OTEL SEKTÖRÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: REKABET AVANTAJI YARATMAK İÇİN PERFORMANS VE PAZAR YÖNELİMİ ETKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 7, 238 - 250, 28.02.2020

Rukiye Kilili Özlem Altun , Mehmet Necati Cizrelioğulları

https://doi.org/10.30520/tjsosci.687192

Öz

Bu çalışmada, bilgi yönetiminin rekabet avantajı üzerindeki etkisi ve rekabet avantajının otel performansına etkisi incelenmektedir. Otel endüstrisinde hotel yöneticilerin performans düzeyi ile piyasa yönlendirilmesinde rekabet avantajı yaratmak için bilgi yönetimine odaklanmaktadır. Hem yerli hem de yabancı literatürde rekabet avantajı ve bilgi yönetimini arasındaki ilişkiyi inceleyen yeterince çalışma yapılmaması, özellikle otel endüstrisi üzerine odaklanan çalışmaların sınırlılığı dikkat çekmektedir. Bu açıdan bakıldığında, bu araştırmada elde edilecek bulgular, ilgili alana katkı sunacağından önem taşımaktadır. Bu çalışma, Kuzey Kıbrıs’ta otel endüstrisinde çalışan 6 CEO ve 5 yöneticiden oluşmaktadır. Çalışmanın analizi sadece CEO'ların ve yöneticilerin cevaplarına dayandığından, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma alanındaki boşluklar, hotel performansı, rekabet avantajı, bilgi yönetimi kavramlarının otel yönetimindeki gücü ve kullanımı açısından örgütsel rolünü beraberinde getirmesidir. Araştırmanın sonucu, otel endüstrisinde rekabet avantajı yaratmada otel performansı ve pazar yönelimi arasındaki bilgi yönetiminin etkisinin yöneticilerin ve CEO’ ların olumlu bir bakış açısına sahip olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilgi Yönetimi, Rekabet Avantajı, Hotel Performans, Kuzey Kıbrıs

KNOWLEDGE MANAGEMENT IN THE HOTEL SECTOR: EFFECT OF PERFORMANCE AND MARKET ORIENTATION TO CREATE COMPETITIVE ADVANTAGE

Öz

This study examined the effect of information management on competitive advantage and the effect of competitive advantage on the hotel performance. The hotel industry focuses on hotel managers' level of performance and market orientation on the information management to create competitive advantage. There aren’t enough studies in both domestic and foreign literature examining the relationship between competitive advantage and knowledge management. It is noteworthy that the studies focusing especially on the hotel industry are very limited. In this perspective, the findings to be obtained in this study are important as they will contribute to the relevant field. This study consists of 6 CEOs and 5 executives working in the hotel industry in Northern Cyprus. Qualitative research method was used since the analysis of the study was based solely on the answers of CEOs and managers. The research brings the organizational role of gaps, hotel performance, competitive advantage, knowledge management concepts in terms of power and use of hotel management. The results of the research show that managers and CEOs have a positive view of the impact of information management between hotel performance and market orientation in creating a competitive advantage in the hotel industry.

Anahtar Kelimeler

Knowledge Management, Competitive Advantage, Performance, Market Orientation, Northern Cyprus

