Covid-19 Pandemi Sürecinde Annelerin Bebek Besleme Tutumları ve Bu Tutumları Etkileyen Faktörler: Facebook, Instagram Örneği

Yıl 2022, Cilt: 16 Sayı: 2, 357 - 366, 20.06.2022

Ümran Çevik Güner , Betül İnan

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.1024755

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu araştırma Covid-19 pandemi sürecinde annelerin bebek besleme tutumlarını ve etkileyen faktörleri değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Türkiye’de yaşayan 0-6 ay arasında bebeği olan emziren, gönüllü ve iletişim kurulabilen anneler tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın örneklemini(n=402) oluşturmuştur. Veriler sosyal ağlar aracılığıyla Google anket formuna eklenen anne tanıtım formu, Iowa Bebek Beslenmesi Tutum Ölçeği, Edinburgh Doğum Sonu Depresyon Ölçeği (EPDÖ) ve Emzirme Öz-yeterlilik Ölçeği (EÖYÖ) kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Araştırma sonucuna göre Iowa Bebek besleme tutumları toplam puanına bakıldığında 64.41±5.50 olduğu bulunmuştur (min=17, max= 85). Annelerin bebek besleme tutumlarını eğitim durumu, öz-yeterlilik düzeyi, eş-evlilik ilişki memnuniyet durumunun etkilediği görüldü. Annelerin mesleği, gebeliği isteme durumu, doğum öyküsü, başka çocuk varlığı, gebeliğinde emzirme ve anne sütü hakkında eğitim alma durumunun ise etkilemediği saptandı(p>0.05). Ayrıca annelerin bebek besleme tutumları ile öz-yeterlilik düzeyi arasında pozitif yönde, depresyon düzeyi ile negatif yönde ilişki olduğu saptandı(p<0.001). Covid- 19 tanısı alan annelerin bebek besleme tutumlarının tanı almayanlara göre daha düşük olduğu bulundu(p<0.05).
Sonuç: Pandemi sürecinde anneler anne sütü ile besleme konusunda kararsızdı. Ayrıca annelerin öz yeterlilik düzeyleri arttıkça ve depresyon düzeyleri azaldıkça anne sütü verme tutumlarının arttığı görüldü. Bu doğrultuda pandemi sürecinde gebelik ve postpartum dönemde anneler emzirmenin artırılması konusunda daha fazla izlenmeli ve ruhsal yönden daha fazla desteklenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, emzirme, tutum, öz yeterlilik, depresyon

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

Çalışmaya katılan annelere özellikle teşekkür etmek istiyoruz.

Mothers' Infant Feeding Attitudes and The Influencing Factors During The Covid-19 Pandemic Process: Facebook, Instagram Example

Öz

Aim: This study was conducted to evaluate the infant feeding attitudes of mothers and the influencing factors during the Coronavirus disease-2019 (COVID-19) pandemic process. Method: This descriptive and cross-sectional study included 402 mothers who were members of social networks such as Facebook or Instagram related to mother and infant health, and were breastfeeding a 0-6 months of baby. Data were collected between March 01.2021 and June 15,2021 using the 'Mother Identification Form', 'IOWA Infant Nutrition Attitude Scale', 'Edinburgh Postpartum Depression Scale (EPDS)' and 'Breastfeeding Self-efficacy Scale (BSES)' added to the Google Forms. Results: According to the results of the study, it was found that the total score of infant feeding attitudes was 64.41±5.50 (min=17, max= 85). It was observed that while the mothers' infant feeding attitudes were affected by their education level, self-efficacy level, and spouse-marriage relationship satisfaction (p<0.05),it was not affected from the mothers' occupation, desire for pregnancy, birth history, presence of other children, breastfeeding during pregnancy, and education about breast milk (p>0.05). In addition, it was found that there was a positive correlation between mothers' infant feeding attitudes and self-efficacy levels, and a negative correlation with depression levels (p<0.001). It was found that the infant feeding attitudes of the mothers who were diagnosed with COVID-19 were lower than those who were not diagnosed (p<0.05). Conclusion: During the pandemic, mothers were undecided about breastfeeding. In addition, as the mothers' self-efficacy levels increased and their depression levels decreased, it was observed that their breastfeeding attitudes increased. In this direction, during the pandemic period, mothers should be followed more frequently during pregnancy and postpartum periods to increase breastfeeding and they should be supported more spiritually.

