SUPPORT LEVELS, QUALITY OF SLEEP, PERCEPTION OF THEIR BABIES OF WOMEN IN THE POSTPARTUM PERIOD AND DETERMINATION OF AFFECTING FACTORS

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 3, 461 - 471, 10.09.2021

Birsen Arıkan Ebru Gözüyeşil

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.872076

Öz

Introduction: This study aims to identify support levels, sleep quality, perception of the baby, and the affecting factors in women in the postpartum period. Method: The study, which is descriptive in nature, was conducted between the 1st of April and 1st of October 2020 in Marsa Gynecology and Obstetrics Hospital. The target population was 776 women who went to the related hospital and had their first birth. The sample of the study included 257 women who agreed to participate in the study. Data were collected through the Socio-demographic Form, the Postpartum Support Scale, the Postpartum Sleep Quality Scale and the Perception of the Newborn Scale. Data were collected face-to-face. Statistical analysis of the data was performed using the IBM-SPSS V25 package program. Results: The results of the study showed that the total median scores were 191 [73-238] for the Importance of the Need subscale and 198 [85-232] for the Received Support sub-scale in the Postpartum Support Scale, and 23.5[16-49] for the Postpartum Sleep Quality Scale and -2[-22-14] for the Perception of the Newborn Scale. Statistically significant differences were detected between the Importance of the Need subscale median score of the Postpartum Support Scale and the education level; between the Received Support sub-scale median score and the match between the baby’s gender and the mother’s desire and wanting the pregnancy; between the Postpartum Sleep Quality Scale total median score and the income level; and between the Perception of the Newborn Scale total median score and the age groups and feeding the baby only with breast milk variables (p<0.05). Conclusion: The results showed that the women needed significant levels of support, and they received adequate support concerning this need; they experienced low levels of sleep disorders, and the majority of the mothers had negative perceptions of their baby.

Anahtar Kelimeler

Postpartum period, postpartum support, sleep quality, perception of the baby, midwife

DOĞUM SONU DÖNEMDE KADINLARIN DESTEK DÜZEYLERİ UYKU KALİTELERİ BEBEKLERİNİ ALGILAMA DURUMLARI İLE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

Öz

Giriş: Bu araştırma, doğum sonu dönemde kadınların destek düzeyleri, uyku kaliteleri, bebeklerini algılama durumları ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipte yürütülen araştırma 1 Nisan 2020-1 Ekim 2020 tarihleri arasında, Seyhan Devlet Hastanesi Marsa Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi’nde yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini ilgili hastaneye başvuran ve ilk kez doğum yapmış 776 kadın oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise araştırmaya katılmayı kabul eden 257 kadın oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, Kişisel Bilgi Formu, Doğum Sonu Destek Ölçeği, Postpartum Uyku Kalitesi Ölçeği ve Yenidoğan Algılama Ölçeği kullanılmıştır. Veriler yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizleri IBM-SPSS V25 paket programında yapılmıştır. Bulgular: Bu araştırmada kadınların Doğum Sonu Destek Ölçeği’nde, İhtiyacın Önemi alt boyutu toplam medyan puanının 191 [73-238], Alınan Destek alt boyutu toplam medyan puanının 198 [85-232], Postpartum Uyku Kalitesi Ölçeği toplam medyan puanının 23.5[16-49] ve Yenidoğan Algılama Ölçeği toplam medyan puanının -2[-22-14] olduğu saptanmıştır. Doğum Sonu Destek Ölçeği İhtiyacın Önemi alt boyut medyan puanı ile eğitim düzeyi arasında, Alınan Destek alt boyutu medyan puanı ile bebek cinsiyetinin anne isteğine uyumu ve gebeliği isteme durumu arasında, Postpartum Uyku Kalitesi toplam medyan puanı ile gelir düzeyi arasında, Yenidoğan Algılama Ölçeği toplam medyan puanı ile yaş grupları ve bebeğini sadece anne sütü ile besleme değişkenleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0.05). Sonuç: Araştırma sonucunda kadınların önemli düzeyde desteğe gereksinimlerinin olduğu ve bu gereksinime yönelik yeterli desteği aldıkları, hafif düzeyde uyku bozukluğu yaşadıkları ve annelerin çoğunluğunun bebeklerini negatif algıladıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Doğum sonu destek, Doğum sonu dönem, Uyku kalitesi, bebeğin algılanması, ebe

