Evde Sağlık Hizmetleri Kalite Standartları Öz Değerlendirme Sonuçları: Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 2, 294 - 300, 20.06.2021

Hatice Esen Tuğba Çalışkan

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.825493

Öz

Giriş: Yaşlanan nüfusun artması bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu sorunların başında nitelikli, uzun dönem bakım hizmetlerinin gerekliliği gelmektedir. Türkiye’de, 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus son beş yılda %21,9 artmış olup yaşlı nüfus oranının 2023 yılında %10,2 ve 2080 yılında %25,6 olacağı öngörülmektedir. Bu bağlamda evde sağlık hizmetlerinin önemi giderek artmaktadır. Evde sağlık hizmetleri, çeşitli hastalıklar nedeniyle evde sağlık hizmeti almaya ihtiyacı olan bireylere, profesyonel bir ekip tarafından verilen hizmettir. Bu araştırmada bir eğitim araştırma hastanesinin evde sağlık hizmetleri kalite standartlarını karşılama düzeyinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Evde sağlık hizmetleri kalite standart ve değerlendirme ölçütlerinin karşılanma düzeyini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışma tanımlayıcı niteliktedir. Veri toplama aracı olarak Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Sağlıkta Kalite Standartları Hastane- Sürüm 6” setinde yer alan evde sağlık hizmetleri kalite standartları kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi Microsoft Excel yazılımından yararlanılmıştır. Bulgular: Araştırmada eğitim ve araştırma hastanesinin, evde sağlık hizmetleri kalite standartlarının karşılanma düzeyini belirlemek için belirli periyotta üç kez yapılan öz değerlendirme gerçekleştirilmiştir. İlk öz değerlendirme sonuçları; 10 standarttan 3 tanesi karşılanmıyor, 4 standart kısmen karşılanıyor, 3 standart ise karşılanıyor olarak bulunmuştur. Öz değerlendirme sonrası tespit edilen aksaklıklar ile ilgili düzeltici faaliyet çalışmaları başlatılmıştır. Daha sonra ikinci kez öz değerlendirme yapılmış olup; 10 standarttan 1 tanesinin karşılanmadığı, 3 standartın kısmen karşılandığı tespit edilmiştir. İyileştirme çalışmalarından sonra üçüncü öz değerlendirme yapılmış ve yalnızca 1 standartın kısmen karşılandığı görülmüştür. Evde sağlık hizmetleri öz değerlendirme puanları sırasıyla; 47.2, 72.2 ve son yapılan öz değerlendirme puanı 94.4 olarak tespit edilmiştir. Sonuç: Evde sağlık hizmetlerinde, kalite kültürü oluşturma, öz değerlendirme ve kalite iyileştirme oldukça önemlidir. Sonuç olarak, yaşlanan nüfusla birlikte ülkemizde evde sağlık hizmetlerinin son yıllarda giderek önem kazandığını söyleyebiliriz. Hastanelerin tüm birimlerinde olduğu gibi, evde sağlık hizmetleri sunumunda da kalite standartlarının tam olarak karşılanması için belirlenen dönemlerde hastane yönetimi tarafından öz değerlendirme yapılarak tüm hastaneyi kapsayan kalite iyileştirme politikaları geliştirmeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Evde sağlık hizmetleri, kalite standartları, sağlık hizmetleri yönetimi

Destekleyen Kurum

destekleyen kurum veya kuruluş yok

Home Health Care Quality Standards Self-Assessment Results: Training and Research Hospital Example

Öz

Background: The increase in the aging population brings along some problems. One of these problems is the necessity of qualified long-term care services. In Turkey, the population 65 years of age has been increased by 21.9% in the last five years, and the proportion of elderly population is predicted to be 10.2% in 2023 and 25.6% in 2080. In this context, the importance of home health care services is gradually increasing. Home health care services is defined as a service provided by a professional team to individuals who need home health care due to various diseases. In this study, it is aimed to determine the level of the home health services quality standards of an education and research hospital. Method: This descriptive study was conducted to determine the level of fulfillment of home health care quality standards and evaluation criteria. Home health care services quality standards included in the "Health Quality Standards Hospital - Version 6" set published by the Ministry of Health were used as data collection tools. Microsoft Excel was used for assessment of data. Results: In the study, three self-assessments were carried out in a certain period to determine the level of fulfillment of home health care services quality standards of the training and research hospital. First self-assessment results were as follows; 3 of 10 standards are not met, 4 standards are partially met, 3 standards are found to be met. Corrective action studies have been initiated for the defects detected after self-assessment. Then, a second self-assessment was made; 1 of 10 standards is not met, it has been determined that 3 standards are partially met. After the improvement works, the third self-assessment was made and it was seen that only 1 standard was partially met. Home health care self-assessment scores were found to be 47.2 and72.2, and the last self-assessment score was 94.4. Conclusion: In home health care services, creating a quality culture, self-assessment and quality improvement is very important. In conclusion, we can say that with the aging population, home health care services have become increasingly important in our country in recent years. As in all units of hospitals, it is recommended to develop quality improvement policies covering the entire hospital by self-assessment by the hospital management in order to fully meet the quality standards in the provision of home health care services.

