Bursa Koşullarında İtalyan Çimi (Lolium multiflorum L.) Çeşitlerinin Ot Verimi ve Kalitesinin Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 15 - 20, 23.06.2023

Barış Çetin , Mevlüt Türk

https://doi.org/10.55979/tjse.1263036

Öz

Araştırma, bazı İtalyan çimi çeşitlerinin ot verimi ve kalitesini belirlemek amacıyla, 2021-2022 yetiştirme sezonunda Bursa ekolojik koşullarında yürütülmüştür. Araştırmada, 10 adet İtalyan çimi çeşidi (Medoacus, İlk Adım, Rambo, Trinova, Baqueno, Rihanna, Idefix, Caramba, Hellen, Obelix) kullanılmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada bitki boyu, kuru ot verimi, ham protein oranı, ham protein verimi, ADF ve NDF oranları belirlenmiştir. Bitki boyu ve NDF oranı hariç, araştırmada incelenen tüm parametreler bakımından çeşitler arasında istatistiki anlamda önemli farklılıklar belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; en yüksek kuru ot verimi ve ham protein verimi Baqueno ve Obelix, en yüksek ham protein oranı Hellen ve Caramba, en düşük ADF oranı ise Obelix çeşidinden elde edilmiştir. Verim ve kalite birlikte değerlendirildiğinde, Bursa ili iklim ve toprak koşullarında Baqueno ve Obelix çeşitlerinin diğer çeşitlere göre daha üstün olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Asit deterjan fiber (ADF), Çeşit, Ham protein oranı, İtalyan çimi, Kuru ot verimi

Teşekkür

Bu çalışma, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalında Barış ÇETİN tarafından sunulan Yüksek Lisans tezinden üretilmiştir.

Determination of Forage Yield and Quality of Rygrass (Lolium multiflorum L.) Varieties in Bursa Conditions

Öz

The research was carried out in Bursa ecological conditions in order to determine forage yield and quality of some ryegrass varieties in 2021-2022 growing season. In the research, 10 ryegrass varieties (Medoacus, İlk Adım, Rambo, Trinova, Baqueno, Rihanna, Idefix, Caramba, Hellen, Obelix) were used as plant material. The experiment was carried out according to the randomized block design with three replications. In the study, plant height, hay yield, crude protein ratio, crude protein yield, ADF and NDF ratios were determined. Except plant height and NDF ratio, in terms of all parameters examined in the study, statistically significant differences were determined between varieties. According to the results of research, the highest hay yield and crude protein yield were obtained from Baqueno and Obelix, the highest crude protein ratio was obtained from Hellen and Caramba, and the lowest ADF ratio was obtained from Obelix variety. When yield and quality are evaluated together, it has been determined that Baqueno and Obelix varieties are superior to other varieties in Bursa province climate and soil conditions.