Anahtar Kelimeler

covid-19, breastfeeding, attitude, self-efficacy, depression

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• 1. Gribble K, Marinelli KA, Tomori C, Gross MS. Implications of the COVID-19 pandemic response for breastfeeding, maternal caregiving capacity and infant mental health. Journal of Human Lactation 2020; 36(4), 591-603. https://doi.org/10.1177/0890334420949514
• 2. Stuebe A. Should infants be separated from mothers with COVID-19? First, do no harm. Breastfeeding Medicine 2020; 15(5), 351-352. https://doi.org/10.1089/bfm.2020.29153.ams
• 3. Crew C. Infant and young child feeding practices ın the context of natural disasters: A Systematic review. The thesis of Master of Public Health, University of North Carolina, 2019; s: 12-21. https://doi.org/10.17615/gdpj-mb62
• 4. Zanardo V, Tortora D, Guerrini P, et al. Infant feeding initiation practices in the context of COVID-19 lockdown. Early Human Development 2021;152:105286. https://doi.org/10.1016/j.earlhumdev.2020.105286
• 5. Horta B, Victora C, World Health Organization. The long-term effects of breastfeeding: A Systematic review. Geneva, Switzerland: World Health Organization 2013; https://apps.who.int/iris/handle/10665/79198 Accessed 22 Aug, 2021
• 6. Aluş Tokat M, Okumuş H. Emzirme öz-yeterlilik algısını güçlendirmeye temelli antenatal eğitimin emzirme öz-yeterlilik algısına ve emzirme başarısına etkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2013; 10:21–9.
• 7. Mızrak Şahin B, Özerdoğan N. Başarılı emzirme için sosyal bilişsel ve emzirme öz-yeterlilik kuramlarına dayalı hemşirelik bakımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2014;11(3): 11-15.
• 8. Zubaran C, Foresti K. The correlation between breastfeeding self-efficacy and maternal postpartum depression in Southern Brazil. Sexual & reproductive healthcare 2013; 4(1): 9- 15. https://doi.org/10.1016/j.srhc.2012.12.001
• 9. Beheshti MAZ, Alimoradi Z, Bahrami N, Allen KA, Lissack K. Predictors of breastfeeding self-efficacy during the COVID-19 pandemic. Journal of Neonatal Nursing 2021; https://doi.org/10.1016/j.jnn.2021.08.012
• 10. Chaves C, Marchena C, Palacios B, Salgado A, Duque A. Effects of the COVID-19 pandemic on perinatal mental health in Spain: Positive and negative outcomes. Women Birth 2021;21:1871-5192. https://doi.org/10.1016/j.wombi.2021.01.007
• 11. World Health Organization. Exclusive breastfeeding for optimal growth, Development and health of infants Geneva. https://www.who.int/elena/titles/exclusive_breastfeeding/en/ Accessed; 30 July, 2021
• 12. WHO Clinical management of COVID-19: interim guidance World Health Organization, Geneva 2020;42-44. https://apps.who.int/iris/handle/10665/332196 Accessed 22 Aug, 2021
• 13. Rodrigues C, Baía I, Domingues R, Barros H. Pregnancy and breastfeeding during COVID-19 pandemic: a systematic review of published pregnancy cases. Front Public Health 2020; 8:558144. https://doi.org/10.3389/fpubh.2020.558144
• 14. Durukan E, İlhan M, Bumin MA, Aycan S. 2 Hafta-18 aylık bebeği olan annelerde postpartum depresyon sıklığı ve yaşam kalitesi, Balkan Medical Journal 2011; 28: 385-93. https://doi.org/10.5174/tutfd.2010.04117.3
• 15. Küçükoğlu S, Aytekın A, Ateşeyan S. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan annelerin bebeklerine anne sütü verme eğilimleri ile emzirme öz yeterliliklerinin karşılaştırılması. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2015; 4.2: 71-78.
• 16. Nalbantoğlu A, Nalbantoğlu B, Gökçay G. COVID-19 enfeksiyonu seyrinde annelerin emzirme ve anne sütü hakkında bilgi ve tutumları. Namık Kemal Tıp Dergisi 2020; 8(3): 314 – 320. https://doi.org/10.37696/nkmj.779496
• 17. Öztürk Ö, Sarıkaya P, Özdemir Ş, Çikendin Z, Zünbül N. Anne sütü ve emzirme ile ilgili anneler tarafından bilinen doğrular ve yanlışlar. Güncel Pediatri 2018; 16(2), 40-54.
• 18. Yenal K, Tokat MA, Ozan YD, Çeçe Ö, Abalın FB. Annelerin emzirme öz-yeterlilik algıları ile emzirme başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2013; 10(2), 14-19.
• 19. Yiğitbaş Ç, Kahriman İ, Bulut K. Trabzon il merkezindeki hastanelerde doğum yapan annelerin emzirme tutumlarının değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 1(2), 49-59.
• 20. Kızıltepe C. Yenidoğan ve Süt Çocuğu Beslenmesinde IOWA Skalasının Geçerliliğinin Değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, 2011 ;32-59. 21. Engindeniz AN, Küey L, Kültür S. Edinburg doğum sonrası depresyon ölçeği türkçe formu geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Bahar Sempozyumları 1996; 1,51-52.
