ÜRİNER İNKONTİNANSIN HUZUREVİ VE EVİNDE YAŞAYAN YAŞLILARDA YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 2, 205 - 211, 20.06.2021

Tugba Durdu Serdar Selçuk Köksal Hakan Yavuzer Nurver Turfaner Sipahioğlu

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.810863

Öz

Amaç: Çalışmanın amacı üriner inkontinansın evinde veya huzurevinde yaşayan yaşlılarda yaşam kalitesi üzerine etkisinin farklı demografik ve inkontinansa bağlı faktörler gözönünde bulundurularak incelenmesidir. Yöntem: Çalışma kesitsel tanımlayıcı araştırma yöntemi ile Aralık 2015 ile Haziran 2016 tarihleri arasında yapılmıştır. Yaşları ≥65 olup dışlanma kriterlerini taşımayan ve inkontinans yakınması ile fakültenin geriatri polikliniğine başvuran hastalar arasından rastgele örneklem yöntemi ile seçilen 25 hasta ve huzurevinde yaşayan araştırma kriterlerine uygun özelliklerde 25 hastanın tümü çalışmaya alınmıştır. Inkontinans değerlendirme testi-kısa form uluslararası konsültasyon (ICIQ-SF), inkontinans yaşam kalitesi ölçeği (I-QOL) ve Katz günlük yaşam aktiviteleri ölçeği tüm katılımcılara uygulanmıştır. Diğer değişkenler demografik bilgi formu ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Her iki grup arasında I-QOL genel ve alt grup skorlarında fark anlamsızdı (p=0,836, p=0,865, p=0,841, p=0,883). Sosyal yaşamın kısıtlılığı her iki grupta en çok etkilenen parametre idi. Üriner inkontinans huzurevinde 65-75 yaş arası bireyleri psikolojik etki (PE) ve davranış kısıtlılığı (DK) açısından ≥ 75 yaş bireylerden daha fazla etkiliyordu (p=0,024, p=0,019). Artan inkontinans idrar miktarı yalnız huzurevi hastalarında DK'nı arttırıyordu (p=0,016). Her iki grupta inkontinans episodlarının sıklığında artışın PE'yi arttırdığı (p=0,032-ev, p=0,022-huzurevi) evinde yaşayan hastalarda DK'nı da arttırdığı gözlendi (p=0,037). Mikst tip inkontinansın her iki grupta DK'nı diğer inkontinans tiplerinden daha fazla etkilediği görüldü (p=0,019-huzurevi, p=0,007-ev). ICIQ-SF'in yaşam kalitesi sorgulayan visuel analog ölçek skorları ile I-QOL skorları arasında kuvvetli korelasyon vardı (r=-0,64, p<0,001). Sonuç: Inkontinans episodlarının sıklığı her iki grupta yaşam kalitesini etkileyen en önemli faktördür. Inkontinans idrar miktarının yaşam kalitesine etkisi ise huzurevi hastalarında anlamlıdır. ICIQ-SF inkontinans yaşam kalitesini değerlendirmek için tek başına, I-QOL ise farklı parametrelerin ileri değerlendirilmesi için kullanılabilir. Huzurevi ve evde bakım hastalarında inkontinansın yaşam kalitesi üzerine etkilerini değerlendiren kapsamlı çalışmalar koşulların iyileştirilmesi amacı ile yürütülmelidir.

