Basic Behavioural Characteristics of Tobacco Use in Patirnts Who Plan Quitting

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 4, 542 - 547, 20.12.2019

Olesya Aksel Okay Başak

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.651447

Öz

Aim/Background. Most smokers try to stop smoking without professional
support and soon begin to smoke again. In our country, the number of admissions
to smoking cessation outpatient clinics are gradually increasing due to the
anti-smoking campaigns and increasing smoking-related diseases. The aim of the
present study was to investigate the basic behavioural characteristics of
tobacco use in patients who plan to quitting. Methods.Patients who
applied to Outpatient Clinics of Family Medicine Department of Adnan Menderes
University Hospital between September 1^st, 2017 and August 31^st,
2018 with the aim of smoking cessation were included in this prospective
descriptive study.Data collection was done through the follow-up protocol form of smoking
cessation outpatient clinic. Data analysis was done by using SPSS 18.0 program.
Besides comparative statistical methods, t test and Mann Whitney-U test were
used for quantitative variables, and chi-square test was used for categorical
variables. Results.The mean age of 146 patients who were mostly male was 41.8 years. The most common reason for quitting
smoking was fear of being ill or the present disease (69.9%). The mean age of
starting to smoke was 16.4 years and the smoking-load was 28.6 packs/year. The
age of starting smoking was similar in males and females however males had
smoked more heavily(smoking load was 212 package/year and 32.9 package year in
females and males, respectively, p=0.08).Approximately one third of smokers
were nicotine-dependent at very high levels and started to smoke with social
impact (59.6%). Stress was the most common factor of desire to smoke (60.3%).
Approximately 74% of the cigarette addicts were at the stage of preparing to
quit smoking and the most common medical treatment used was nicotine replacement
treatment (69.9%). Conclusions.Smokers who want to quit smoking generally start smoking due to social
impact at an early age and use cigarettes as a tool of coping with stress and
want to quit smoking due to diseases or fear to be ill. It is important to focus
on the basic characteristics of the patients’ smoking behaviour in smoking
cessation process.

Amaç. Sigara içenlerin çoğu sigara
bırakmayı yardımsız olarak denemekte ve kısa süre sonra tekrar sigara içmeye
başlamaktadır. Ülkemizde sigara karşıtı kampanyalar ve sigara kullanımına bağlı
giderek artan hastalıklar nedeniyle sigara kullanan kişilerin sigara bırakma
polikliniklerine başvuru sayısı günden güne artmaktadır. Çalışmamızın amacı,
tütün kullanımını bırakmayı düşünen hastaların tütün kullanımına ilişkin temel
davranış özelliklerinin araştırılmasıydı. Yöntem.İleriye dönük tanımlayıcı
tipteki araştırmaya Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Aile Hekimliği
Polikliniğine 1 Eylül 2017 - 31 Ağustos 2018 tarihleri arasında sigara
kullanımını bırakmak için başvuran sigara içicileri katıldı. Veri toplama tütün
kullanımını bırakma polikliniği izlem protokolü formu,veri analizi ise SPSS
18.0 programı ile yapıldı. Tanımlayıcı istatistiksel yöntemlerin yanı sıra
niceliksel değişkenler için t testi ve Mann Whitney-U testi, kategorik
değişkenler için ki-kare testi kullanıldı. Bulgular. Çoğu erkek olan 146
katılımcının yaş ortalaması 41,8 idi. En çok ifade edilen sigarayı bırakma
nedeni hastalık ya da hasta olma korkusuydu (%69,9). Başvuranların sigaraya
başlama yaşı ortalama 16,4 ve toplam sigara içme yükü 28,6 paket/yıldı. Kadın
ve erkeklerin sigaraya başlama yaşı benzerdi ancak erkekler daha yoğun şekilde
sigara içmişti (kadınlarda sigara içme yükü ortalama 21,2 paket/yıl, erkeklerde
32,9 paket/yıl, p=0,008). Yaklaşık üçte biri çok yüksek düzeyde nikotin
bağımlısı olan içicilerin %59,6’sı sosyal etki ile sigaraya başlamıştı. Sigara
içme isteğini en çok stres artırmaktaydı (%60,3). Yüzde 74’ü sigara bırakmaya
hazırlanma evresinde gelen sigara bağımlılarına en çok verilen tıbbi tedavi
%69,9 ile nikotin replasman tedavisi idi.Sonuç. Sigarayı bırakmak isteyen
içiciler sigara içmeye daha çok sosyal etki ile ve erken yaşta başlamakta, en
çok stresle başa çıkma aracı olarak sigara kullanmakta ve hastalık ya da
hastalık korkusuyla sigarayı bırakmak istemektedir. Sigara bırakma danışmanlığı sürecinde hastaların bu
temel sigara içme davranış özelliklerine de odaklanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

