The Effects of Different Nitrogen Doses on Seed Yield and Some Agricultural Characteristics of Phaselia (Phacelia tanacetifolia Bentham.)

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 53 - 56, 31.12.2020

Mevlüt Türk , Mehmet Alagöz

Öz

This research was conducted to investigate the effects of different nitrogen doses on the seed yield and some agricultural characteristics of phaselia (Phacelia tanacetifolia Bentham.) under Isparta ecological conditions in 2017 and 2018 years. This research was conducted in randomized block design with three replication. Five different nitrogen doses doses (0, 40, 80, 120 and 160 kg N ha-1) were used in the study. Plant height, first flowering time, 50% flowering time, number of raceme per plant, number of flower per raceme, 1000 seed weight and seed yield were investigated in this research. According to the results of the research, nitrogen doses had a significant effect on all properties. Nitrogen applications increased plant height, beginning of flowering period, 50% flowering, number of raceme per plant, number of flower per raceme, 1000 seed weight and seed yield. According to the two-year average results, in the province of Isparta and similar conditions, it is necessary to apply 120 and 160 kg nitrogen to obtain high seed yield in phaselia.

Anahtar Kelimeler

nitrogen doses, first flowering time, phaselia, seed yield, 1000 seed weight

Farklı Azot Dozlarının Arı Otu (Phacelia tanacetifolia Bentham.)'nun Tohum Verimi ve Bazı Tarımsal Özellikleri Üzerine Etkisi

Öz

Bu çalışma farklı azot dozlarının arı otu (Phacelia tanacetifolia Bentham.)’nun tohum verimi ve bazı tarımsal özellikleri üzerine etkilerini belirlemek amacıyla 2017 ve 2018 yıllarında Isparta’da yürütülmüştür. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada beş farklı azot dozu (0, 4, 8, 12 ve 16 kg/da N) kullanılmıştır. Çalışmada incelenen özellikler bitki boyu, ilk çiçeklenme süresi, % 50 çiçeklenme süresi, bitkide kömeç sayısı, kömeçteki çiçek sayısı, 1000 tane ağırlığı ve tohum verimidir. Araştırma sonuçlarına göre azot dozları tüm özellikler üzerine istatistiki olarak önemli etki yapmıştır. Azot dozları arttıkça bitki boyu, ilk çiçeklenme gün sayısı, % 50 çiçeklenme gün sayısı, bitkide kömeç sayısı, kömeçte çiçek sayısı, 1000 tane ağırlığı ve tohum verimi artmıştır. İki yıllık ortalama sonuçlara göre Isparta ve benzer koşullarda arı otundan yüksek tohum verimi alabilmek için 12 ve 16 kg azot dozu uygulamak gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arı otu, Azot dozları, ilk çiçeklenme zamanı, tohum verimi, 1000 dane verimi

Kaynakça

• Ateş, E., Coşkuntuna, L. ve Tekeli, A.S. 2010. Plant growth stage effects on the yield, feding value and some morphological characters of the fiddleneck (Phacelia tanacetifolia Benth.) Cuban J. Agric. Sci., 44;73-78.
• Başbağ, M., Saruhan, V. ve Gül, İ. 2001. Diyarbakır koşullarında farklı tohumluk miktarlarının arıotu (Phacelia tanacetifolia Benth.)’nda bazı tarımsal özellikler üzerine etkisi, GAP 2. Tarım Kongresi, 24-26 Ekim 2001, Şanlıurfa, s: 985-992 .
• Dağ, V. 2013. Farklı azot dozlarının arıotu (Phacelia tanacetifolia Bentham )’nda verim ve bazı tarımsal karakterlere etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, 48s.
• Ertürk, A. 2019. Kahramanmaraş Koşullarında Farklı Azot ve Fosfor Dozlarının Arı Otu (Phacelia tanacetifolia Bentham) 'nda Verim Ve Bazı Tarımsal Karakterlere Etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. 32s.
• Genç Lermi, A. ve Palta, Ş. 2014. Arı Otu Bitkisinin Sonbahar Ekim Periyodunda Farklı Ekim Zamanlarının Tohum Verimi ve Verim Komponentleri Üzerine Etkileri. YYÜ Tar. Bil. Derg.26(3): 366-371.
• Gilbert, L. 2003. Phacelia tanacetifolia: what we know about its suitability as an insectary plant and cover crop in the Mid-Atlantic region. Small Farm Success Project, Sustainable Agricultural Systems Lab, USDA, USA,1.
• Gösterit, A., Gürel, F., Alagöz, M. ve Türk, M. 2017. Determination of pollination effectiveness of different pollinators on alfalfa in Lakes Region of Turkey. 45. Apimondia Uluslararası Arıcılık Kongresi, 29 Eylül-4 Ekim, İstanbul, sayfa:125.
• Karadağ, Y. ve Büyükburç, U. 2001. The effect of different sowing dates on harbage and seed yields of phacelia (Phacelia tanacetifolia Benth.). Buletinul Universitatii De Ştiinte Agricole Şi Medicine Veterinara Cluj-Napoca. Romania. Volumul:55-56, 54-57.
• Kızılşimşek, M. ve Ateş, F. 2004. Kahramanmaraş şartlarında arı otunun (Phacelia tanacetifolia Bentham) değişik ekim zamanlarındaki çiçeklenme seyri ve arı merası olarak değerlendirilmesi. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi 7(1):96-103.
• Kumova, U. ve Korkmaz, A. 2002. Arıcılık Açısından Arıotu (Phacelia tanacetifolia Bentham) Bitkisinin Önemi ve Bu Konuda Ülkemizde Yapılan Çalışmalar. Uludağ Arıcılık Dergisi, 02 (1),11-16.
• Leszczyńska, D. 2012. Facelia w poplonie. Farmer, 9, 76-78.
• Popović, V., Sikora, V., Vucković, S., Mihailović, V., Živanović, L., Ikanović, J. and Popadić, L.M. 201). High-Nectar Plants -Phacelia Tanacetifolıa BENTH. Radovi sa XXXI Savetovanja agronoma, veterinara, tehnologa i agroekonomista. 2017. Vol. 23. br. 1-2. 31-37.
• Rowell, D.R. 1996. Soil science: methods and applications. Harlow, Longman.
• Sağlamtimur, T. ve Baytekin, H. 1993. Arıcılık İçin İdeal, Silaj Üretimine Uygun Bir Bitki: Arıotu, Teknik Arıcılık Dergisi, 40: 16-17.
• SAS institute, 1998. INC SAS/STAT users’ guide release 7.0. Cary, NC, USA.
• Türk, M., Gösterit, A., Alagöz, M. ve Buluş, İ.Y. 2018. Korunga Tohum Üretiminde Bal Arıların Rolü. 6. Uluslararası Muğla Arıcılık ve Çam Balı Kongresi, 15-19 Ekim, Muğla, Türkiye, sayfa: 698.
• Uçar, H. 1995. Çukurova Koşullarında Farklı Ekim Zamanı ve Sıra Aralığının Arıotu (Phacelia tanacetifolia Bentham)’nun Tane Verimi ve Arı Merası Olarak Kullanılması Bakımından Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı. Adana.
• Uçar, H. ve Tansı, V. 1996. Çukurova koşullarında farklı ekim zamanı ve sıra aralığının arı otunun (Phacelia tanacetifolia Bentham) tane verimi ve arı mer’ası olarak kullanılması bakımından etkileri. Türkiye 3. Çayır- Mer’a Yem Bitkileri Kongresi 17-19 Haziran 1996 Erzurum, s;415-421.