Anahtar Kelimeler

ev, huzurevi, yaşam kalitesi, inkontinans

THE EFFECT OF URINARY INCONTINENCE ON QUALITY OF LIFE IN ELDERLY LIVING IN HOSPICE AND AT HOME

Öz

Aim: The aim of the study was to analyze the effect of urinary incontinence on the quality of life of elderly people living at home and those living in a hospice by focusing on the different demographic and incontinence related factors. Method: The study was designed as a cross-sectional descriptive study and was conducted between December 2015 and June 2016. Fifty participants aged ≥ 65 years who met the inclusion criteria were incruited in the study. Twenty-five of them were admitted by random sampling method from patients applying to faculty’s geriatric outpatient clinic with the complaint of incontinence. The other 25 were selected according to the study criteria out of elderly people living in the Darulaceze Institute. The International Consultation on Incontinence Questionnaire-ShortForm (ICIQ-SF), Incontinence Quality of Life (I-QOL) scale, and Katz Activities of Daily Living scale were used with all the individuals. Other variables were assessed using a demographic data form. Results: There was no difference between the quality of life (QOL) scores between the hospice and home groups (p=0.836, p=0.865, p=0.841, p=0.883). Social life was the most affected subdomain for both groups. Urinary incontinence (UI) affected psychologic effect (PE) and behavioral restriction (BR) aspects of QOL in individuals between the ages of 65 and 75 years more than those >75 years of age in the hospice (p=0.024, p=0.019). A higher UI output lowered BR scores only in hospice patients (p=0.016). For both groups, frequent incontinence episodes indicated a significantly lower QOL in terms of PE than rare episodes (p=0.032-home, p=0.022-hospice) and lower QOL in BR in home care (p=0.037). Mixed type incontinence affected QOL in terms of BR more than other types of incontinence in both groups (p=0.019-hospice, p=0.007-home). There was a significant correlation between I-QOL and ICIQ-SF visual analogue scale scores that measured quality of life (r=-0.64, p<0.001). Conclusions: Frequency of incontinence episodes is the major factor affecting QOL in both groups. Incontinence output has a significant role in QOL for hospice patients. The ICIQ-SF visual scale may be sufficient to evaluate the quality of life. I-QOL can be used for further evaluation of different aspects. Studies on incontinence and QOL in the institutionalized and home-care elderly population should be encouraged to improve conditions.

