Knowledge of Knowledge: Problematic of Epistemology of Library and Information Science

Yıl 2010, Cilt: 24 Sayı: 4, 685 - 704, 01.10.2010

Hasan S. Keseroğlu

Öz

Knowledge,isone of themost basic elements of life and formes thelife of every living thing. The generallyaccepted definition of knowledge,is beyondtherelationshipbetweenknower known and perception.Every discipline is set upuponknowledge. Due tothenature ofphilosophy, thetheoryofknowledge epistemology/knowledge ofphilosophy , takenoff fromallthe implementations, isonlybased onconceptsand language. İtisupper disciplinary.The focusof this studyisto arguethe Library and Informationknowledge ofthis field.The theoryofknowledgeofany discipline can solelybe Science theory problematic inTurkey and anattempt todescribeestablished and enhancedonto theuniqueknowledge of thatdiscipline. Mentioningoftheory ofLibrary and Information Science knowledge, is possible due to thedistinctiveknowledgeknowledge oflibraryinstitution,that hascomeunchanged sinceits first models,and detachedfrom otherdisciplines. This distinctive knowledge,is the whenremovedfrom the field LIS , becomes ordinaryandmovesout oforiginality ofthe libraryandinformation science. “Thetheory ofknowledgeofthe field ofLibraryandinformationscience”need to be examined fromthreeperspectives:Libraryand informationscience fieldknowledge;knowledgeof organizationof recorded informationas objectof thelibrary all processes from selection to use and knowledgeoftheuser

Anahtar Kelimeler

knowledge, philosophy of knowledge, epistemology, theory of knowledge, knowledge of library and informaton science, knowledge of library

Bilginin Bilgisi: Kütüphane ve Bilgibilim Kuramı Sorunsalı

Öz

Bilgi, her canlının yaşamını biçimleyen, yaşamın en temel öğelerinden biri olma özelliğini taşır. Bilgi genel geçer tanımıyla bilen bilinen, algılama ilişkisi ötesinde de vardır ve varlığını sürdürür. Her disiplin bilgi üstüne kurulmuştur. Bilgi kuramı epistemoloji / bilgi felsefesi ; felsefenin doğası gereği, bütün yapıp etmelerden sıyrılmış, yalnız kavram ve dile bağlı olarak vardır. Felsefe disiplinler üstüdür. Bu çalışmanın amacı Türkiye’deki Kütüphane ve Bilgibilimi kuramı sorununu tartışmak ve alanın bilgisini betimlemeye çalışmaktır. Her hangi bir disiplinin bilgi kuramı ancak o disiplinin kendine özgü bilgisi üstüne kurulup, geliştirilebilir. Kütüphane ve bilgibilim bilgi kuramı da bu alanın başka disiplinlerden ayrılan, kendine özgü bilgisi üstüne kurulabilir. Bu özgün bilgi, kütüphane kurumunun ilk örneklerinden bu yana değişmeden gelen; alandan çıkarıldığında da kütüphane ve bilgibilimi özgünlüğü dışına taşıyıp, sıradanlaştıracak özellikteki bilgidir. Kütüphane ve bilgibilim “bilgisi” bilgi kuramı, üç açıdan ele alınıp irdelenmelidir: Kütüphane ve bilgibilim bilimi bilgisi, kütüphanenin nesnesi olarak kayıtlı bilginin örgütlenmesi seçimden yararlandırmaya kadar bütün işlemler bilgisi ve kullanıcı bilgisi.

Anahtar Kelimeler

bilgi, bilgi kuramı, epistemoloji, bilgi felsefesi, kütüphane ve bilgibilim bilgisi, kütüphane bilgisi

