Lifelong Learning and Public Libraries in Turkey

Yıl 2009, Cilt: 23 Sayı: 4, 803 - 834, 01.10.2009

Aynur Ersoy Bülent Yılmaz

Öz

In this study, opinions and awareness levels of directors and librarians working in the province public libraries in Turkey on lifelong learning were analyzed, the opportunities of public libraries were tried to be determined and the attitudes of senior units responsible for public libraries towards this topic were handled. The aim of the study is to identify the attitudes of public libraries towards lifelong learning and to find out the reasons of deficiencies arising from librarians and authorities if there is any. Within this framework the assumption of the study is ‘Public libraries in Turkey are not effective because public library directors and librarians are not aware of lifelong learning; do not have necessary opportunities and the authorities which they are bound to have negative attitudes towards them'. The scope of the study consists of 168 library directors director, assistant director working in the province public libraries bound to The Ministry of Culture and Tourism and 354 librarians who graduated from Information and Documentation Management. The number of the respondent in the research sample is 162. According to the findings from 162 directors, assistant directors and librarian directors 40.7% and librarians 50.6% took part in the study think that they have enough knowledge about lifelong learning. However, the rate of the people thinking that they are informed enough in their schooling process is considerably low. Moreover, some of directors and librarians are aware of the fact that lifelong learning is the most significant matter they should improve themselves on. According to another result obtained from the study is although directors and librarians of public libraries argue that public libraries is an important part of the lifelong learning process, they are not aware of the duties they should take on in this process. It is impossible to say that county public libraries involved in the study organize sufficient number of activities within the scope of lifelong learning.

Anahtar Kelimeler

lifelong learning, public libraries

Yaşam Boyu Öğrenme ve Türkiye’de Halk Kütüphaneleri

Öz

Bu çalışmada Türkiye ’deki il halk kütüphanelerinde görev yapan yönetici ve kütüphanecilerin yaşam boyu öğrenme konusundaki düşünceleri ve farkındalık düzeyleri incelenmiş, bu konuda halk kütüphanelerinin olanakları belirlenmeye çalışılmış ve halk kütüphanelerinden sorumlu üst birimlerin ele alınan konudaki tutumları irdelenmiştir. Araştırmanın amacı; Türkiye’deki halk kütüphanelerinin yaşam boyu öğrenme konusundaki durumlarını ortaya koymak, birtakım yetersizlikler söz konusu ise bunun kütüphane/kütüphanecilerden ve üst yönetim birimlerinden kaynaklanan nedenlerini belirlemektir. Bu çerçevede araştırmanın hipotezi; “Türkiye’deki halk kütüphaneleri; yönetici ve kütüphanecilerinin yaşam boyu öğrenme konusunun farkında olmamaları, gerekli olanaklara sahip olmamaları ve bağlı bulundukları birimlerin olumsuz tutumları nedeni ile yaşam boyu öğrenme konusunda etkili olamamaktadırlar” biçiminde oluşturulmuştur. Araştırmanın evrenini, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren il halk kütüphanelerinde görev yapan 168 yönetici müdür, müdür yardımcısı ve 354 Bilgi ve Belge Yönetimi mezunu kütüphaneci oluşturmaktadır. Örnekleme alınan denek sayısı ise 162’dir.Araştırmaya katılan 162 yönetici ve kütüphaneciden elde edilen bulgulara göre, yönetici %40,7 ve kütüphanecilerin %50,6 önemli sayılabilecek bir bölümü yaşam boyu öğrenme konusunda bilgi sahibi olduğunu düşünmektedir. Fakat eğitim sürecinde yeterince bilgilendirildiğini düşünenlerin oranı oldukça düşüktür. Hatta bir kısım yönetici ve kütüphaneci yaşam boyu öğrenme konusunu, kendileri için geliştirmeleri gereken en eksik yönü olduğunun da farkındadır. Araştırmaya katılan yönetici ve kütüphanecilerin büyük bir kısmı yaşam boyu öğrenme konusunda bilgi sahibi olduğunu düşünmektedir. Elde edilen bir diğer sonuca göre ise, halk kütüphanesi yönetici ve kütüphanecileri, halk kütüphanelerini yaşam boyu öğrenme sürecinin önemli bir parçası olduğunu savunurken, bu süreçte kendilerine düşen görevlerin farkında değillerdir. Araştırma kapsamındaki il halk kütüphaneleri tarafından yaşam boyu öğrenme kapsamında yeterli sayıda etkinlik düzenlendiğini söylemek de olanaklı değildir.