Anahtar Kelimeler

incontinence, quality of life, home, hospice

Kaynakça

• 1. Akman Y, Başar M. Urologic problems in the elderly population. Turkish Journal Of Geriatrics 2012; 15 (4): 455–62.
• 2. Turkcu G, Kukulu K. Urinary incontinence and quality of life of women living in nursing homes in the Mediterrenean region of Turkey. Psychogeriatrics 2017; 17(6): 446- 452. Doi: 10.1111/psyg.12271
• 3. Kwak Y, Kwon H, Kim Y. Health-related quality of life and mental health in older women with urinary incontinence. Aging & mental health 2015; 15: 1-8.
• 4. Debus GT, Kastner R. Psychosomatic Aspects of Urinary Incontinence in Women. Geburtshilfe Frauenheilkd 2015; 75: 165-69.
• 5. Serin K, Görpelioğlu S, Aypak C. Yaşlıların yaşadıkları ortamlara göre yaşam kalitesi ve geriatrik depresyon ölçeği sonuçlarının karşılaştırılması. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2019; 23(4):150-56.
• 6. Durphy K.P, Anesbury B.D.W. A comparison of hospice and home-care patients: Patterns of referral, patient characteristics and predictors of place of death. Palliative Medicine 1990;4(2): 105-11.
• 7. Ergün A, Toptaner N, Bıçakçı T ve ark. Huzurevinde yaşayan yaşlıların yaşam kalitesi (SF-36) üzerine üriner inkontinansın etkisi. Akademik Geriatri dergisi 2011; 3: 159-67.
• 8. Steeman E, Defever M. Urinary incontinence among elderly persons who live at home: a literature review. Nurs Clin North Am 1998; 33: 441-55.
• 9. Cetinel B, Ozkan B, Can G. The validation study of ICIQ-SF-Turkish version. Türk Üroloji Dergisi 2004; 30(3):332-38.
• 10. Özerdoğan N, Beji NK, Yalçın O. Urinary incontinence : its prevalence, risk factors and effects on the quality of life of women living in a region of Turkey. Gynecol Obstet Invest 2004; 58: 145-50.
• 11. Ateşkan Ü, Mas AR, Doruk H, Kutlu M. Yaşlı Türk Popülasyonunda Üriner Inkontinans: Görülme Sıklığı, Muhtemel Klinik Tipleri Ve Birey Açısından Öneminin Değerlendirilmesi. (Urinary incontinence in elderly Turkish population: frequency, clinical types, and its importance for the individual). Geriatri 2000; 3(2): 45-50.
• 12. Arslan E, Beji NK, Erkan HA, Yalcin O, Gungor F. Urinary incontinence (ui) and quality of life (qol) of the elderly residing in residential homes in Turkey. Arch Gerontol Geriatr 2009; 49: 304-10.
• 13. Koyama W, Koyamagi A, Mihara S, Kawazu S, Uemura T, Nakano H, et al. Prevalence and conditions of urinary incontinence among elderly. Methods Inf Med 1998; 37: 151-5.
• 14. Suhr R, Lahmann NA. Urinary incontinence in home care: a representative multicenter study on prevalence, severity, impact on quality of life, and risk factors. Aging Clin Exp Res 2018; 30: 589-94.
• 15. Irwin DE Milson I, Hunskaar S, Reilly K, Kopp Z, Herschorn S, et al., Population-based survey of urinary incontinence, overactive bladder and other lower tract symptoms in five countries: results of the EPIC study. Eur Urol 2006; 50(6): 1306-14.
• 16. Ando M, Nagamatsu H, Tanizawa A, et al. Clinical analysis of urinary incontinence in the institutionalized elderly. Nihon Hinyokika Gakkai Zasshi 1991; 82 (8): 1299-304.
• 17. Ceyhan Ö, Göriş S, Zincir H. Yaşlı bireylerde uykuyu etkileyen önemli bir problem: inkontinans (an important problem affecting sleep in elderly individuals: incontinence.) Sağlık Bilimleri Dergisi 2018; 27: 29-35.
• 18. Choo MS, Ku JH, Oh SJ,Lee KS, Paick JS, Seo JT, et al. Prevalence of urinary incontinence in Korean women: an epidemiologic survey. Int Urogynecol J Pelvic Floor Dysfunct 2007; 18(11): 1309-15.
• 19. Velázquez MM, Bustos LHH, Rojas PG, Oviedo OG, Neri RES, Sánchez CC. Prevalence and quality of life in women with urinary incontinence. A population base study. Ginecol Obstet Mex 2007; 75(6): 347-56.
• 20. Temml C, Haidinger G, Schmidbauer J, Schatzl G, Madersbacher S. Urinary incontinence in both sexes: prevalence rates and impact on quality of life and sexual life. NeurourolUrodyn 2000; 19: 259-71.
• 21. Benlioglu C. Kahramanmaraş İl merkezli 15 yaş üzeri kadınlarda Üriner Inkontinans Prevalans Çalışması (Tez). (Prevalence study on urinary incontinence in women over 15 years in Kahramanmaras )(Thesis). Kahramanmaras: Sutcu Imam Univ; 2006; 47-60.
• 22. Kocaöz S. Etimesgut II No‟lu Sağlık Ocağı Bölgesindeki Kadınlarda Stres Üriner Inkontinans Yaygınlığı ve Bunu Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi (Tez). (Prevalence and risk factors of stress urinary incontinence in women in Etimesgut Health Center, No:2) (Thesis) Ankara: Hacettepe Univ; 2001; 35-42.
• 23. Filiz TM, Uludag C, Cınar N, Görpelioğlu S, Topsever P. Risk factors for urinary incontinence in Turkish women. A cross-sectional study. Saudi Med J 2006; 27: 1688-92.
• 24. Bump RC, McClish DK: Cigarette smoking and urinary incontinence in women, Am J Obstet Gynecol 1992; 167: 12-13.
• 25. Mertoğlu O, Şahin A ,Altok M, Zorlu F. Is ICIQ-Short form in Turkish efficient to evaluate quality of life in women with urinary incontinence? Comparison with I-QOL form. Turk J Urol 2008; 34: 332-34.