Afyonkarahisar İlinde Patates Üreticilerinin Sosyo-Demografik Özellikleri ve Pazarlama Sorunları

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 91 - 98, 22.12.2021

Bektaş Kadakoğlu , Bahri Karlı

Öz

Bu çalışmada, Afyonkarahisar ili; Sandıklı ve Şuhut ilçelerinde patates üretiminin yoğun olarak yapıldığı yerlerde patates üreten işletmelerin sosyo-demografik yapısı ve pazarlama sorunları ortaya konularak, bu sorunlara yönelik öneriler üzerinde durulmuştur. Çalışmadaki işletmeler tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir. Ana materyale ait veriler 2019 üretim döneminde patates üretimi yapan 79 adet işletmeden yüz yüze anket yöntemi ile elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre; ortalama işletme genişliği 34.67 dekar, üreticilerin ortalama yaşı 47.65 yıl, ortalama eğitim seviyeleri 8.27 yıl, çiftçilik deneyim süreleri 25.78 yıl, patates üretim deneyim süreleri 19.14 yıl ve işletmelerin ortalama hane genişliği 5.07 kişi olduğu belirlenmiştir. İşletmelerin %83.54’ünün patates pazarlamasında sorun yaşadığı ve bu sorunların temel nedeninin karşılıksız çekler ve paralarının ödenmemesi (%68.18) olduğu belirlenmiştir. Patates üreticilerinin eğitim seviyelerinin ve patates üretim deneyim sürelerinin yüksek olması sebebiyle üreticilere üretim ve pazarlama konusunda eğitimler verilmesi durumunda, üretimden satışa kadar geçen her aşamada daha verimli bir patates üretimi gerçekleşebilecektir. Ayrıca, devlet kurum ve kuruşlarının uygun zamanlarda patates alımı yapması, bölge halkı için önemli bir geçim kaynağı ürünü olan patatesin pazarlama esnasında ortaya çıkabilecek sorunları azaltacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Patates, Sosyo-demografik, Pazarlama sorunları, Tarımsal pazarlama, Afyonkarahisar

Destekleyen Kurum

Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

2019-YL1-0043

Teşekkür

Bu çalışma Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından 2019-YL1-0043 numaralı proje ile desteklenen yüksek lisans tezinden üretilmiştir. Araştırma için etik kurul izni Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu’nun 26/02/2021 tarihli ve 4 numaralı kararı ile alınmıştır. Bu çalışma XIV. Uluslararası Katılımlı Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresinde sözlü bildiri olarak sunulmuştur. (15-17 Eylül 2021, Aydın, Türkiye)

Socio-Demographic Characteristics and Marketing Problems of Potato Producers in Afyonkarahisar Province

Öz

In this study, it was emphasized that the socio-demographic structure and marketing problems of potato producing enterprises in Afyonkarahisar province, Sandıklı and Şuhut districts, where potato production is intense, and propose suggestions for these problems. The enterprises were determined according to the stratified random sampling method. The data of the main material were obtained by face-to-face survey method from 79 enterprises producing potatoes in the 2019 production period. According to the research findings, It has been determined that the average farm width, age of producers, education level are 34.67 decares, 47.65 years, and 8.27 years, respectively. The farming and potato production experience period 25.78 years and 19.14 years, respectively. The average household size of the enterprises was 5.07 people. It was determined that 83.54% of the enterprises in potato marketing possessed problems that were primarily bad checks and non-payment of their money (68.18%). Due to the high level of education and potato production experience of potato producers, more efficient potato production is likely to eventuate at every stage from production to sales, provided that the producers are trained on production and marketing. In addition, it is considered that the state institutions and organizations purchasing potatoes at appropriate times will reduce the problems that may arise during the marketing of potatoes, which is a significant source of income for the people living in the region.

Anahtar Kelimeler

Potatoes, Socio-demographic, Marketing problems, Agricultural marketing, Afyonkarahisar

