Doğurganlık Çağındaki Kadınların Kişilik Özellikleri ve Çocuk Doğurma Korkusu

Yıl 2025, Cilt: 19 Sayı: 4, 358 - 368

Nuran Nur Aypar Akbağ , Ayşegül Eroğlu , Özlem Güner

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.1683108

Öz

Giriş: Kadınların üreme yaşı, kişisel ve toplumsal yaşamlarını etkiler. Bu çağın en önemli olaylarından biri olan doğum, biyolojik, psikolojik, sosyal ve kültüreldir.
Amaç: Bu araştırmanın amacı doğurganlık çağındaki kadınların kişilik, demografik ve obstetrik özellikleri ile çocuk doğurma korkusu arasındaki ilişkiyi belirlemektir.
Yöntem: Bu tanımlayıcı kesitsel çalışma, Mayıs-Kasım 2024 tarihleri arasında üreme çağındaki 394 kadınla çevrimiçi olarak yürütülmüştür. Veriler "Kişisel Bilgi Formu", "Cervantes Kişilik Ölçeği (CKÖ)" ve "Doğum Korkusu Ölçeği (DKÖ)" kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi ve Spearman korelasyon testi kullanılmıştır.
Bulgular: Cervantes Kişilik Ölçeği alt boyut puan ortalamaları Dışadönüklük/İçedönüklük için 11.57 ± 3.49, Duygusal Kararlılık/Kararsızlık için 28.65 ± 7.52 ve Tutarlılık/Tutarsızlık için -6.92 ± 7.66 idi. Kadınlarda Doğum Korkusu Ölçeği genel puan ortalaması 51,67 ± 8,40'tır. Yaş, eğitim düzeyi, ikamet edilen yer, medeni durum, çalışma durumu, gelir ve aile tipi doğum korkusu ölçeğinin alt boyut puanlarını anlamlı olarak etkilemektedir. Obstetrik değişkenlerden çocuk sahibi olma, doğum tercihi, gebelik sayısı ve düşük/kürtaj sayısının doğum korkusu üzerinde anlamlı etkileri olduğu bulunmuştur.
Sonuç: Nevrotik veya tutarsız kişilik özellikleri sergileyen gebeler daha yüksek düzeyde doğum korkusu yaşamaktadır. Bu nedenle nevrotik ve tutarsız kişilik özelliklerine sahip kadınlar doğum korkusu açısından daha dikkatli değerlendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Doğum korkusu , kişilik özellikleri , kadın

Proje Numarası

Bulunmamaktadır.

Personality Characteristics of Women of Reproductive Age and Fear of Childbirth

Öz

Introduction: Women’s reproductive years affect their personal and societal lives. Childbirth, one of the most significant events of this age, is biological, psychological, social, and cultural.
Objective: This study aimed to determine the relationship between personality traits, demographic variables, obstetric characteristics, and fear of childbirth in women of reproductive age.
Method: This descriptive, cross-sectional study was conducted online with 394 women of reproductive age between May and November 2024. Data were collected using the "Personal Information Form", "Cervantes Personality Scale (CPS)", and "Childbirth Fear Scale (CFS)". Descriptive statistics, Mann–Whitney U test, the Kruskal–Wallis test, and Spearman’s correlation test were used to analyze the data.
Results: Mean sub‑dimension scores on the Cervantes Personality Scale were 11.57 ± 3.49 for Extraversion/Introversion, 28.65 ± 7.52 for Emotional Stability/Instability, and –6.92 ± 7.66 for Consistency/Inconsistency. The overall mean score on the Childbirth Fear Scale (CFS) was 51.67 ± 8.40. Age, educational level, place of residence, marital status, employment status, income, and family type significantly influenced the subdimension scores of the Childbirth Fear Scale. Regarding obstetric variables, having children, birth preference, number of pregnancies, and number of miscarriages/curettages were found to exert significant effects on fear of childbirth.
Conclusion: Pregnant women who were neurotic or exhibited inconsistent personality traits experienced higher levels of fear of childbirth. Women characterized by neurotic and inconsistent personalities should therefore be assessed more carefully with respect to fear of childbirth.

Anahtar Kelimeler

Fear of childbirth , personality traits , women

Etik Beyan

Ethics approval was obtained from the Sinop University, Non-Interventional Research Ethics Committee (02 May 2024; decision 2024/89). Online informed consent was obtained from all participants. Confidentiality was strictly maintained.

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır.

Proje Numarası

Bulunmamaktadır.

