TASARRUFA DAYALI FAİZSİZ FİNANS SİSTEMİNE JAK BANKACILIK VE KARZ-I HASEN SİSTEMİ ÖNERİSİ

Yıl 2021, , 269 - 281, 25.02.2021

Mustafa Beybur , Murat Çetinkaya

https://doi.org/10.30520/tjsosci.880196

Cited By: 2

Öz

Türkiye’de tasarrufa dayalı faizsiz finans sistemi ve bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin varlığı 1991 yılına dayanmaktadır. 30 yıldan bu yana faaliyetlerine “elbirliği” sistemi adı veren bu şirketlerin sayısı özellikle 2018 yılından bu yana hızlı bir şekilde artış göstermiştir. Bu çalışmada tasarrufa dayalı faizsiz finans sistemi ve bu alanda faaliyet gösteren şirketler hakkında bilgi verilmiş ve bu şirketlerin faaliyetlerinin katılımcılar açısından oluşturduğu riskler ortaya konulmuştur. Bununla birlikte bireysel müşterilerin konut ve taşıt ihtiyaçlarının faizsiz finans ile karşılanması için İsveç’te kooperatif bankacılığı sisteminin bir örneği olan JAK bankacılık sistemi ve katılım bankacılığı finansman ürünlerinden karz-ı hasen sistemi ile oluşturulabilecek yeni bir finansman modeli önerilmiştir. Ayrıca tasarrufa dayalı faizsiz finans sisteminin düzenlenmesi ve denetlenmesi gereken hususları konusunda önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finans Sistemi, JAK Bankacılık, Katılım Bankacılığı, Karz-ı Hasen