Proje Numarası

2019-YL1-0043

Kaynakça

• Akçapınar, M. C. (2007). Afyon İli Şuhut Ovası Sulama Organizasyonlarında Sulama Suyu Fiyatlandırma Yaklaşımları ve Üretim Maliyeti Üzerine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 117 s.
• Anonim (2021). Tarımsal Örgütlenme Tablosu. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü. Erişim tarihi: 25.03.2021. https://www.tarimorman.gov.tr/TRGM/Link/33/Tarimsal-Orgutlenme-Tablosu.
• Çalışkan, M. E., Onaran, H., & Arıoğlu, H. (2010). Overview of the Turkish potato sector: challenges, achievements and expectations. Potato Research, 53(4), 255-266.
• Çiçek, A., & Erkan, O. (1996). Tarım ekonomisinde araştırma ve örnekleme yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, Tokat.
• Emeksiz, F., Albayrak, M., Güneş, E., Özçelik, A., Özer, O. O., & Taşdan, K. (2005). Türkiye’de Tarımsal Ürünlerin Pazarlama Kanalları ve Araçlarının Değerlendirilmesi. VI. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi, 1155-1172.
• Gül, M., & Öktem, H. (2017). Marketing structure and problems of sour cherry farmers: Afyonkarahisar and Konya province example. Scientific Papers Series Management, Economic Engineering in Agriculture and Rural Development, 17(2), 147-156.
• Güneş, T. (1996). Tarımsal pazarlama. T.C. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 1467, Ders Kitapları Yayın No: 435, Ankara.
• Hameed, T. S., & Sawicka, B. (2017). Production and marketing problems of potato growers. International Journal of Current Research, 9(5), 49729-49732.
• Imani, B., Allahyari, M. S., Bondori, A., Emami, N., & El Bilali, H. (2021). Adoption of organic potato production in Ardabil Plain, Iran: an application of the extended theory of planned behaviour. Potato Research, 64(2), 177-195.
• Jahan, S., Hossain, M. A., Habib, M. A., Rimi, S. A., & Islam, M. S. (2021). Marketing problems of potato farmers in Munshigonj District of Bangladesh. Research in Agriculture Livestock and Fisheries, 8(1), 33-40.
• Kadakoğlu, B., & Karlı, B. (2021). Türkiye’de patates üretimi, ihracatı ve destekleme politikalarının değerlendirilmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(1), 7-16.
• Karamürsel, D. (2010). Afyon’da Erik Üretimi Yapan İşletmelerin Yapısal Durumu ve Gelişme Olanakları. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 139 s.
• Karlı, B., Gül, M., Kadakoğlu, B., & Karadağ Gürsoy, A. (2018). Türkiye’de tarımda üretici örgütlenmesinin önemi ve gelişimi. Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, (Özel Sayı), 318-329.
• Kınıklı, A. G. F., Adanacıoğlu, H., Yılmaz, Z. M. C., & Özer, Z. M. G. (2019). Patateste Pazarlama Kanallarına Göre Satış Fiyatlarının Karşılaştırılması: İzmir İli Ödemiş İlçesi Örneği. XII. IBANESS İktisat, İşletme ve Yönetim Bilimleri Kongreler Serisi, 471-476.
• Konak, K., & Işıklı, E. (1985). İzmir’de, özellikle Ödemiş’te, patates üretimi, pazarlaması ve tüketimi üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 63-77.
• Oral, N., & Şengül, H. (2013). Türkiye’de bitkisel üretim. Türkiye’de Tarımın Ekonomi-Politiği, 201-211.
• Öktem, H. (2018). Vişne Üretiminin Ekonomik Analizi ve Pazarlama Yapısı: Afyonkarahisar ve Konya İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 150 s.
• Pandit, A., Arora, R. K., & Sharma, H. C. (2003). Problems of potato marketing in India. Indian Journal of Agricultural Marketing, 17(2), 79-91.
• Schulte-Geldermann, E. (2017). Potato research in Africa to improve farmers’ livelihoods: Priorities in crop improvement, seed system, crop management, nutritional value, policies and marketing. Potato Research, 60(3), 287-289.
• SGK (2021). Sosyal Güvenlik Kurumu, Veri Uygulaması. Erişim tarihi: 23.03.2021. https://veri.sgk.gov.tr/. Şahin, K. (2003). Ahlat ilçesinde patatesin pazarlama yapısı üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 13(2), 119-125.
• Timpanaro, G. (2003). Economic aspects and problems of the organic early potato production and market in Italy. Acta Horticulturae, 608, 109-116.
• Tok, N., & Davran, M. K. (2010). Adana İlinde erkenci patates üreten tarım işletmelerinin sosyo ekonomik yapısı ve sorunları. Tarım Ekonomisi Dergisi, 16(2), 67-73.
• Tunçtürk, M., Şahin, K., & Eryiğit, T. (2007). Van ili Erciş ilçesinde patates yetiştiriciliğinin durumu üzerine bir araştırma. Selçuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 21(42), 49-54.
• TÜİK (2020a). Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri. Erişim tarihi: 05.06.2021. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr.
• TÜİK (2020b). Türkiye İstatistik Kurumu, İstatistiklerle Aile Araştırması. Erişim tarihi: 26.03.2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Aile-2019-33730.
• TÜİK (2020c). Türkiye İstatistik Kurumu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları. Erişim tarihi: 26.03.2021. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr.
• TÜİK (2020d). Türkiye İstatistik Kurumu, Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. Erişim tarihi: 23.03.2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Survey-on-Information-and-Communication-Technology-(ICT)-Usage-in-Households-and-by-Individuals-2020-33679.
• UNDP (2020). United Nations Development Programme, Human Development Report 2020, The Next Frontier Human Development And The Anthropocene. Erişim tarihi: 23.03.2021. http://hdr.undp.org/en/2020-report.
• Yamane, T. (2001). Temel örnekleme yöntemleri. Çev: Alptekin Esin, Celal Aydın, M. Akif Bakır, Esen Gürbüzsel, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Yurdakul, O. (1998). Tarım ürünleri pazarlaması. T.C. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 127, Ders Kitapları Yayın No: A-39, Adana.