Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Evaluation of the Eating Behavior of Healthcare Professionals with the Dutch Eating Behavior Questionnaire (DEBQ)

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 4, 388 - 396
https://doi.org/10.21763/tjfmpc.1383675

Öz

Aim: This is cross-sectional study aims to investigate the prevalence of obesity and eating attitudes and behaviors among medical doctors and nurses at Zonguldak Bülent Ecevit University Health Practice and Research Hospital, while assessing the interrelationships between these factors.
Methods: A total of 260 healthcare professionals participated in this study. Sociodemographic data were collected using a structured questionnaire, and eating attitudes and behaviors were assessed using the Dutch Eating Behavior Questionnaire (DEBQ). Data analysis was performed using SPSS 20.0 Statistical Package Program.
Results: The prevalence of obesity among participants was found to be 9.2%. Of the obese individuals, 62.5% reported having a chronic disease, and 83.3% had previously underwent a weight loss diet program. Participants with a history of dieting exhibited higher scores in emotional eating, restrictive eating, and external eating factors. Significant associations were observed between emotional eating behavior and Body Mass Index (BMI) classification. Moreover, individuals with elevated emotional eating scores demonstrated higher levels of restrictive and external eating behaviors.
Conclusion: The study highlights a higher prevalence of chronic diseases among obese healthcare professionals, underscoring the negative impact of inadequate and unbalanced nutrition on health. Promoting healthy lifestyle behaviors among healthcare professionals is essential. Compulsory educational programs and in-service trainings should be implemented to empower healthcare professionals as role models for their patients and society, fostering the adoption of healthy lifestyles and behaviors.