JAK BANKING AND QARD-AL HASAN SYSTEM PROPOSAL FOR INTEREST-FREE FINANCIAL SYSTEM BASED ON SAVINGS

Öz

Kaynakça

• Akmal, H. S. (2013). Interest-Free Banking in Sweden: How Much Is It Islamic? Proceedings of the Second International Conference on Emerging Research Paradigms in Business and Social Sciences (ERPBSS 2013) (s. 2-15). Dubai: Emerging Research Paradigms in Business & Social Research.
• Akpolat, M. O. (2018). Konut Satın Alma Maliyet Analizleri: Bankalar-Katılım Bankaları-Elbirliği Sistemi Karşılaştırması. Yüksek Lisans Tezi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Anielski, M. (2004). The JAK Members Bank Sweeden - An Assessment of Sweden’s No-Interest Bank. Alberta-Canada: Anielski Management Inc.
• Baştürk, H. Z. (1989). Türkiye’de Konut Politikası – Finansman Tedariki ve Kullanma Metodolojisi Üzerine Optimal Bir Yaklaşım. Ankara: DPT.
• Besley, T. (1995). Nonmarket Institutions for Credit and Risk Sharing in Low-Income Countries. Journal of Economic Perspectives, 9(3), 115-127.
• Chong, B. S. and Liu, M. H. (2009). Islamic Banking: Interest-Free or Interest-Based? Pacific-Basin Financial Journal, 17(1), 125-144.
• Dinç, Y. (2019). Tasarrufa Dayalı Finans. İstanbul: Beta Yayınları.
• Doğan Kurt, G. (2019). Gayrimenkul Finansmanında Katılım Bankacılığının Rolü: Elbirliği Modeli. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü.
• Durmuş, A. (2010). Fıkıhta Karz (Ödünç) Sözleşmesinde Vade Şartının Bağlayıcılığı Meselesi. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi(16), 315-330.
• Ergüven, M. (2014). Konut Finansmanında Elbirliği Sistemi: Müşterinin Elbirliği Sistemi Tercihleri Üzerinde Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ergüven, M. (2019). Tasarrufa Dayalı Finans Sistemi İçin İslami Finans İlkelerine Uygun Model Önerisi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Fonteyne, W. and Hardy, D. (2011). Cooperative Banking and Ethics: Past, Present and Future. International Monetary Fund, Ethical Perspectives, 18(4), 491-514.
• Gürel, A. ve Erkuş, Ş. (2020). Elbirliği (Faizsiz Konut Edindirme) Finans Sistemi ve Muhasebeleştirilmesi. İstanbul Journal of Social Sciences(28), 19-33.
• Kalthom, A. and Mohd., I. A. (2010). Compliance to Islamic Marketing Practices Among Businesses in Malaysia. Journal of Islamic Marketing, 1(3), 286-297.
• Kılıç, S. (2007). Konut Finansman Modeli Olarak Yapı Tasarruf Sandıkları; Almanya ve Türkiye’deki Uygulamaları. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 231-246.
• Koç, İ. ve Çekin, Ö. (2017). Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finansman Sistemi: İşleyiş, Değerlendirme ve Tasarım. H. M. Günay, Ş. Görmüş, İ. Koç, & Ö. Çekin içinde, Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finansman Sistemi (s. 13). İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Kumbasar, M. (2016). Ev Sahibi Olmak ve Eminevim Örneği. Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3(5), 155-166.
• Kurt, G. D. ve Okur, M. (2019). Gayrimenkul Finansmanında Katılım Bankacılığı İçin Alternatif Bir Finansman Modeli: İpoteğe Dayalı Paylaşımlı Faizsiz Finansman Modeli. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 8(16), 207-219.
• Lewis, M. and Conaty, P. (2012). Sweden's JAK Bank Liberating Community Finance From The Ball & Chain of Compound Interest. M. Lewis, & P. Conaty içinde, The Resilience Imperative: Cooperative Transitions to a Steady-state Economy (s. 51-57). Gabriola Island-Canada: New Society Publisher.
• Martínez, M. V., Orellana, A. R. and Segura, E. A. (2019). Cooperative Ethical Banking: An Analysis of Innovative Loan Transaction of JAK Medlemsbank. Contaduría y Administración Próxima Publicación, 64(4), 1-23.
• Okur, M. ve Çatıkkaş, Ö. (2018). Bir Gölge Bankacılık Uygulaması Olarak Gayrimenkul Finansmanında Alternatif Bir Faizsiz Finansman Modeli: İpoteğe Dayalı Paylaşımlı Faizsiz Finansman Modeli. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(4), 384-400.
• Öztürk, A. (2017). Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finans Sisteminde Fon Fazlası Varlıkların Değerlendirilmesi. H. M. Günay, Ş. Görmüş, İ. Koç, & Ö. Çekin içinde, Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finans Sistemi (s. 53). İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Premchander, S., Chidambaranathan, M., Uguccioni, L., Sudin, K., Chaudhury, A. R., Singh, J. and Jayachandran, R. (2015). Study on Financial Cooperatives in the Context of Financial Inclusion in India. New Delhi: Sampark Submitted to United Nations Development Programme (UNDP).
• Samad, A., Gardner, N. D. and Cook, B. J. (2005). Islamic Banking and Finance in Theory and Practice: The Experience of Malaysia and Bahrain. The American Journal of Islamic Social Sciences, 69-86.
• Simpson, C. (2013). The German Sparkassen (Savings Banks) A Commentary and Case Study. London: Simpson Associates.
• Sönmez, C. (2021, 02 08). www.trthaber.com. TRT Haber: https://www.trthaber.com/haber/ekonomi/faizsiz-konut-edinme-icin-duzenleme-532701.html adresinden alındı
• Tekerek, S. (2013). Konut Finansmanında Banka Kredilerine Alternatif Modellerden “Elbirliği Sistemi” Üzerinde Bir Çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Türk, E. (2020). Faizsiz Bankacılıkta Alternatif Bir Yöntem: JAK Bank ve Türkiye'de Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vichi, G. (2013). A Particular Model of Interest Free Bank: The Case of JAK Bank in Italy. Yüksek Lisans Tezi. Floransa: Firenze: Universita Degli Studi Firenze.
• Yazıcı, M. (2019). Konutta Alternatif Finans Yöntemi Olarak Tasarrufa Dayalı Faizsiz Finans Sistemi. Academic Review of Humanities and Social Sciences, 2(3), 224-235.