Kaynakça

• Altunel, M. C., & Saldamlı, A. (2012). Otel işletmelerinin pazar odaklılık, kurumsal strateji ve finansal performanslarının analizi: İstanbul örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (21), 75-86.
• Anameriç, H. (2017). Yönetim Bilgi Sistemlerinin Yönetim Fonksiyonları Üzerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 45(2).
• Anwar, S. A. (2008). A factor analytic investigation of the construct of market orientation. International journal of Management, 25(1), 186.
• Ayazlar, G. (2012). Otel İşletmelerinde Örgütsel Öğrenme ve Bilgi Paylaşımının Hizmet İnovasyon Performansına Etkisi. Yayımlanmış Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sbe, Aydın
• Bahar, E.(2011). Konaklama İşletmelerinde Bilgi Yönetimi: Altyapı, Uygulama ve Karşılaşılan Engeller. İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(2), 51-68.
• Barquin, R.C. (2001). Knowledge Management: The Catalyst for Electronic Government, Management Concepts. April.
• Bayraktaroğlu, G., & Atrek, B. (2006). Firmalara Rekabet Avantajı Sağlayacak Yeni Bir Strateji: Bireyselleştirilmiş Kitlesel Üretim. Eastern Mediterranean University Review of Social, Economic & Business Studies, 7(8) 235-253.
• Budak, G., Güleryüz, D., TÜRKYILMAZ, I., & Kiliçaslan, S. (2011). Rekabetçi Stratejilerin Başarısında, Bilgi Yönetimi ve Örgütsel Atikliğin Etkisi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(26), 241-258.
• Bulu, M., & Eraslan, H. (2007). Sürdürülebilir Rekabet Avantajı Elde Etmede Turizm Sektörü: Sektörel Stratejiler ve Uygulamalar. Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu, Urak Yayınları, İstanbul.
• Carmona-Moreno, E., Cespedes-Lorente, J., & De Burgos-Jimenez, J. (2004). Environmental strategies in Spanish hotels: contextual factors and performance. The Service Industries Journal, 24(3), 101-130.
• Choi, B., & Lee, H. (2002). Knowledge management strategy and its link to knowledge creation process. Expert Systems with applications, 23(3), 173-187.
• Claver-Cortes, E., Molina-Azonn, J. F., Pereira-Moliner, J., & Lopez-Gamero, M. D. (2007). Environmental strategies and their impact on hotel performance. Journal of Sustainable Tourism, 15(6), 663-679.
• Coakes, E. (2002). Knowledge management: A sociotechnical perspective. In Knowledge management in the sociotechnical world (pp. 4-14). Springer, London.
• Coşar, Y. (2008). Otel İşletmelerinde Rekabet Üstünlüğünü Etkileyen Faktörler: Yöneticiler Üzerine Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(1), 45-56.
• Çakar, N. D., Yildiz, S., & Dur, S. (2010). Bılgı Yönetımı ve Örgütsel Etkınlık Ilıskısı: Örgüt Kültürü ve Örgüt Yapısının Temel Etkılerı/The Relatıonshıp Between Knowledge Management and Organızatıonal Effectıveness: The Effects of Organızatıonal Culture And Structure. Ege Akademik Bakis, 10(1), 71.
• Demir, Y., & Demirel, E. T. (2011). Rekabet Avantajı Yaratmada Entelektüel Sermayenin Önemi. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 13(1), 81-104.
• Deng, S., Dart, J., (1994). Measuring market orientation: a multi-factor, multi-item approach. Journal of Marketing Management ,10 (8), 725-742.
• Durna, U., & Babür, S. (2011). Otel İşletmelerinde Yenilik Uygulamaları. Journal Of Alanya Faculty Of Business/Alanya Isletme Fakültesi Dergisi, 3(1).
• Düşükcan, M., & Kaya, E. Ü. (2003). İşletmelerde Bilgi Teknolojilerinin Kullanılma Yerleri. Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, 1(3), 33-37.
• Gold, A. H., Malhotra, A., & Segars, A. H. (2001). Knowledge management: An organizational capabilities perspective. Journal of Management Information Systems, 18(1), 185-214.
• Granados, M. L., Hlupic, V., Coakes, E., & Mohamed, S. (2011). Social enterprise and social entrepreneurship research and theory: A bibliometric analysis from 1991 to 2010. Social Enterprise Journal, 7(3), 198-218.
• Grant, G., & Shahsavarani, N. (2006, December). A socio-technical view of knowledge creation and storage in organizations. In Proceedings, 4th International Management Conference (pp. 20-21).
• Gray, B., Matear, S., Boshoff, C., Matheson, P., (1998). Developing a better measure of market orientation. European Journal of Marketing ,32 (9/10), 884-903.
• Grundstein, M. (2008, September). Assessing enterprise’s knowledge management maturity level. In World Summit on Knowledge Society (pp. 380-387). Springer, Berlin, Heidelberg.
• Hacioğlu, G. (2012). Pazarlama performans ölçütleri: bir literatür taraması. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 59-75.
• Hedlund, G. (1994). A model of knowledge management and the N-form Corporation. Strategic Management Journal, 15(5), 73-90.
• Iansiti, M. (1993). Real-world R & D: Jumping the product generation gap. Harvard Business Review, 71(3), 138-147.