Kaynakça

  • 1. Baysal A. Genel Beslenme. Ankara: Hatiboğlu Yayınları; 1997. p.2–9.
  • 2. Baysal A. Beslenme Kültürümüz. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, Levent Ofset Matbaacılık ve Yayıncılık; 1993. p.1–5.
  • 3. Garibağaoğlu M, Budak N, Öner N, Sağlam Ö, K. N. Üç farklı üniversitede eğitim gören kız öğrencilerin beslenme durumları ve vücut ağırlıklarının değerlendirmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences - JOHS). 2006;15(3):173–80.
  • 4. NCD-RisC. Trends in adult body-mass index in 200 countries from 1975 to 2014: a pooled analysis of 1698 population-based measurement studies with 19·2 million participants. Lancet. 2016 Apr;387(10026):1377–96.
  • 5. Satman I, Yilmaz T, Sengül A, Salman S, Salman F, Uygur S, et al. Population-based study of diabetes and risk characteristics in Turkey. Diabetes Care. 2002 Sep 1;25(9):1551–6.
  • 6. Blüher M. Obesity: global epidemiology and pathogenesis. Nat Rev Endocrinol. 2019 May 27;15(5):288–98. 7. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD). Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu. 8. Baskı. Ankara: 2019. p.11-58.
  • 8. Çopur U. Gıda Teknolojisi. Devlet Kitapları. İstanbul: Ilıcak Matbaası; 2000. p.10–14.
  • 9. Erbay Gönenir L, Seçkin Y. Yeme bozuklukları. Güncel Gastroenteroloji Dergisi 20/4. 2016;473–7.
  • 10. Toker D, Hocaoğlu Ç. Yeme bozuklukları ve aile yapısı: bir gözden geçirme. Düşünen Adam Dergisi. 2009;22(1–4):36–42.
  • 11. Bayrak E, Serter R, Işıklı S. Duygusal, dışsal ve kısıtlayıcı yeme bozukluklarının metaboli̇k sendrom geli̇şi̇mi̇ üzeri̇ne etki̇si̇. Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Dergisi. 2020;53(1):36–43.
  • 12. Kaplan HI, Kaplan HS. The psychosomatic concept of obesity. J Nerv Ment Dis. 1957 Apr;125(2):181–201.
  • 13. Van Strien T, Konttinen H, Homberg JR, Engels RCME, Winkens LHH. Emotional eating as a mediator between depression and weight gain. Appetite. 2016 May;100:216–24.
  • 14. Geliebter A, Aversa A. Emotional eating in overweight, normal weight, and underweight individuals. Eat Behav. 2003 Jan;3(4):341–7.
  • 15. Schachter S, Goldman R, Gordon A. Effects of fear, food deprivation, and obesity on eating. J Pers Soc Psychol. 1968;10(2):91–7.
  • 16. Herman CP, Mack D. Restrained and unrestrained eating1. J Pers. 1975 Dec;43(4):647–60.
  • 17. Polivy J, Herman CP. Clinical depression and weight change: A complex relation. J Abnorm Psychol. 1976 Jun;85(3):338–40.
  • 18. Ouwens MA, van Strien T, van der Staak CP. Tendency toward overeating and restraint as predictors of food consumption. Appetite. 2003 Jun;40(3):291–8.
  • 19. Van Strien T, Frijters JER, Bergers GPA, Defares PB. The Dutch Eating Behavior Questionnaire (DEBQ) for assessment of restrained, emotional, and external eating behavior. Int J Eat Disord. 1986 Feb;5(2):295–315.
  • 20. Bozan N. Hollanda Yeme Davranış Anketinin (DEBQ) Türk üniversite öğrencilerinde geçerlik ve güvenirliğinin sınanması. Yüksek Lisans Tezi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara: 2009
  • 21. Erbaycu A., Aksel N, Çakan A, Özsöz A. İzmir ilinde sağlık çalışanlarının sigara içme alışkanlıkları. Toraks Derg. 2004;5(1):6–12.
  • 22. Uysal MA, Dilmen N, Karasulu L, Demir T. Smoking habits among physicians in Istanbul and their attitudes regarding anti-smoking legislation. Tüberküloz ve Toraks Derg. 2007;55(4):350–5.
  • 23. Talay F, Altın S, Çetinkaya E. İstanbul’un Gaziosmanpaşa ve Eyüp ilçelerindeki sağlık çalışanlarının sigara içme alışkanlıkları ve sigara içmeye yaklaşımları. Tüberküloz ve Toraks Derg. 2007;55(1):43–50.
  • 24. Koç EM, Başer DA, Döner P, Yılmaz TE, Yılmaz T, Alsancak AD, et al. Determining smoking level of hospital employees and the evaluation of the smoke-free air zone applications. J Clin Exp Investig. 2015 May 10;6(1):33–9. and-the-evaluation-of-the-smoke-free-air-zone-3652
  • 25. Yalçınkaya M, Özer F., Yavuz Karamanoğlu A. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekim Bülteni. 2007;6(6):409–20.
  • 26. Hassoy D, Özvurmaz S. No title health workers and factors affecting. J Nurs Sci. 2009;2(3):27–32.
  • 27. Yıldız A, Çiçek İ, Şanlı M. Sağlık çalışanlarında tükenmişliğin belirleyicileri: sigara ve alkol kullanımına etkisinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilim Enstitüsü Derg. 2018;5(3):126–32.
  • 28. Özsoy F, Kulu M. Addiction in healthcare employees: Examining the smoking, alcohol, internet, smartphone addiction, and attention deficit levels. Genel Tıp Derg. 2021;31(1):82–90.
  • 29. Hales CM, Carroll MD, Fryar CD, Ogden CL. Prevalence of obesity and severe obesity among adults: United States, 2017-2018. NCHS Data Brief. 2020 Feb;(360):1–8.
  • 30. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA). Ankara; 2019.p.62-63
  • 31. Arslan M. Beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeylerinin analizi : Marmara Üniversitesi öğretim üyeleri üzerine bir çalışma. Dicle Med J . 2018;45:59–69.
  • 32. Müftüoğlu S, Parlakyiğit A. The determination of the relationship between physical activity, emotional status and eating habits of shift workers. Turkiye Klin J Heal Sci. 2020;5(1):10–21.
  • 33. Alkan ŞB, Solak R, Gürbüz E, Özcan B, Özkan H, Dikici Z., et al. Beslenme ve diyetetik bölümü öğrencilerine yeme davranış bozukluğu ve beden algısı: kesitsel bir çalışma. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Derg. 2019;2(2):38–44.
  • 34. Çayır A, Atak N, Köse S. Assessment of obesity frequency and related factors on ındividuals attending to the department of nutrition and dietetics. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2011;64(1):13–9.
  • 35. Van Strien T, Herman CP, Verheijden MW. Eating style, overeating, and overweight in a representative Dutch sample. Does external eating play a role? Appetite. 2009 Apr;52(2):380–7.
  • 36. Barthomeuf L, Droit-Volet S, Rousset S. Obesity and emotions: Differentiation in emotions felt towards food between obese, overweight and normal-weight adolescents. Food Qual Prefer. 2009 Jan;20(1):62–8.
  • 37. Akdevelioğlu Y, Yörüsün T. Üniversite öğrencilerinin yeme tutum ve davranışlarına ilişkin bazı faktörlerin incelenmesi. Gazi Sağlık Bilim Derg. 2019;4(1):19–28.
  • 38. de Lauzon-Guillain B, Basdevant A, Romon M, Karlsson J, Borys J-M, Charles MA. Is restrained eating a risk factor for weight gain in a general population? Am J Clin Nutr. 2006 Jan 1;83(1):132–8.
  • 39. Arhire LI, Niță O, Popa AD, Gal A-M, Dumitrașcu O, Gherasim A, et al. Validation of the dutch eating behavior questionnaire in a romanian adult population. Nutrients. 2021 Oct 29;13(11):3890.