Anahtar Kelimeler

Acid Detergent Fiber (ADF), Variety, Crude protein ratio, Ryegrass, Hay yield

Kaynakça

• Acar, E., Balabanlı, C., & Bıçakçı, E. (2022). Bucak ekolojik koşullarında italyan çimi (Lolium multiflorum L.) çeşitlerinin bazı verim ve kalite unsurlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12(1), 502-508. https://doi.org/10.21597/jist.952768
• Açıkgöz, E. (2021). Yembitkileri. (I. Cilt). Ankara, Tarım ve Orman Bakanlığı.
• Akgül, F. (2001). Ankara şartlarında farklı sıra aralığı ile ekim ve azotla gübrelemenin tek yıllık çim (Lolium multiflorum L.’in ot verimi ve kalitesine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Aktar, Y. (2019). Şanlıurfa koşullarında tek yıllık italyan çim bitkisi (Lolium multiflorum L.) çeşitlerinin verim ve verim unsurları üzerine araştırmalar. (Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Altın, M., Orak, A., & Tuna, M. (1994). Farklı ekim normu ve sıra arası mesafenin İtalyan çiminin (Lolium multiflorum L.) önemli bazı verim ve verim unsurları üzerine etkisi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3, 183-187.
• ANKOM (2020). Analytical Procedures DELTA. https://www.ankom.com/analytical-methods-support/fiber-analyzer-delta (Son erişim tarihi: 23 Şubat 2023)
• Baytekin, H., Kızılşimşek, M., & Demiroğlu, G. (2009). Çim ve Ayrık Türleri. In: Yem Bitkileri Genel Bölüm Cilt III. (pp. 561-572)
• Budak, B., Özkan, Ş. S., Kır, B., Salman, A., Topçu, G. D., & Yılmaz, M. (2017). Akdeniz iklim koşullarında farklı italyan çimi (Lolium italicum) çeşitlerinin kuru ot verimi ve bazı morfolojik özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Akademia Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi. Özel sayı, 394-401.
• Çelen, A. E. (1991). Ekim zamanı ve azot dozlarının İtalyan çiminin (Lolium multiflorum) verim ve diğer bazı karakterlerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28, 51-70.
• Çetin, R. (2017). Tokat Kazova şartlarında tek yıllık çimde (Lolium multiflorum L.) azotlu gübrelemenin ot verimi ve kalitesine etkilerinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü) Çolak, E. (2015). Azotlu gübre dozlarının İtalyan çimi (Lolium italicum L.) çeşitlerinin ot verimi, kalitesi ve bazı tarımsal özelliklerine etkisi. (Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Dinç, İ. (1995). İtalyan çimi (Lolium multiflorum lam.) çeşitlerinde yazlık ve kışlık ekimin verim ve verim kriterleri üzerine olan etkisi. (Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Gültekin, R., & Tansı, V. (2009). Çiftlik gübresinin farklı form ve dozlarının, Çukurova Bölgesi koşullarında, tek yıllık çim (Lolium multiflorum Lam.)’in ot ve tohum verimi ile ot kalitesine etkisi. Çukurova Ünv. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 20, 122-131.
• Kaçar, B., & İnal, A. (2008). Bitki Analizleri. Ankara, Nobel Yayınları.
• Kara, E. (2016). Aydın koşullarında kışlık ara ürün olarak yetiştirilecek tek yıllık bazı baklagil ve buğdaygil yem bitkilerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Karakurt, E., & Ekiz, H. (1996). İskenderiye Üçgülü (Trifolium alexandrinum L.) ile İtalyan çimi (Lolium multiflorum Lam.) karışım oranlarının ot verimine etkisi, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 5(2), 11-24.
• Kavut, Y.T., & Geren, H. (2018). İtalyan çimi (Lolium multiflorum L.) + Tüylü fiğ (Vicia villosa L.) karışımlarında farklı hasat zamanları ve karışım oranlarının verim ve kalite özelliklerine etkisi, Mediterranean Agrıcultural Sciences, 31(3), 283-287.
• Kesiktaş, M. (2010). Karaman’da farklı ekim zamanları ve azotlu gübre dozu uygulamalarının İtalyan çiminin (Lolium multiflorum westervoldicum Caramba) yem verimine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Kuşvuran, A., & Tansı, V. (2005). Çukurova koşullarında farklı biçim sayısı ve azot dozunun tek dozunun tek yıllık çim (Lolium multiflorum cv. Caramba)’in ot ve tohum verimine etkisinin saptanması. Türkiye 6. Tarla Bitkileri Kongresi. 5-9 Eylül, Antalya, 797-802.
• Lale, V. (2020). Bingöl şartlarında bazı İtalyan çimi (Lolium multiflorum Lam.) çeşitlerinin ot verimi ve kalitesinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Bingöl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Meeske, R., Botha, P. R., Van Der Merwe, G. D., Greyling, J. F., Hopkins, C., & Marais, J. P. (2009). Milk production potential of tworye grass cultivars with different total non-structural carbohydrat econtents. South African Journal of Animal Science, 39(1), 15-21.
• Özdemir, S. (2017). Farklı azot dozlarının italyan çiminin (Lolium multiflorum westernvoldicum Caramba) ot verimi ve kalitesi üzerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Özdemir, S., Budaklı Çarpıcı, E., & Aşık, B. B. (2019). Farklı azot dozlarının İtalyan çiminin (Lolium multiflorum westerwoldicum Caramba) ot verimi ve kalitesi üzerine etkileri. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 22(1), 131-137.
• Pak, M. (2019). Azotlu gübre dozlarının bazı tek yıllık çim çeşitlerinin ot verimi ve kalitesi üzerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü)
• Parlak, E. L. (2005). Çukurova koşullarında bakla (Vicia faba L.)’nın, arpa (Hordeum vulgare L.) triticale (Triticale), Buğday (Triticum aestivum L.) ve tek yıllık çim (Lolium multiflorum Lam.) ,le karışımlarının biomass üretim kapasitelerinin saptanması üzerine bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Pişkin, M. (2007). İtalyan çiminde (Lolium multiflorum Lam.) farklı tohum miktarlarının verim ve bazı verim unsurları üzerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Serin, Y., Tan, M., & Şeker, H. (1996). Azotla gübreleme ve ekim oranının tek yılık çim (Lolium multiflorum Lam.)’de ot ve ham protein verimi ile otun ham protein oranına etkileri. Türkiye 3. Çayır Mera ve Yem Bitkileri Kongresi. 17-19 Haziran 1996, Erzurum, 732-738.
• Şimşek, S. (2015). Kırşehir koşullarında farklı Macar Fiği (Vicia pannonica Crantz) + İtalyan çimi (Lolium multiflorum Lam.) karışım oranlarının verim ve kalite üzerine etkilerinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Taşsever, M. N. (2019). Kahramanmaraş şartlarında bazı tek yıllık çim (Lolium multiflorum Lam.) Çeşitlerinin bitkisel özellikleri ve yem değerleri. (Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Türk, M., Pak, M., & Bıçakcı, E. (2019). Farklı azotlu gübre dozlarının bazı tek yıllık çim (Lolium multiflorum l.) Çeşitlerinin ot verimi ve kalitesi üzerine etkileri. Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(2), 219-225.
• Yavuz, T., Sürmen, M., Albayrak, S., & Çankaya, N. (2017). Determination of forage yield and quality characteristics of Annual Ryegrass (Lolium multiflorum L.) lines. Tarım Bilimleri Dergisi, 23(2), 234-241.