Bazı Çarliston Tipi Biber Hatlarının Morfolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 129 - 137, 29.12.2023

Betül Doğan Hüsnü Ünlü

https://doi.org/10.55979/tjse.1387232

Öz

Bu araştırmada 20 adet çarliston tipi biber hattının bazı morfolojik özelliklerinin ortaya konulması hedeflenmiştir. Çalışma kapsamında 27 adet morfolojik özellik üzerinde durulmuştur. Çalışmada biber hatlarında gerçekleştirilen gözlem ve değerlendirmelerin sonucunda; 20 hattın tamamında hipokotilde antosiyonin oluşumunun yok olduğu, meyve duruşunun sarkık olduğu, meyve uzunlamasına kesit şeklinin dar üçgen olduğu ve meyve tadının tatlı olduğu tespit edilmiştir. Bitki duruş şekli bakımından hatlardan 2 tanesinin (Ch 5 ve Ch 19) yarı dik, 18 hattın ise dik bitki duruşuna sahip oldukları belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca meyve olgunlaşma zamanı bakımından; 3 hattın orta, 7 hattın geçci ve 10 hattın ise erkenci oldukları tespit edilmiştir. Hatların yaprak uzunluğu, yaprak genişliği, meyve sap uzunluğu ve meyve sapı kalınlığı değerlerinin sırasıyla 15.70-18.85 cm, 8.52-10.38 cm, 4.69-6.53 cm ve 4.61-7.56 mm arasında değiştiği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Biber, Çarliston, Morfolojik karakterizasyon

Teşekkür

Bu araştırma makalesi, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalında Betül Doğan tarafından sunulan Yüksek Lisans tezinden türetilmiştir.

Determination of Morphological Characteristics of Some Charleston Type Pepper Lines

Öz

In this research, it was aimed to reveal some morphological characteristics of 20 charleston type pepper lines. Within the study, 27 morphological features were investigated. As a result of the observations and evaluations made on the pepper lines in the study; it was determined that anthocyanin formation in the hypocotyl was absent in all 20 lines, the fruit posture was drooping, the fruit longitudinal cross-sectional shape was narrow triangular and the fruit taste was sweet. In terms of plant posture, it was determined that 2 of the lines (Ch 5 and Ch 19) had semi-upright and 18 lines had upright plant posture. Also in the study, in terms of fruit ripening time; It was determined that 3 lines were medium, 7 lines were late and 10 lines were early. It was determined that the leaf length, leaf width, fruit stem length and fruit stem thickness values of the lines varied between 15.70-18.85 cm, 8.52-10.38 cm, 4.69-6.53 cm, and 4.61-7.56 mm, respectively.

