ULUSLARARASI STANDARTLARA GÖRE BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ CİHAZININ KALİTE KONTROL TESTLERİ VE KABUL SINIRLARI

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 37 - 44, 24.02.2021

Metin Kömsöken Aytunç Ateş

Öz

Öz
Amaç: Kalite kontrol testleri; cihazın sistemiyle ilgili tüm parametrelerin gözden geçirilmesi işlemi olarak ifade edilir. Kalite kontrol testlerinin zamanında yapılması ile cihazların performanslarındaki değişiklikler kolayca belirlenebilir. Bu çalışmada, uluslararası standartlara göre Bilgisayarlı Tomografi cihazının kalite kontrol testleri ve kabul sınırları incelenmiştir. Uluslararası standartlara göre kalite kontrol testleri arasındaki farklılıklar ve bunların önemi vurgulamak amaçlanmıştır.

Materyal ve Metot: Bu çalışmada; uluslararası standartlardan ACR (American College of Radiology), AAPM (American Association of Physicists in Medicine), NCRP (National Council on Radiation Protection and Measurements), IPEM (Institute of Physics and Engineering in Medicine)’e göre Bilgisayarlı Tomografi cihazının kalite kontrol testleri ayrıntılı olarak araştırılmıştır.

Bulgular: Farklı standartlar göz önüne alınarak Bilgisayarlı Tomografi (BT) cihazı için kalite kontrol testleri, kabul sınırları ve bunlar arasındaki farklılıklar tespit edilmiştir.
Sonuç: Cihazın kalite kontrol testleri cihaz kullanılırken belirli periyotlarla tekrarlanmalıdır. Bu sayede, cihazların periyodik kontrolleri düzenli bir şekilde yapılmış olur ve en önemlisi hastanın maruz kaldığı X-ışını dağılımı görüntülere doğru ve kaliteli bir şekilde yansıtılır. Kalite kontrol testlerinin düzenli yapılmazsa görüntülerin homojenitesinde ve cihaz performansında bozulmalar ortaya çıkabilir. Kalite kontrol testlerinin düzenli yapılması oldukça önemlidir. Ülkemizdeki bu testler için yeterli Türkçe kaynak bulunmamaktadır. Bu kaynakların sayısının arttırılması önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bilgisayarlı Tomografi, Diagnostik Radyoloji, Kalite Kontrol, Sağlık Fiziği, Kalite Kontrol Testleri

Kaynakça

• Kaynaklar 1. Genç DT, Tek Foton Emissyon Bilgisayarlı Tomografi- Bilgisayarlı Tomografi Cihazının Kalite Kontrolleri, Fen Bilmleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi,İstanbul, İstanbul Üniversitesi, 2016:14
• 2. İnal T, X- ışını Bilgisayarlı Tomografisi (Computed Tomography-CT) Tek ve Çok-Kesitli Sistemlerde Kalite Kontrol Testlerinin Standartizasyonu, Fizik Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ankara Üniverisitesi, 2007:24
• 3. İnal T, X- ışını Bilgisayarlı Tomografisi (Computed Tomography-CT) Tek ve Çok-Kesitli Sistemlerde Kalite Kontrol Testlerinin Standartizasyonu, Fizik Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ankara Üniverisitesi, 2007:12
• 4. Dönmez S, Ayan A, Parlak Y, Kovans B, Hiçürkmez M, Kıraç FS, Demir M, Toklt T, Hacıosmanoğlu T, Özaslan İA, Poyraz L, Tek Foton Emisyon Kompüterize Tomografi (SPECT) Gama Kameralar ve SPECT/BT Sistemleri için Kabul ve Kalite Kontrol Testleri, Nükleer Tıp Derneği / Nükleer Tıp Seminerleri, Galenos Yayınevi, 2020:1
• 5. Lin PJP, Beck TJ, Borras C, Cohen G, Jucius RA, Kriz RJ, Nickoloff EL, Rothenberg LN, Strauss KJ, Villafana T, AAPM Report No.39 Specification And Acceptance Specification And Acceptance Testing of Computed Tomography Scanners, New York, AAPM, 1993:20-60
• 6.Fitzgerald M, Evans D, Hiles P, Jones A, Payne J, Rigg D, Smith W, Wall B, IPEM Report No: 91 Recommended Standards for the Routine Performance Testing of Diagnostic X-ray Imaging Systems, Tadcaster Road, York, IPEM, 1997: 105-110
• 7 İnal T, X- ışını Bilgisayarlı Tomografisi (Computed Tomography-CT) Tek ve Çok-Kesitli Sistemlerde Kalite Kontrol Testlerinin Standartizasyonu, Fizik Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ankara Üniverisitesi, 2007:23
• 8.Dillon C, Breeden W, Clements J, Cody D, Gress D, Kanal K, Kofler J, McNitt-Gray MF, Norweck J, Pfeiffer D, Ruckdeschel TG, Strauss KJ, MS, Tomlinson J, ACR Computed Tomography Quality Control Manuel Radiologist’s Section Reston VA, ACR 2017: 33-83
• 9. Poznanski AK, Fischer HW, EG Joel, Hendee WR, GK James, Kundel HL, JT William AZ James NCRP Report No. 99 Quality Assurance for Diagnostic Imaging,Woodmont, NCRP, 1990: 121-123