• 22. Aluş Tokat M, Okumuş H, Dennis CL. Translation and psychometric assessment of the breast-feeding self-efficacy scale-short form among pregnant and postnatal women in Turkey. Midwifery 2010; 26(1):101–108. https://doi.org/10.1016/j.midw.2008.04.002
• 23. UNICEF. The state of the World’s Children 2019. Children, food and nutrition: Growing well in a changing world. UNICEF, New York, 2019; 1-258. https://www.unicef.org/reports/state-of-worlds-children-2019 (Accessed 22 Aug,2021)
• 24. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye 2019;143-146.http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tr/2018_tnsa_analiz_ve_rapor-56 (Erişim tarihi 22.08.2021).
• 25. Chrzan-Dętkoś, M, Walczak-Kozłowska T, Pietkiewicz A, Żołnowska J. Improvement of the breastfeeding self-efficacy and postpartum mental health after lactation consultations–Observational study. Midwifery 2021; 94, 102905. https://doi.org/10.1016/j.midw.2020.102905
• 26. Muñoz-Amat B, Pallás-Alonso CR, Hernández-Aguilar MT. Good practices in perinatal care and breastfeeding protection during the first wave of the COVID-19 pandemic: a national situation analysis among BFHI maternity hospitals in Spain. Int Breastfeed J 2021;16(66) https://doi.org/10.1186/s13006-021-00407-y
• 27. Bor Ataman N, İpekçi N, Öztürk M. Emziren annelerin korona virüs anksiyetesi ve emzirme öz-yeterlilik arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Göbeklitepe International Journal of Health Sciences 2021;4(4):70-86
• 28. Hull N, Kam RL, Gribble KD. Providing breastfeeding support during the COVID-19 pandemic: concerns of mothers who contacted the Australian breastfeeding association. MedRxiv 2020; 07:18.20152256.
• 29. Costantini C, Joyce A, Britez Y. Breastfeeding experiences during the COVID-19 lockdown in the United Kingdom: An exploratory study ınto maternal opinions and emotional states. Journal of Human Lactation. September 2021; 37(4), 649–662. https://doi.org/10.1177/08903344211026565
• 30. Bozkurt G, Tanrıverdi FŞ, Tanrıverdi D. Postpartum dönemde annelerin bebek beslenmesi tutumlarını etkileyen faktörler. Journal of Contemporary Medicine 2021; 11(4): 543-549. https://doi.org/10.16899/jcm.758144
• 31. Meedya S, Fahy K, Kable A. Factors that positively influence breastfeeding duration to 6 months: A literature review. Women Birth 2020; 23(4):135-145. https://doi.org/10.1016/j.wombi.2010.02.002
• 32. Ceulemans M, Foulon V, Ngo E, Panchaud A, Winterfeld U, Pomar L, et al. Mental health status of pregnant and breastfeeding women during the COVID 19 pandemic. A multinational cross sectional study. Acta Obstetricia Et Gynecologica Scandinavica 2021;100(7):1219-1229. https://doi.org/10.1111/aogs.14092
• 33. Kinser PA, Jallo N, Amstadter AB, Thacker LR, Jones E, Moyer S, et al. Depression, anxiety, resilience, and coping: The experience of pregnant and new mothers during the first few months of the COVID-19 pandemic. Journal of Women's Health 2021; 30(5), 654-664. https://doi.org/10.1089/jwh.2020.8866
• 34. Mayopoulos GA, Ein-Dor T, Dishy GA, Nandru R, Chan SJ, Hanley LE, et al. COVID-19 is associated with traumatic childbirth and subsequent mother-infant bonding problems. Journal of Affective Disorders 2021; 282, 122-125. https://doi.org/10.1016/j.jad.2020.12.101
• 35. Brown A, Shenker N. Experiences of breastfeeding during COVID 19: Lessons for future practical and emotional support. Maternal & Child Nutrition 2021; 17(1), e13088. https://doi.org/10.1111/mcn.13088
• 36. Salvatore CM, Han JY, Acker KP, Tiwari P, Jin J, Brandler M, et al. Neonatal management and outcomes during the COVID-19 pandemic: an observation cohort study. The Lancet Child & Adolescent Health 2020; 4(10), 721-727. https://doi.org/10.1016/S2352-4642(20)30235-2
• 37. Peng S, Zhu H, Yang L, Cao L, Huang X, Dynes M, et al. A study of breastfeeding practices, SARS-CoV-2 and its antibodies in the breast milk of mothers confirmed with COVID-19. The Lancet Regional Health-Western Pacific 2020; 4, 100045. https://doi.org/10.1016/j.lanwpc.2020.100045
• 38. Pıankusol C, Sirikul W, Ongprasert K, Siviroj P. Factors affecting breastfeeding practices under lockdown during the COVID-19 pandemic in Thailand: A Cross-Sectional survey. International Journal of Environmental Research and Public Health 2021; 18.16: 8729. https://doi.org/10.3390/ijerph18168729
• 39. Vazquez-Vazquez A, Dib S, Rougeaux E, Wells JC, Fewtrell MS. The impact of the COVID-19 lockdown on the experiences and feeding practices of new mothers in the UK: Preliminary data from the COVID-19 New Mum Study. Appetite 2021; 156, 104985. https://doi.org/10.1016/j.appet.2020.104985