Sağlık Çalışanlarının Yeme Davranışlarının Hollanda Yeme Davranışı Anketi (DEBQ) ile Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 4, 388 - 396
https://doi.org/10.21763/tjfmpc.1383675

Öz

Amaç: Bu çalışmada, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜN) Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesinde çalışan doktor ve hemşirelerin obezite sıklığı ile yeme tutum ve davranışlarının incelenmesi ve birbirleri arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Bu araştırma, 260 sağlık çalışanı üzerinde gerçekleştirilen kesitsel ve tanımlayıcı tipte bir çalışmadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak sosyodemografik veri formu ve Hollanda Yeme Davranışı Anketi (DEBQ) kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 20 Programı kullanılarak değerlendirilmiştir.
Bulgular: Doktor ve hemşirelerin obezite sıklığı %9,2 olarak saptanmıştır. Obez bireylerin %62,5’inde kronik hastalık olduğu ve %83,3’ünün daha önce zayıflama diyeti yaptığı gözlenmiştir. Katılımcılardan diyet öyküsü olanların duygusal yeme, kısıtlayıcı yeme ve dışsal yeme faktörlerinin ortalaması daha yüksek saptanmıştır. Duygusal yeme davranışı ile Beden kitle indeksi (BKİ) sınıflaması arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Duygusal yeme puanları yüksek olanlarda kısıtlayıcı ve dışsal yeme puanlarının da yüksek olduğu görülmüştür.
Sonuç: Obez olan sağlık çalışanlarının kronik hastalık varlığının daha yüksek olduğu, yetersiz ve dengesiz beslenmenin sağlığı olumsuz yönde etkilediği görülmüştür. Hastalarına ve içinde yaşadıkları topluma rol model olan sağlık çalışanlarına; kendi sağlıklarını korumak ve geliştirmek, sağlıklı yaşam biçimini benimsemeleri ve davranış haline getirebilmeleri için öğrencilik dönemindeki eğitimlerin zorunlu hale getirilmesi, hizmet içi eğitimlerin yapılması ve bu eğitimlerin devamlılığı sağlanabilir.

Etik Beyan

Çalışmanın Etik Kurul Onayı, ZBEÜN Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurul Komisyonu’nun 07.04.2021 tarih ve 2021/07 numaralı toplantısında alınmıştır.