• İlhan, E. G. E., Topaloğlu, E. E., & Özyamanoğlu, M. (2013). Finansal Performans İle Kurumsal Yönetim Notlari Arasindaki İlişki: Bıst Üzerine Bir Uygulama. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (Akad), 5(9).
• Kahraman, Ç. A. T. I., Kethüda, Ö., & Faikoğlu, S. (2018). Otel İşletmelerinin Pazarlama Birimi Yapılarına Göre Performanslarının Değerlendirilmesi, 8, 23-42.
• Karataş, M., & Babür, S. (2013). Gelişen Dünya'da Turizm Sektörünün Yeri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2013(2), 15-24.
• Kohli, A., Jaworski, B., (1990). Market orientation: the construct, research propositions, and managerial implications. Journal of Marketing ,54, 1-18.
• Kohli, A.K., Jaworski, B.J., Kumar, A., (1993). MARKOR: A measure of market orientation. Journal of Marketing Research ,30 (November), 467-477.
• Köksal, A. (1981). Bilişim terimleri sözlüğü. Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Kuşat, N. (2011). Küreselleşen dünyada turizm sektörü: Bilgi iletişim teknolojileri ve rekabet gücü. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 3(5).
• Lakhal, L. (2009). Impact of quality on competitive advantage and organizational performance. Journal of the Operational Research Society, 60(5), 637-645.
• Lamb, C. W., Hair, J. F., & McDaniel, C. (2005). Marketing, Thomson South-Western. Inc, Mason, Ohio.
• Lee, H., & Choi, B. (2003). Knowledge management enablers, processes, and organizational performance: An integrative view and empirical examination. Journal of management information systems, 20(1), 179-228.
• Nahapiet, J., & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital, and the organizational advantage. Academy of Management Review, 23(2), 242-266.
• Odabaş, H. (2009). Örgütlerde Enformasyon–Bilgi Yönetimi ve Süreci/Information–Knowledge Management and Process in Organizations. In Tülin Aren Armağanı (pp. 177-188). Pamuk Yayıncılık.
• Oğuzhan, E. C. E., & Güner, M. (2018). Kurumsal Yönetim Uygulamaları ile Firma Piyasa Performansı Ve Firma Finansal Performası Arasındaki İlişkinin Analizi: Bıst’da Bir Uygulama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(4), 745-782.
• Papatya, N. (2007). Sürdürülebilir Rekabetçi Üstünlük Sağlamada Stratejik Yönetim ve Pazarlama Odağı Kaynak Tabanlı Görüş: Kavramsal Ve Kurumsal Yaklaşım. Asil Yayın.
• Porter, M. E. (1989). From competitive advantage to corporate strategy. In Readings in strategic management (pp. 234-255). Palgrave, London.
• Poyraz, H., & Oktay, K. (2017). Helal Konseptli Otellerde Tutundurma Stratejilerine Yönelik Bir Değerlendirme. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(1), 101-111.
• Rıfat, İ. R. A. Z., & Yıldırım, E. (2004). İşletmelerde stratejik bilgi yönetiminin yenilikçi faaliyetlerin sürdürülebilirliğine etkisi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(8), 79-95.
• Rıfat, İ. R. A. Z., & Zerenler, M. (2008). Turizm İşletmelerinde Yönetim Bilişim Sistemleri Kullanımının Yönetsel Kararlar Üzerindeki Etkisi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(15), 375-391.
• Šajeva, S. (2010). The analysis of key elements of socio-technical knowledge management system. Economics & Management. 15, 765-774.
• Shah, H., Kalivaradan, L., Dahanaike, P., Pasztor, M., Story, B., Kjeer, J., & Kochie, R. (2013). U.S. Patent No. 8,437,902. Washington, DC: U.S. Patent and Trademark Office.
• Sözbilir, F., & Yeşil, S. (2016). Bilgi Yönetiminin Rekabetçi Avantaj Üzerindeki Etkisi: Türkiye’de Bir Alan Araştırması. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 92-116.
• Şeker, T. B. (2005). Bilgiteknolojilerindekigelişmeler Çerçevesinde Bilgiye Erişimin Yeniboyutları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (13), 377-391.
• Tracey M, Vonderembse MA, Lim JS. (1999). Manufacturing technology and strategy formulation: keys to enhancing competitiveness and improving performance. Journal of Operations Management ,17 (4):411-28.
• Türkkan, E. (2001). Rekabet teorisi ve endüstri iktisadı. Turhan Kitabevi.
• Yamin S, Gunasekruan A, Mavondo FT., (1999) Relationship between generic strategy, competitive advantage and firm performance: an empirical analysis. Tech novation; 19(8):507-18.
• Yang, C., & Chen, L. C. (2009). On using organizational knowledge capabilities to assist organizational learning. In Knowledge management and organizational learning (pp. 302-318). Springer, Boston, MA.
• Yıldız, Z. (2011). Turizmin sektörünün gelişimi ve istihdam üzerindeki etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(5), 54-71.
• Zengin, B., & Dursun, C. (2017). Otel İşletmelerinde Uygulanan İnovatif Faaliyetlerin Rekabet Avantajı Üzerine Etkileri: Doğu Marmara Örneği. Turar Turizm & Araştırma Dergisi, 6(2), 38-58.