Anahtar Kelimeler

Pepper, Charleston, Morphological characteristics

Kaynakça

• Abak, K. (2022). Sebze Islahı Cilt 3: Solanaceae (Patlıcangiller). Ankara, Gece kitaplığı.
• Abak, K., & Onus, A.N. (2022). Biber Islahı. In Sebze Islahı Solanaceae (Patlıcangiller). (pp. 195-315)
• Andrews, J. (1999). The Pepper Trail, History and Recipes from Around the World. USA, University of North Texas Press.
• Aybak, H.Ç. (2007). Biber. İstanbul, Hasad Yayıncılık.
• Balkaya, A. (2012). Türkiye sebze tohumculuk sektörünün güçlü ve zayıf yönleri ile gelecekte yapılması gerekenler. In Türktob Dergisi. (pp. 6-9)
• Başak, H. (2019). Kırşehir yerel sivri biber (Capsicum annuum L. var. longum) populasyonlarının agronomik ve morfolojik karakterizasyonu. Tarım ve Doğa Dergisi, 22(2), 202-216. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.488204
• Binbir, S. (2010). Bazı Yerel Biber (Capsicum annuum L.) Populasyonlarında Karakterizasyon Çalışmaları. (Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Bosland P.W., & Votava, E.J. (2012). Taxonomy, pod types and genetic resources. In Peppers: Vegetable and Spice Capsicums. (pp. 13-38)
• Bozokalfa, M.K., & Eşiyok, D. (2010). Biber (Capsicum annuum L.) aksesyonlarında genetik çeşitliliğin agronomik özellikler ile belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(2), 123-134.
• Dilfiruz, T. (2021). Biberde Türler Arası Melez Populasyonunun (Capsicum annuum L. X Capsicum frutescens) Morfolojik ve Moleküler Karakterizasyonu. (Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Duman, İ., Tüzel, Y., & Appelman, D. J. (2020). Türkiye’de sebze üretiminde tür ve çeşit tercihleri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, 169-178. https://doi.10.20289/zfdergi.837441
• Eren, A., Tepe, A., Çelik, İ., Kabaş, A., Özalp, R., Boyacı, F.H., Gözen, V., Ünlü, M., & Kurum, R. (2021). Yazlık Sebze Islahı. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Nobel Akademik Yayıncılık.
• Ermiş, Ş., Yılmaz, K., & Özden, Y. (2012). Standart Tohumluk Kaydı Denemelerine Giren Biber (Capsicum annuum L.) Çeşitlerinde Ölçülebilir Morfolojik Karakterlerin Belirlenmesi. 9. Ulusal Sebze Tarımı Sempozyumu. Eylül 12-14, Konya, 537-542.
• FAO (2022). Crop Production. Food and Agricultural Organization. Fidan, H., & Barut, M. (2019). Biber hafif benek virüsüne (PMMoV) karşı L4 dayanıklılık durumunun taranması ve moleküler yöntemlerle karakterizasyonu. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(3), 297-305. https://doi.org/10.29136/mediterranean.594474
• Gökmen, Ü. (2018). Yerel Biber Gen Kaynaklarının Fenolojik ve Morfolojik Özelliklerinin Araştırılması ve Soğuk Stresi Açısından Fenotiplenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Gülcan, H. (2020). Yerli, Standart ve Hibrit Biberlerde (Capsicum annuum L.) Bazı Verim ve Kalite Özelliklerinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Karaağaç., O., & Balkaya., A. (2009). Sebzelerde erkek kısırlığı mekanizmasından yararlanılarak F1 hibrit tohum üretimi. Anadolu Tarım Bilim Dergisi, 24(2), 114-123.
• Kasapoğlu, S., Ünlü, H., Demir, Ö., Doğan, B., & Özdamar Ünlü, H. (2019). Determination of Morphological Properties of Some Long Type Pepper Genotypes. Proceedings of the 2nd International Conference on Food, Agriculture and Animal Sciences (ICOFAAS 2019). November 8-11, Antalya, 269-275.
• Mutlu, S., Hayatoğlu, M., & Kır, A. (2009). Ulusal gen bankası biber (capsicum annuml.) materyalinde morfolojik karakterizasyon. Anadolu, Journal of Aarı, 19(1), 63-91.
• Onus, N. (2001). Capsicum cinsine genel bir bakış. Derim Dergisi, 19(2), 72-88.
• Öntürk, G., & Çürük, S. (2019). Hatay’ın farklı ilçelerinde yetiştirilen biber köy popülasyonlarında bitki ve meyve özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 29(4), 689-701. https://doi.org/10.29133/yyutbd.639261
• Özalp, R. (2021). Biber Islahı. In Yazlık Sebze Islahı. (pp. 103-152)
• Öztekin, G.B. (2019). Morfolojik Özellikler. In Serada Biber Yetiştiriciliği. (pp. 17-24)
• Pickersgill, B. (1997). Genetic resources and breeding of Capsicum spp. Euphytica, 96, 129-133.
• Roy, S., Chatterjee, S., Hossain, M.A., Basfore, S., & Karak, C. (2019). Path analysis study and morphological characterization of sweet pepper (Capsicum annuum L. var. Grossum). International Journal of Chemical Studies, 7(1), 1777-1784.
• Salles, C. (2008). Tomato and Flavour. In Tomatoes and Tomato Products. (pp. 85-111)
• Sevgican, A. (2002). Örtüaltı Sebzeciliği. İzmir, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
• Smith, J.S.C., & Smith, O.S. (1989). The description and assessment of distances between lines of maize: the utility of morphological, biochemical and genetic descriptors and a scheme for the testing of distinctiveness between inbred lines. Maydica, 34, 151-161.
• Somos, A. (1984). The Paprika. Budapest, Akademiai Kiado.
• Şahin, M., Yetisir, H., & Pinar, H. (2022). Morphological characterization of some Besni pepper (Capsicum annuum L.) genotypes in Kayseri conditions. Journal of Agriculture, Environment and Food Sciences, 6(1), 152-164. https://doi.org/10.31015/jaefs.2022.1.20
• Şalk, A., Arın, L., Deveci, M., & Polat, S. (2008). Özel Sebzecilik. Tekirdağ, Sevil Cilt Evi ve Matbaası.
• Tatar, M. (2022). Gaziantep Yerel Biber Genotiplerinin Morfolojik ve Moleküler Karakterizasyonu ve Double Haploid (Dh) Hatların Elde Edilme Olanakları. (Doktora Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• TTSM (2020). Özellik Belgeleri. Sebze Tohum Tescil Sertifikasyon Müdürlüğü, Ankara.
• TÜİK (2022). Bitkisel Ürünler İstatistiği, Sebzeler. Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara.
• TÜİK (2023). Bitkisel Ürünler İstatistiği, Örtüaltı Sebzeler. Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara.
• Vural, H., Eşiyok, D., & Duman, İ. (2000). Kültür Sebzeleri Sebze Yetiştirme. İzmir, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
• Yanmaz, R. (2006). Sebze yetiştiriciliğinde hibrit çeşit kullanımı ve çeşit önerileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 15(1-2), 11-18.