Destekleyen Kurum

ZONGULDAK BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ

Kaynakça

  • 1. Baysal A. Genel Beslenme. Ankara: Hatiboğlu Yayınları; 1997. p.2–9.
  • 2. Baysal A. Beslenme Kültürümüz. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, Levent Ofset Matbaacılık ve Yayıncılık; 1993. p.1–5.
  • 3. Garibağaoğlu M, Budak N, Öner N, Sağlam Ö, K. N. Üç farklı üniversitede eğitim gören kız öğrencilerin beslenme durumları ve vücut ağırlıklarının değerlendirmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences - JOHS). 2006;15(3):173–80.
  • 4. NCD-RisC. Trends in adult body-mass index in 200 countries from 1975 to 2014: a pooled analysis of 1698 population-based measurement studies with 19·2 million participants. Lancet. 2016 Apr;387(10026):1377–96.
  • 5. Satman I, Yilmaz T, Sengül A, Salman S, Salman F, Uygur S, et al. Population-based study of diabetes and risk characteristics in Turkey. Diabetes Care. 2002 Sep 1;25(9):1551–6.
  • 6. Blüher M. Obesity: global epidemiology and pathogenesis. Nat Rev Endocrinol. 2019 May 27;15(5):288–98. 7. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD). Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu. 8. Baskı. Ankara: 2019. p.11-58.
  • 8. Çopur U. Gıda Teknolojisi. Devlet Kitapları. İstanbul: Ilıcak Matbaası; 2000. p.10–14.
  • 9. Erbay Gönenir L, Seçkin Y. Yeme bozuklukları. Güncel Gastroenteroloji Dergisi 20/4. 2016;473–7.
  • 10. Toker D, Hocaoğlu Ç. Yeme bozuklukları ve aile yapısı: bir gözden geçirme. Düşünen Adam Dergisi. 2009;22(1–4):36–42.
  • 11. Bayrak E, Serter R, Işıklı S. Duygusal, dışsal ve kısıtlayıcı yeme bozukluklarının metaboli̇k sendrom geli̇şi̇mi̇ üzeri̇ne etki̇si̇. Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Dergisi. 2020;53(1):36–43.
  • 12. Kaplan HI, Kaplan HS. The psychosomatic concept of obesity. J Nerv Ment Dis. 1957 Apr;125(2):181–201.
  • 13. Van Strien T, Konttinen H, Homberg JR, Engels RCME, Winkens LHH. Emotional eating as a mediator between depression and weight gain. Appetite. 2016 May;100:216–24.
  • 14. Geliebter A, Aversa A. Emotional eating in overweight, normal weight, and underweight individuals. Eat Behav. 2003 Jan;3(4):341–7.
  • 15. Schachter S, Goldman R, Gordon A. Effects of fear, food deprivation, and obesity on eating. J Pers Soc Psychol. 1968;10(2):91–7.
  • 16. Herman CP, Mack D. Restrained and unrestrained eating1. J Pers. 1975 Dec;43(4):647–60.
  • 17. Polivy J, Herman CP. Clinical depression and weight change: A complex relation. J Abnorm Psychol. 1976 Jun;85(3):338–40.
  • 18. Ouwens MA, van Strien T, van der Staak CP. Tendency toward overeating and restraint as predictors of food consumption. Appetite. 2003 Jun;40(3):291–8.
  • 19. Van Strien T, Frijters JER, Bergers GPA, Defares PB. The Dutch Eating Behavior Questionnaire (DEBQ) for assessment of restrained, emotional, and external eating behavior. Int J Eat Disord. 1986 Feb;5(2):295–315.
  • 20. Bozan N. Hollanda Yeme Davranış Anketinin (DEBQ) Türk üniversite öğrencilerinde geçerlik ve güvenirliğinin sınanması. Yüksek Lisans Tezi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara: 2009
  • 21. Erbaycu A., Aksel N, Çakan A, Özsöz A. İzmir ilinde sağlık çalışanlarının sigara içme alışkanlıkları. Toraks Derg. 2004;5(1):6–12.
  • 22. Uysal MA, Dilmen N, Karasulu L, Demir T. Smoking habits among physicians in Istanbul and their attitudes regarding anti-smoking legislation. Tüberküloz ve Toraks Derg. 2007;55(4):350–5.
  • 23. Talay F, Altın S, Çetinkaya E. İstanbul’un Gaziosmanpaşa ve Eyüp ilçelerindeki sağlık çalışanlarının sigara içme alışkanlıkları ve sigara içmeye yaklaşımları. Tüberküloz ve Toraks Derg. 2007;55(1):43–50.