smoking quitting, counselling, basic behavioural characteristics of the smokers

Kaynakça

• 1. World Health Organization. Tobacco Fact sheet 2016 http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs339/en (Erişimtarihi: 18.05.2017).
• 2. Karlıkaya C, Öztuna F, Solak Z ve ark. Tütünkontrolü. ToraksDergisi 2006;7:51-64.
• 3. KüreselYetişkinTütünAraştırması. Türkiye 2012. Sağlık Bakanlığı Yayın no: 948, Yayın tarihi 2014;s. 34.
• 4. Hughers JR, Gulliver SB et al. Smoking cessation among self-quitters. Health Psycol. 1992; 11: 331-334.
• 5. Simon AJ, Carmody TP, Hudes HS, et al. Intensive smoking cessation counseling versus minimal counseling among hospitalized smokers treated with transdermal nicotine replacement: A randomizedtrial. Am J Med 2003;114:555-62.
• 6. West R, McNeill A, Raw M. Smoking cessation guidelines for health professionals: an update. Thorax 2000; 55: 987-99.
• 7. Yaşar Z, Kurt Ö. K ve ark. Biryıllıksigarabırakmapolikliniksonuçlarımız: sigarabırakmadaetkiliolanfaktörler. EurasianJournal of Pulmonoloji; 2014; 16: 99-104
• 8. Argüder E.,Hasanoğlu C., Karalezli A. Sigarabırakmayaeğilimiartıranfaktörler. TuberkToraksDerneği; 2012. 60(2): s. 129-135.
• 9. İzmir A, Akçay Ş ve ark. BaşkentÜniversitesi İzmir ZübeydeHanımHastanesisigarabırakmapolikliniği 1 yıllıkizlemsonuçları. BalıkesirSağlıkBilimleriDergisi. 2015; 4; 2: 65-70.
• 10. Kökten R. Trakyaüniversitesi tıp fakültesisigarabırakmapolikliniğiçalışmalarınındeğerlendirilmesi. Uzmanlıktezi. TrakyaÜniversitesi Tıp FakültesiGöğüsHastalıklarıAnabilim Dalı. Edirne, 2008: 30-55
• 11. Tonnesen P, Paoletti P, Gustavsson G, Russel MA, Saracci R, GulsikA et al. Higher dosage nicotine patches increase one-year smoking cessation rates: results from the European CEASE trial. EurRespir J 1999; 13: 238-46.
• 12. Fiore MC, Smith SS, Jorenby DE, Baker TB. The effectiveness of the nicotine patch for smoking cessation. A meta-analysis. JAMA 1994; 271: 1940-7
• 13. AdayAvcı B. Aydın iliEfelerilçesi’ndeailesağlığımerkezlerinebaşvurankişilerdesigaraiçmesıklığıveilişkilifaktörler. Uzmanlıktezi. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp FakültesiAileHekimliğiAnabilim Dalı. Aydın, 2018: 30-62
• 14. Öncel S, Gebizlioğlu Ö, Alioğlu FA. Risk Factors For Smoking Behavior Among University Students. Turk J Med Sci 2011;41(6):1071-1080.
• 15. Royce MJ, Corbett K, Sorensen G, Ockene J. Gender, social pressure and smoking cessations: the community intervention trial for smoking cessation (commit) at baseline. Soc. Sci. Med. Vol. 44 No: 3, pp 359-370, 1997.
• 16. Fidan F, Pala E, Ünlü M, ve ark. SigaraBırakmayıEtkileyenFaktörlerveUygulananTedavilerinBaşarıOranları. The Medical Journal Of Kocatepe 2015;6(3):27-34.
• 17. Sağlam L. Investigation Of The Results Of A Smoking Cessation Clinic And The Factors Associated With Success. Turk J MedSci 2012;42(3):515-522.
• 18. Ünüvar E. M.,Dişcigil G. Sigarayıbırakmagirişimlerindebaşarıyıetkileyenfaktörler – hekimadaylarıörneği. Journal of Turkish Family Physicions. 2017. 8(3): 57-65.
• 19. Yılmaz A, Turan A. SigaraBırakmatedavisindekihastalarımızıngenelözelliklerivetedavibaşarısınıetkileyenfaktörler. İzmir GöğüsHastanesiDergisi. 2015; XXIX; 3:145-149.
• 20. WHO. Report on the Global Tobacco Epidemic, 2011-MPOWER. Warning about the dangers of tobacco. Accessed date: 05.01.2012. Available from: http://whqlibdoc.who.int/publications/2011/9789240687813_eng.pdf: p. 49