Teşekkür

We thank all the women of reproductive age who participated in this study.

Kaynakça

• 1. Toohill J, Fenwick J, Gamble J, Creedy DK, Buist A, Turkstra E, Ryding EL. A randomized controlled trial of a psycho‐ education intervention by midwives in reducing childbirth fear in pregnant women. Birth. 2014;41(4):384-394. https://doi.org/10.1111/birt.12136
• 2. ACOG. (2023, Kasım). Tokophobia: What to Know About This Severe Fear of Pregnancy and Childbirth. Geliş tarihi 11 Haziran 2024, gönderen https:// www.acog.org/womens-health/experts-and-stories/the-latest/tokophobia- what-to-know-about-this-severe-fear-of-pregnancy-and-childbirth
• 3. Hofberg, K., & Ward, M. R. (2003). Fear of pregnancy and childbirth. Postgraduate Medical Journal, 79(935), 505– 510. https://doi.org/10.1136/PMJ.79.935.505 4. Qiu, L., Sun, N., Shi, X., Zhao, Y., Feng, L., Gong, Y., & Yin, X. (2020). Fear of childbirth in nulliparous women: A cross‐ sectional multicentre study in China. Women and Birth, 33(2), e136–e141. https://doi.org/10.1016/J.WOMBI.2019.04.005
• 5. Poggi, L., Goutaudier, N., Séjourné, N., & Chabrol, H. (2018). When Fear of Childbirth is Pathological: The Fear Continuum. Maternal and Child Health Journal, 22(5), 772–778. https://doi.org/10.1007/S10995‐018‐2447‐ 8/TABLES/3
• 6. Hildingsson, I., Haines, H., Karlström, A., & Nystedt, A. (2017). Presence and process of fear of birth during pregnancy Findings from a longitudinal cohort study. Women and Birth, 30(5), e242–e247. https://doi.org/10.1016/J.WOMBI.2017.02.003
• 7. Alizadeh-Dibazari, Z., Maghalain, M., & Mirghafourvand, M. (2024). The effect of non-pharmacological prenatal interventions on fear of childbirth: An overview of systematic reviews and meta-analysis. BMC Psychiatry, 24(1), 415. https://doi.org/10.1186/s12888-024-05870-5
• 8. YoosefiLebni J, KhalajabadiFarahani F, Solhi M, Ebadi Fard Azar F. Causes and grounds of childbirth fear and coping strategies used by Kurdish adolescent pregnant women in Iran: a qualitative study. J Reprod Infertil. 2020;22(1):47. doi:10.18502/jri.v22i1.4995
• 9. Striebich S, Ayerle GM. Fear of childbirth (FOC): pregnant women’s perceptions towards the impending hospital birth and coping resources–a reconstructive study. J Psychosom Obstet Gynecol. 2020;41(3):231–9. doi:10.1080/0167482X.2019.1657822
• 10. Çıtak Bilgin N, Coşkun H, Coşkuner Potur D, İbar Aydın E, Uca E. Psychosocial predictors of the fear of childbirth in Turkish pregnant women. J Psychosom Obstet Gynecol. 2021;42(2):123–31. doi:10.1080/0167482X.2020.1734791
• 11. O’Connell, M. A., Leahy Warren, P., Khashan, A. S., Kenny, L. C., & O’Neill, S. M. (2017). Worldwide prevalence of tocophobia in pregnant women: systematic review and meta analysis. Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica, 96(8), 907 920. https://doi.org/10.1111/AOGS.13138
• 12. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). 2024. Doğum İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dogum-Istatistikleri-2024-54196&utm_source=chatgpt.com
• 13. Bilge Ç, Dönmez S, Olgaç Z, Pirinççi F. Gebelikte doğum korkusu ve etkileyen faktörler. Sağlık Bilimlerinde Değer, 2022;12(2):330-335. doi: https://dx.doi.org/10.33631/sabd.1067958
• 14. Gün, E. Ö., & Ege, E. (2022). Primipar ve multipar gebelerde doğum korkusu ve ilişkili faktörler: karşılaştırmalı bir çalışma. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-11.
• 15. Güleç D, Öztürk R, Sevil Ü, Kazandı M. Gebelerin yaşadıkları doğum korkusu ile algıladıkları sosyal destek arasındaki ilişki. Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst. 2014; 24(1): 36-41.
• 16. Elhetawy, S., Saadoon, O. H., & El-Sayed, H. (2023). Effect of Personality Traits of Pregnant Women on their Ways of Coping with Fear of Childbirth. Mansoura Nursing Journal, 10(2), 281-292. doi: 10.21608/mnj.2023.340392