Anahtar Kelimeler

Home health care, quality standards, health care management

Kaynakça

• 1. Karaman, D., Kara, D.,Atar NY. Evde Sağlık Hizmeti Verilen Bireylerin Hastalık Durumlarının Ve Bakım İhtiyaçlarının Değerlendirilmesi: Zonguldak Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilim Derg. 2015;4(3):347-359.
• 2. Öztop, H., Şener, A., Güven S. Evde Bakımın Yaşlı ve Aile Açısından Olumlu ve Olumsuz Yönleri. Yaşlı Sorunları Araştırma Derg. 2008;1:39-49.
• 3. Çatak, B., Selçuk, A., Badıllıoğlu, O., Sütlü, S., Sofuoğlu, E. A., Aslan D. Burdur’da Evde Sağlık Hizmeti Alan Yaşlı Hastaların Profili ve Evde Verilen Sağlık Hizmetleri. Türk Halk Sağlığı Derg. 2012;10(1):13-21.
• 4. TUIK. Https://Data.Tuik.Gov.Tr/Tr/Display-Bulletin/?Bulletin=istatistiklerle-Yaslilar-2019-33712, Erişim Tarihi: 18/07/2020.
• 5. Işık, O., Kandemir, A., Erişen, M. A., Fidan C. Evde Sağlık Hizmeti Alan Hastaların Profili ve Sunulan Hizmetin Değerlendirilmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Derg. 2016;19(2):171-186.
• 6. Uzan MM. Evde Sağlık Hizmeti Kapsamındaki Hastaların Sosyodemografik Özellikleri ve Tıbbi Durumları. JAREM. 2017;7(117-121). doi:10.5152/jarem.2017.1286
• 7. Çayır Y. Birinci basamakta evde sağlık hizmetleri: Neler yapabiliriz? Dicle Med Journal/Dicle Tıp Derg. 2013;40(2):340-344. doi:10.5798/diclemedj.0921.2013.02.0286
• 8. Hisar, K M.,Erdoğdu H. Evde Sağlık Hizmeti Alanlarda Yaşam Kalitesi Durumu ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Genel Tıp Derg. 2014;24(4):138-142.
• 9. Yılmaz, M., Sametoğlu, F., Akmeşe, G., Tak, A., Yağbasan, B., Gökçay, S., Sağlam, M., Doğanyılmaz, D., Erdem S. Sağlık Hizmetinin Alternatif Bir Sunum Şekli Olarak Evde Hasta Bakımı. İstanbul Tıp Derg. 2010;11(3):125-132.
• 10. Özer, Ö., Şantaş F. Kamunun Sunduğu Evde Bakım Hizmetleri ve Finansmanı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilim Derg. 2012;3(2):96-103.
• 11. SB. Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Tarafından Evde Sağlık Hizmetlerinin Sunulmasına Dair Yönetmelik Sayı: 29280.; 2015.
• 12. Yalçın D. Sağlık Kuruluşlarında Kalite Ve Akreditasyon Açısından Tıbbi Kayıt Sistemine Yaklaşımlar. 2014. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü ( Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İzmir, 2014.
• 13. El-Jardali, F., Saleh, S., Jamal D. Design, implementation and scaling up of the balanced scorecard for hospitals in Lebanon: Policy coherence and application lessons for low and middle income countries. Health Policy (New York). 2011;103(2):305-314. doi:10.1016/j.healthpol.2011.05.006
• 14. SB. Sağlıkta Kalite Standartları (SKS)-Hastane-Sürüm 6.; 2020. www.kalite.saglik.gov.tr/TR-12679/saglikta-kalite-standartlari-sks.html, Erişim Tarihi:05/07/2020.
• 15. www.kalite.saglik.gov.tr. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı. www.kalite.saglik.gov.tr. Accessed September 11, 2017.
• 16. Cengiz C. Sağlık Hizmetlerinde Akreditasyon Programları ve TÜSKA. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Derg. 2018;1:21-26.
• 17. Yılmaz, M., Şara E. Yaşlılık ve Evde Sağlık Hizmetinde Finansman. Sağlık Akad Derg. 2014;1(2):117-127.
• 18. Gümüş, R., Sarıbaş S. Diyarbakır İli ve İlçeleri 2015 Yılınnda Sağlık Bakanlığı’na Bağlı Hastaneleri̇n Sunduğu Evde Bakım Hi̇zmetleri̇nin Değerlendi̇ri̇lmesi̇. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Strat Araştırma Derg. 2017;3(1):17-27.
• 19. Kılıç T. e- Sağlık, İyi Uygulama Örneği; Hollanda. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilim Derg. 2017;6(3):203-217.
• 20. Altuntaş, M., Yılmazer, T T., Güçlü, Y A., Öngel K. Evde Sağlık Hizmeti ve Günümüzdeki Uygulama Şekilleri. Tepecik Eğit Hast Derg. 2010;20(3):153-158.
• 21. Çoban M, Esatoğlu AE. Evde Bakım Hizmetlerine Genel Bir Bakış. Türkiye Klin Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Derg. 2004;(4):109-120.
• 22. Avcı K. Sağlık Hizmetlerinde Kalite İyileştirme v e Türkiye Sağlık Hizmetleri Kalite v e Akreditasyon Enstitüsü. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Derg. 2018:1-5.