the American Geriatrics Society 1978; 26: 348-354.
• 18. Helmes E, Csapo KG, Short JA. Standardization and validation of the multidimensional observation scale for elderly subjects (MOSES). Journal of Gerontology 1987; 42, (4): 395-405.
• 19. Sturmey P, Tsouris JA, Patti P. The psychometric properties of the multidimensional observation scale for elderly subjects (MOSES) in middle aged and older populations of people with mental retardation. International Journal of Geriatric Psychiatry 2003; 18: 131-134. doi: 10.1002/gps.730.
• 20. Büyüköztürk Ş. Veri analizi el kitabı. Ankara: PEGEM A Yayıncılık; 2004. p. 195.
• 21. Özçelik DA. Test hazırlama kılavuzu. Ankara: PEGEM A Yayıncılık; 2010. p. 135.