• 17. Çiçek, Ö., & Mete, S. (2015). Sık Karşılaşılan Bir Sorun: Doğum Korkusu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(4), 263-268.
• 18. Yaylaoğlu, Ö., & Zengin, N. (2023). Gebelerde Doğum Korkusu ve Spiritüel İyi Oluş Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Bir Çalışma. Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences/Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1).
• 19. Uçan, Ç ve Coşkuner Potur D. (2024). Gebelerin doğuma ilişkin öz-yeterlilik algıları, gebelikle ilişkili anksiyeteleri ve kişilik özellikleri, doğum korkusu yaşamalarını etkiler mi? (Order No. 31717710). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (3132880110). Retrieved from https://www.proquest.com/dissertations-theses/gebelerin-doğuma-ilişkin-öz-yeterlilik-algıları/docview/3132880110/se-2
• 20. Calpbinici, P., Terzioglu, F., & Koc, G. (2021). The relationship of perceived social support, personality traits and self-esteem of the pregnant women with the fear of childbirth. Health Care for Women International, 44(10–11), 1423–1437. https://doi.org/10.1080/07399332.2021.2007925
• 21. Reyhan, F. A., & Dağlı, E. (2024). The relationship between women's personality traits and fear of childbirth, birth satisfaction, and postpartum depression. Revista da Associacao Medica Brasileira (1992), 70(8), e20231730. https://doi.org/10.1590/1806-9282.20231730
• 22. Asselmann, E., Garthus-Niegel, S., & Martini, J. (2021). Personality impacts fear of childbirth and subjective birth experiences: A prospective-longitudinal study. PloS one, 16(11), e0258696. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0258696
• 23. Cankaya S, Isik G, Avci SC, Cetisli NE. Birth experiences of mothers with fear of birth: a phenomenological study. J Nursol. 2023;26(1):34-42.
• 24. McCrae RR, Costa PT Jr. Understanding persons: From Stern’s personalistics to Five-Factor Theory. Personality and Individual Differences. 2020;169(1):109816. https://doi.org/10.1016/j.paid.2020.109816.
• 25. Kashanian M, Faghankhani M, YousefzadehRoshan M, EhsaniPour M, Sheikhansari N. Woman’s perceived stress during pregnancy; stressors and pregnancy adverse outcomes. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine, 2019; 1–9. https://doi.org/10.1080/14767058.2019.1602600
• 26. Möller L. Health, Obstetric Outcomes and Reproduction in Women with Vulvar Pain or Primary Fear of Childbirth. Linköping: LiU‐tryck; 2019;11-18.
• 27. Toohill J, Fenwick J, Gamble J, Creedy DK. Prevalence of childbirth fear in an Australian sample of pregnant women. BMC Pregnancy Childbirth. 2014;14:275. https://doi.org/10.1186/1471‐2393‐14‐275
• 28. Klabbers GA, van den Heuvel MMA, van Bakel HJA, Vingerhoets AJJM. Severe fear of childbirth: Its features, assesment, prevalence, determinants, consequences and possible treatments. Psychological Topics. 2016;25(1):107‐127.
• 29. Saisto T, Salmela‐Aro K, Nurmi JE, Halmesmäki E. Psychosocial characteristics of women and their partners fearing vaginal childbirth. BJOG. 2001;108:492‐498. https://doi.org/10.1111/j.1471‐0528.2001.00122.x
• 30. Yılmaz, B., Sel, İ., & Şahin, N. H. (2021). Kadınların kişilik özelliklerinin travmatik doğum algısına etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 14(4), 423-432.
• 31. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). Yaş Grubuna Göre Nüfus. 2023. https://nip.tuik.gov.tr/?value=YasGrubunaGoreNufus 10 Şubat 2025 tarihinde erişilmiştir.
• 32. Okten SB, Gunduz A, Sencelikel T, Desteli G, Usta Gunduz EB, Bildaci TB. The role of personality traits on mode of delivery. J Psychosom Obstet Gynaecol. 2022;43(3):292-7. https://doi.org/10.1080/0167482X.2021.1879045
• 33. Castelo-Branco C, Palacios S, Ferrer-Barriendos J et al. Understanding how personality factors may influence quality of life: development and validation of the Cervantes Personality Scale. Menopause 2008;15(5):914-918. doi:10.1097/gme.0b013e318167b916