Kaynakça

• 1. Yücel Ü. Doğum Sonu Dönem ve Bakım. Çalık KY. Çetin FC. (Ed). Normal Doğum ve Sonrası Dönem. İstanbul Tıp Kitabevi, İstanbul, 2018: 223-238.
• 2. Bay H, Soğukpınar N. Doğum sonu dönemde algılanan sosyal destek ve maternal uyku kalitesi arasındaki ilişki. Türkiye Klinikleri 2019; 4(3):242-50.
• 3. Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara, 2016:534-566.
• 4. Pınar ŞE, Polat Ş. Postpartum dönemde algılanan sosyal desteğin posttravmatik stres ve anne bebek bağlılığı ile ilişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2019; 12(3):448-456.
• 5. Bağcı S. Annelerin doğum sonunda yaşadıkları sorunlar ve yaşam kalitesi ile ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı. Konya. 2014:3-42.
• 6. Menekşe D, Çınar N. Anne Bebek Bağlanması. Çınar N. Şahin S. (Ed). Anne ve Çocuk Sağlığı İlk 1000 Gün. Ankara: Akademisyen Kitabevi, Ankara, 2020:425-451.
• 7. Aksakallı M, Çapık A, Apay SE . Pasinlioğlu T, Bayram S. Loğusaların destek ihtiyaçlarının ve doğum sonu dönemde alınan destek düzeylerinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2012; 3: 129-135.
• 8. YanG X, Ke S, Gao LL. Social support, parental role competence and satisfaction among Chinese mothers and fathers in the early postpartum period: A cross-sectional study. Women and Birth 2020; 33(3): e280-e285.
• 9. Semerci K. Annelerin doğum sonrası konfor ve destek düzeyleri arasındaki ilişki. Yüksek lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya, 2019:3-38.
• 10. Gülşen Ç, Merih YD. Doğum sonu dönemde anneler kimden hangi desteği bekliyor. KASHED 2018; 4(1):20-34.
• 11. Yesilcinar I, Yavan T, Karasahin KE, Yenen MC. The identification of the relationship between the perceived social support, fatigue levels and maternal attachment during the postpartum period. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine 2017; 30(10):1213-1220.
• 12. Giden C. Pirimipar annelerin bebeklerini algılama ve temel yenidoğan bakımına yönelik bilgi ve uygulamalarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, İstanbul. 2013:10-83.
• 13. Türkoğlu N, Sis Çelik A, Pasinlioğlu T. Annelerin doğum sonrası sosyal destek ihtiyaçlarının ve alınan desteğin belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2014; 11(1): 18-24.
• 14. Işık Ü. Annelerin doğum sonu dönemde destek ihtiyaçlarının ve alınan destek düzeylerinin emzirme öz yeterlilikleri üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2020:4-84.
• 15. Erçel Ö, Süt HK. Postpartum dönem kadınlarında uyku ve yaşam kalitesi. Journal of Turkish Sleep Medicine 2020; 1:23-30.
• 16. Wu J, Einerson B, Shaw JM, Nygaard IE, Sheng X, Wolpern A, Egger MJ. Association between sleep quality and physical activity in postpartum women. Sleep Health 2019; 5(6): 598-605.
• 17. Şeker A. Postpartum dönemdeki annelerin uyku kalitesi arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin, 2018: 17-35.
• 18. Özen ME, Örüm MH, Kalenderoğlu A, Karaçor T, Bucak İH, Atmaca M. Lohusalık dönemindeki kadınlarda uyku kalitesi ve gündüz aşırı uykululuk halinin incelenmesi. FNG & Bilim Tıp Dergisi 2018; 4(3):111-114.
• 19. Hung HM, Chen CH. Sleep quality in postpartum women: exploring correlation with childbirth experience and household work. Journal of Nursing Research 2014; 22(1): 20-27.
• 20. Manav G, Yıldırım F. Term ve preterm bebek annelerinin bebeklerini algılama durumları. Cumhuriyet Tıp Dergisi 2010; 32:149-157.
• 21. Korkmaz Z. Primipar annelerin bebeklerini algılama durumu. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2003: 8,14-41.
• 22. Cochran WG. Sampling Techniques (3rd ed.). New York: John Wiley & Sons. 1977:86.
• 23. Logsdon MC, Usui W, Birkimer JC, McBride AB. The Postpartum Support Questionnaire: reliability and validity. Journal of Nursing Measurement 1996; 4:129-142.
• 24. Ertürk N. Doğum sonrası destek ölçeğinin Türk toplumuna uyarlanması. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Izmir, 2007:24.
• 25. Yang CL, Yu CH, Chen CH. Development and validation of the postpartum sleep quality scale. J Nurs Res 2013; 21(2):148-154.
• 26. Boz İ, Nida S. Testing the psychometric properties of the postpartum sleep quality scale in Turkish women. J Nurs Res 2018; 26(6):385-392.
• 27. Broussard ER, Hartner MSS. Maternal perception of the neonate as related to development. Child Psychiatry and Human Development 1970; 1(1):16-25.
• 28. Balcı S. İlk kez doğum yapan annelerin bebeklerini algılama durumları. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, İstanbul, 1997:3-80.
• 29. Vaezi A, Soojoodi F, Banihashemi AT, Nojomi M. The association between social support and postpartum depression in women: A cross sectional study. Women and Birth 2019; 32(2): e238-e242.
• 30. Şeker SE, Sevil Ü. Doğuma hazırlık sınıflarının annenin doğum sonu fonksiyonel durumuna ve bebeğini algılamasına etkisi. Türkiye Klinikleri Doğum-Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Özel Dergisi 2015; 1(1):1-9.
• 31. Öztürk S, Erci B. Postpartum dönemdeki primipar annelere loğusa ve yenidoğan bakım eğitimi maternal bağlanmayı arttırdı: son test kontrol gruplu eğitimsel araştırma. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2016; 5(3):129-134.
• 32. Çakır D, Alparslan Ö. Doğum tipi değişkeninin anne-bebek etkileşimi ve annenin bebeğini algılaması üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Çağdaş Tıp Dergisi 2018; 8(2):139-147.
• 33. Stafford M, Bendayan R, Tymoszuk U, Kuh D. Social support from the closest person and sleep quality in later life: evidence from a British birth cohort study. Journal of Psychosomatic Research 2017; 98:1-9.
• 34. Mesas AE, Peppard PE, Hale L, Friedman EM, Nieto FJ, Hagen EW. Individuals' perceptions of social support from family and friends are associated with lower risk of sleep complaints and short sleep duration. Sleep Health 2020; 6(1):110-116.
• 35. Kinsey CB, Baptiste-Roberts K, Zhu J, Kjerulff KH. Birth-related. psychosocial. and emotional correlates of positive maternal–infant bonding in a cohort of first-time mothers. Midwifery 2014; 30(5):e188-e194.