Kaynakça

• Aristoteles. (1985). Metafizik (A. Arslan, Çev.). İzmir: Ege Üniversitesi.
• Aster,E.V.(1994).Bilgi teorisi vemantık (3.bs.). (M. Gökberk,Çev.). İstanbul: Sosyal Yayınları.
• Atılgan,D. (2009). Bilgi yönetimikavramı ve gelişimi.TürkKütüphaneciliği23(1), 201-212.
• Baysal,J.(1976). Kütüphanecilikbilimi. Türk KütüphanecilerDerneği Bülteni, XXV (3), 163-166
• Baysal,J.(1982)Kütüphanecilikalanındayeniaraçlar, yöntemler, kavramlar.İstanbul: İstanbulÜniversitesiEdebiyat Fakültesi
• Baysal,J.(1988). Kütüphaneciliköğretiminintemelsorunları. M.Alpay (Haz.). Türkiye'deKütüphane AlanındaKuram ile UygulamaİlişkisiSempozyumuiçinde (ss.12-19).İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü.
• Berge,R.C. (1970).Libraries and cultural change. London: CliveBingley.
• Bilgi türleri(2010). 27Haziran2010 tarihinde http://www.uludagsozluk.com/k/bilgi- turleri/adresindenerişildi.
• Budd,J.M.(2002).Jesse Shera,Sociologist of knowledge? TheLibrary Quarterly, 72 (4),423-440. 27Haziran2010 tarihinde EbsoHost veritabanı'ndan erişildi.
• Çakın,İ.(1989). Kütüphanecilik: Bilim dalıolarak tanımı ve özellikleri. Türk Kütüphaneciliği, 3(2),59-62
• Çiğdem,A. (1997). Akıl ve toplumunözgürleşimi(2.bs.). Ankara: Vadi.
• Çüçen. A. K. (2005).Bilgi felsefesi(3.bs.). Bursa: AsaKitabevi.
• Culler, J.(2007).Yazın kuramı. Ankara: Dost.
• Curras,E. (1985) Some scientific and philosophicalprenciplesof information sciences Nachr.F. Dokum.36(3), 151-154.27Haziran2010 tarihinde EbsoHost veritabanı'ndan erişildi.
• Dawkins,R. (2002).Körsaatçi. (F. Halatçı, Çev.).Ankara: Tübitak.
• Dick,A. L.(1999). Epistemologicalpositionsand libraryandIiformationscience. LibraryQuarterly, 69(3),305-323. 27Haziran2010 tarihinde EbsoHost veritabanı'ndan erişildi.
• Dilek-Kayaoğlu,H. (1992).Kütüphane biliminin kapsamı ve Türkiye'dedurum. İstanbul: Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi.
• Fallis, D. ve Whitecomb,D. (2009). Epistemic values and information management. TheInformation Society, 25, 175-189. 27Haziran2010 tarihinde EbsoHost veritabanı'ndan erişildi.
• Gnoseoloji (2010). 27 Haziran 2010 tarihinde http://www.uludagsozluk.com/k/gnoseoloji adresinden erişildi.
• Gürdal, O. (2000). Tekstil endüstrisindeenformasyonolgusu.Ankara:Türk Kütüphaneciler Derneği.(Gürdal, Oya içinayr.bkz.TamdoğanO.G.).
• Hacıkadiroğlu, V. (2002).Bilgi felsefesi(2.bs.). İstanbul: Cem.
• Heimsoeth,H.(1986). Felsefenintemel disiplinleri. (T.Mengüşoğlu,Çev.).İstanbul: Remzi.
• Hjorland,B. (2002). Epistemology andsocio-cognitive perspective in information science.Journal of American Society for InformationScienceandTechnology, 53 (4),257-270.27.06.2010 tarihindeEbsoHost veritabanı'ndanerişildi.
• Karakaş, S. (1991). Bilim dalı olarak enformasyon. Türk Kütüphaneciliği,5(1), 3-8.
• Keseroğlu, H. S.(2005). Kütüphanenintözü:Tarihöncesi dönemde bilgi. Türk Kütüphaneciliği,19(3), 297-307.
• Külcü,Ö. (2000).Kuramsalbilgininoluşumu ve toplumsal bilgiyedönüşümünde epistemoloji bilgi hizmetleriilişkisi1. Türk Kütüphaneciliği, 14 (4),386-411
• Mayr,E. (2008). Biyoloji budur: Canlı dünyanınbilimi (2.bs.). (A.İzbırak, Çev.). Ankara: Tübitak.
• Mengüşoğlu,T.(1983). Felsefeye giriş (4.bs.). İstanbul: Remzi.
• Öner, N. (2005).Bilginin serüveni(3.bs.). İstanbul:Vadi Yayınları.
• Özdemirci,F. ve Aydın, C (2007). Kurumsalbilgi kaynakları vebilgi yönetimiTürk Kütüphaneciliği21(2), 164-185.
• Pears,D. (1971). What is knowledge?London: George Allen.
• Piaget,J.(1984).Genetik epistemoloji. (A.Cengizkan, Çev.)İstanbul: Birey ve Toplum Yayıncılık.
• Randall, J. H. ve Buchler, J.(1982). Felsefeye giriş. (A. Arslan, Çev.). İzmir: Ege ÜniversitesiSosyal Bilimler Fakültesi.
• Russell,B. (1963). Felsefeninmeseleleri(3.bs.) (A. A. Adıvar, Çev.). İstanbul: Remzi.
• Russell,B. (1982)BertrandRussell'danseçmeler.M.Tuncay (Haz.). İstanbul: Varlık.
• Soysal,Ö. (1988). Türkiye'dekütüphanecilikalanındakuram-uygulamailişkisi. M. Alpay (Haz.). Türkiye'deKütüphaneAlanında Kuram ile Uygulamaİlişkisi Sempozyumuiçinde (ss.7-11)İstanbul: İstanbul ÜniversitesiEdebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü.
• Tamdoğan,O. G. (2005). Bilgiüretimindeyazın ürünleri ve kütüphaneler:Atıfların tespiti veanaliziyoluyla araştırma. TürkKütüphaneciliği, 23(2),254-277.
• Topdemir, A. H. (2009).Felsefenedir?Bilgi nedir?Türk Kütüphaneciliği, (1), 119­ 133.
• Turkishlibraries andtTransition:Newopportunitesandchallenges.(2008). D. Bayır (Prep.). İstanbul: Türk KütüphanecilerDerneği.
• Uygur, N. (1985). Dil yönünden fizik felsefesi. İstanbul: Remzi
• Yılmaz,B. (1996). Bilgi sosyolojisi: Kütüphanecilik kuramı içinbirdeneme. Türk Kütüphaneciliği,10(1), 8-20.
• Yontar, A. (2004). Türkiye'dekütüphane ve enformasyonbilimiteorisi:Temel sorunlar. S. Arslantekinve F.Özdemirci, (Haz.). KütüphaneciliğinDestanı: Uluslararası SempozyumuBildiriler içinde (ss.14-30).Ankara: Ankara ÜniversitesiDilveTarihCoğrafyaFakültesi Bilgi ve BelgeYönetimiBölümü.
• Yontar, A. (2000).Türkiye'dekütüphane ve enformasyon bilimininbilişselkurumsallık sorunları. A. Yontar (Haz.). Türkiye'deKütüphaneveEnformasyonBiliminin KurumsalGelişimi içinde (ss. 3-28).İstanbul: Türk Kütüphaneciler Derneği.
• Tokat(2010).27Haziran 2010 tarihinde http://www.toplukatalog.gov.tr/adresinden erişildi.