• 34. Demirgöz Bal M, Şahin N, Cervantes Kişilik Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2011;8(1):39-45.
• 35. Nuraliyeva Z, Kaya N. Doğurganlık Çağındaki Kadınların Çocuk Doğurma Korkusu Ölceği’nin Geliştirilmesi. İstanbul-Cerrahpaşa Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi 2019;42-45.
• 36. Schober, P., & Vetter, T. R. (2020). Nonparametric Statistical Methods in Medical Research. Anesthesia and analgesia, 131(6), 1862–1863. https://doi.org/10.1213/ANE.0000000000005101
• 37. Erdoğan, S., Nahcivan, N., & Esin, M. N. (Ed.). (2024). Hemşirelikte araştırma: Süreç, uygulama ve kritik (5. baskı). Nobel Tıp Kitabevleri.
• 38. O’Connell MA, Leahy-Warren P, Kenny LC, Khashan AS. Pregnancy outcomes in women with severe fear of childbirth. J Psychosom Res. 2019; 120: 105-9. http://dx.doi.org/ 10.1016/j.jpsychores.2019.03.013
• 39. Gür, E. Y., Özer, B. U., & Apay, S. E. (2022). Çocuksuz Bireylerde Gebelik Öncesi Doğum Korkusu: Tanımlayıcı-Kesitsel Çalışma. Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences/Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2).
• 40. Nieminen K, Wijma K, Johansson S, et al. Severe fear of childbirth indicates high perinatal costs for Swedish women giving birth to their first child. Acta Obstet Gynecol Scand. 2017;96(4):438-446.
• 41. Uludağ E, Cerit E, Karatepe Y. Gender roles and personality traits as predictive factors for fear of childbirth. Women Health. 2022;62(4):315-24. https://doi.org/10.1080/03630242.2022.2068735
• 42. Dursun E, Kızılırmak A, Mucuk S. The relationship between personality characteristics and fear of childbirth: a descriptive study. Arch Psychiatr Nurs. 2021;35(3):296-302. https://doi. org/10.1016/j.apnu.2020.09.0
• 43. Gönenç İM, Aker MN, Güven H, Moraloğlu TÖ. The effect of the personality traits of pregnant women on the fear of childbirth. Perspect Psychiatr Care. 2020;56(2):347–54.
• 44. Handelzalts JE, Becker G, Ahren MP, et al. Personality, fear of childbirth and birth outcomes in nulliparous women. Archives of Gynecology and Obstetrics, 2015;291(5):1055–1062. https://doi.org/10.1007/s00404-014-3532-x.
• 45. Connor-Smith JK, Flachsbart C. Relations between personality and coping: A meta-analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 2007;93(6):1080. https://doi.org/10.1037/0022-3514.93.6.1080.
• 46. Johnston RG, Brown AE. Maternal trait personality and childbirth: The role of extraversion and neuroticism. Midwifery, 2013;29(11):1244–1250. DOI: 10.1016/j.midw.2012.08.005
• 47. Roman M, Bostan CM, Diaconu-Gherasim LR, Constantin T. Personality traits and postnatal depression: The mediated role of postnatal anxiety and moderated role of type of birth. Frontiers in Psychology, 2019;10:1625. https://doi.org/ 10.3389/fpsyg.2019.01625.
• 48. Ryding EL, Wirfelt E, W¨Angborg IB, et al. Personality and fear of childbirth. Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica, 2007;86(7):814–820. https://doi.org/10.1080/00016340701415079.
• 49. Conrad, M. S., & Trachtenberg, E. (2021). Personality traits, childbirth expectations, and childbirth experiences: a prospective study. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 41(4), 403–416. https://doi.org/10.1080/02646838.2021.2009451
• 50. Bartley CE, Roesch SC. Coping with daily stress: The role of conscientiousness. Pers Individ Dif. 2011;50(1):79‐83. https://doi. org/10.1016/j.paid.2010.08.027
• 51. Roberts BW, Jackson JJ, Fayard JV, Edmonds G, Meints J. Conscientiousness. In: Leary M, Hoyle R, eds. Handbook of Individual Differences in Social Behavior. New York, NY: Guilford Publications, Inc.; 2009:369‐381.
• 52. Zaidi NR, Wajid RA, Zaidi FB, Zaidi GB, Zaidi MT. The big five personality traits and their relationships with work engagement among public sector university teachers of Lahore. Afr J Bus Manage. 2013;7:1344‐1353. https://doi.org/10.5897/AJBM12.290