  • 24. Koç EM, Başer DA, Döner P, Yılmaz TE, Yılmaz T, Alsancak AD, et al. Determining smoking level of hospital employees and the evaluation of the smoke-free air zone applications. J Clin Exp Investig. 2015 May 10;6(1):33–9. and-the-evaluation-of-the-smoke-free-air-zone-3652
  • 25. Yalçınkaya M, Özer F., Yavuz Karamanoğlu A. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekim Bülteni. 2007;6(6):409–20.
  • 26. Hassoy D, Özvurmaz S. No title health workers and factors affecting. J Nurs Sci. 2009;2(3):27–32.
  • 27. Yıldız A, Çiçek İ, Şanlı M. Sağlık çalışanlarında tükenmişliğin belirleyicileri: sigara ve alkol kullanımına etkisinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilim Enstitüsü Derg. 2018;5(3):126–32.
  • 28. Özsoy F, Kulu M. Addiction in healthcare employees: Examining the smoking, alcohol, internet, smartphone addiction, and attention deficit levels. Genel Tıp Derg. 2021;31(1):82–90.
  • 29. Hales CM, Carroll MD, Fryar CD, Ogden CL. Prevalence of obesity and severe obesity among adults: United States, 2017-2018. NCHS Data Brief. 2020 Feb;(360):1–8.
  • 30. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA). Ankara; 2019.p.62-63
  • 31. Arslan M. Beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeylerinin analizi : Marmara Üniversitesi öğretim üyeleri üzerine bir çalışma. Dicle Med J . 2018;45:59–69.
  • 32. Müftüoğlu S, Parlakyiğit A. The determination of the relationship between physical activity, emotional status and eating habits of shift workers. Turkiye Klin J Heal Sci. 2020;5(1):10–21.
  • 33. Alkan ŞB, Solak R, Gürbüz E, Özcan B, Özkan H, Dikici Z., et al. Beslenme ve diyetetik bölümü öğrencilerine yeme davranış bozukluğu ve beden algısı: kesitsel bir çalışma. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Derg. 2019;2(2):38–44.
  • 34. Çayır A, Atak N, Köse S. Assessment of obesity frequency and related factors on ındividuals attending to the department of nutrition and dietetics. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2011;64(1):13–9.
  • 35. Van Strien T, Herman CP, Verheijden MW. Eating style, overeating, and overweight in a representative Dutch sample. Does external eating play a role? Appetite. 2009 Apr;52(2):380–7.
  • 36. Barthomeuf L, Droit-Volet S, Rousset S. Obesity and emotions: Differentiation in emotions felt towards food between obese, overweight and normal-weight adolescents. Food Qual Prefer. 2009 Jan;20(1):62–8.
  • 37. Akdevelioğlu Y, Yörüsün T. Üniversite öğrencilerinin yeme tutum ve davranışlarına ilişkin bazı faktörlerin incelenmesi. Gazi Sağlık Bilim Derg. 2019;4(1):19–28.
  • 38. de Lauzon-Guillain B, Basdevant A, Romon M, Karlsson J, Borys J-M, Charles MA. Is restrained eating a risk factor for weight gain in a general population? Am J Clin Nutr. 2006 Jan 1;83(1):132–8.
  • 39. Arhire LI, Niță O, Popa AD, Gal A-M, Dumitrașcu O, Gherasim A, et al. Validation of the dutch eating behavior questionnaire in a romanian adult population. Nutrients. 2021 Oct 29;13(11):3890.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Aile Hekimliği, Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri
Bölüm Orijinal Makaleler
Yazarlar

Sema Soner Karanfil 0000-0003-0351-662X

Günter Dilsiz Bu kişi benim 0000-0002-5683-1976

Nejat Demircan 0000-0002-0513-058X

Erken Görünüm Tarihi 1 Aralık 2024
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 31 Ekim 2023
Kabul Tarihi 28 Haziran 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 18 Sayı: 4

Kaynak Göster

Vancouver Soner Karanfil S, Dilsiz G, Demircan N. Sağlık Çalışanlarının Yeme Davranışlarının Hollanda Yeme Davranışı Anketi (DEBQ) ile Değerlendirilmesi. TJFMPC. 2024;18(4):388-96.

Sağlığın ve birinci basamak bakımın anlaşılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunacak yeni bilgilere sahip yazarların İngilizce veya Türkçe makaleleri memnuniyetle karşılanmaktadır.