Anahtar Kelimeler

yaşam boyu öğrenme, halk kütüphaneleri

Kaynakça

• A memorandum on lifelong learning. (2000, 30 Ekim) [Comission Staff Working Paper]. 17 Ocak 2008 tarihinde European Commission Web sitesinden erişildi: http://ec.europa.eu/education/policies/lll/life/memoen.pdf
• Akbaş, O., ve Özdemir, S. M. (2002). Avrupa Birliğinde yaşam boyu öğrenme. Milli Eğitim Dergisi, 155-156. 26 Kasım 2007 tarihinde http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/155-156/akbas.htm adresinden erişildi.
• Akman, İ. (2000). Bilgi çağı ve halk kütüphaneleri [Okuyucu Mektupları]. Türk Kütüphaneciliği, 14 (3), 355-356.
• Ayhan, S. (2005). Dünden bugüne yaşam boyu öğrenme. F. Sayılan ve A. Yıldız (Yay. Haz.), “Yaşam boyu öğrenme: sempozyum bildirileri ve tartışmalar”: I. Yaşam boyu öğrenme sempozyumu 9-10 Aralık 2004 Ankara içinde (ss. 2-14). Ankara : Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Pagem Yayıncılık.
• Bayram, Ö.G. (1998). Yükselen değerler: yaşam boyu öğrenim ve kütüphaneler [Okuyucu mektupları] . Türk Kütüphaneciliği, 12, (4), 345-346.
• Calimera Guidelines Learning (formal and informal): Cultural applications: Local institutions mediating electronic resources. (2005, 01 Şubat). 15 Ocak 2008 tarihinde Calimera web sitesinden erişildi: http://www.calimera.org/Lists/Guidelines%20PDF/Learning_(formal_and_informal ).pdf
• Çıngı, H. (1990). Örnekleme kuramı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı: 1979-1983. (1979).27 Mayıs 2008 tarihinde Devlet Planlama Teşkilatı Web sitesinden erişildi: http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan4.pdf
• DPT. (2001). Hayat boyu eğitim veya örgün olmayan eğitim özel ihtisas komisyonu raporu (Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Yayın No: DPT: 2568 - ÖİK: 584). Ankara: Yazar.
• DPT Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013). (2006, 1 Temmuz). Resmi Gazete, 26215, 31 Ocak 2008 tarihinde Devlet Planlama Teşkilatı Web sitesinden erişildi: http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan9.pdf
• Duman, A. (2005). Türkiye'de yaşam boyu öğrenme siyasalarını oluştur(a)mamanın dayanılmaz hafifliği. F. Sayılan ve A. Yıldız (Yay. Haz.), “Yaşam boyu öğrenme: sempozyum bildirileri ve tartışmalar”: I. Yaşam boyu öğrenme sempozyumu 9-10 Aralık 2004 Ankara içinde (ss. 31-44). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Pagem Yayıncılık.
• Edwards, R. ve Usher, R. (2008). Atroubled space of possibilities: lifelong learning and the postmodern. P. Sutherland and J. Crowther (eds.), Lifelong learning: concept and contexts içinde (ss. 58-67). London: Routledge.
• ENTITLE Project. (2008). 10 Temmuz 2008 tarihinde ENTITLE Libraries Lifelong Learning web sitesinden erişildi: http://entitlelll.eu/eng
• Ersoy, A. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve Türkiye'de halk kütüphaneleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• European Commission. (2006). Erasmus: success stories - Europe creates opportunities [Elektronik versiyon]. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities. http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/publ/pdf/erasmus/success-stories_en.pdf
• European Commission. (2007a). Comenius: success stories - Europe creates opportunities [Elektronik versiyon]. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities. http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/publ/pdf/comenius/success-stories_en.pdf
• European Commission. (2007b). Grundtvig: success stories - Europe creates opportunities [Elektronik versiyon]. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities. http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/publ/pdf/grundtvig/success-stories_en.pdf
• European Commission. (2007c). Leonardo da Vinci: success stories - Europe creates opportunities [Elektronik versiyon]. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities. http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/publ/pdf/leonardo/successstories2007_en.pdf
• Fındık, E. (1988). Halk kütüphaneleri ve halkla ilişkiler. Türk Kütüphaneciliği, 2 (3), 99-102.
• Gürdal, O. (2000). Yaşam boyu öğrenme etkinliği “Enformasyon Okuryazarlığı”, Türk Kütüphaneciliği 14(2) 176-187.
• Haggström, B. M. (Ed.). (2004). The Role ofLibraries in Lifelong Learning: Final report ofthe IFLA project under the Section for Public Libraries. 31.05.2007 tarihinde IFLA Web sitesinden erişildi: http://www.ifla.org/VII/s8/proj/LifelongLearningReport.pdf
• Hake, B. (2005). Dünden bugüne yaşam boyu öğrenme. F. Sayılan ve A. Yıldız (Yay. Haz.), “Yaşam boyu öğrenme: sempozyum bildirileri ve tartışmalar”: I. Yaşam boyu öğrenme sempozyumu 9-10 Aralık 2004 Ankara içinde (ss. 15 - 30). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Pagem Yayıncılık.
• Halk ve çocuk kütüphaneleri yönetmeliği. (2005, 12 Ağustos). 18 Mayıs 2007 tarihinde T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Web sitesinden erişildi: http://kygm.turizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF03077 CA1048A183474C083BF80024D2A
• İkinci Beş YıllıkKalkınma Planı: 1968-1972 (1968?). 27 Mayıs 2008 tarihinde Devlet Planlama Teşkilatı Web sitesinden erişildi: http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan2.pdf
• Implementing lifelong learning strategies in Europe: Progress report on the follow-up to the 2002 council resolution: Reply to the commission questionnaire Turkey. (2003). 15 Ocak 2008 tarihinde Europen Union Education and Training web sitesinden erişildi: http://ec.europa.eu/education/policies/2010/lll_ report/lll_tk_en.pdf
• Jannert, H. (2003). Studies librarian- in the service of adult education. Scandinavian Public Library Quarterly, 36 (1). 26 Kasım 2007 tarihinde http://www.splq.info/issues/vol36_1/04.htm adresinden erişildi.
• Jehlik, T. (2004). Information literacy in the public library. Nebraska Library Association Quarterly, 35 (4), 7-13.
• Kahlert, M. (24-26 October 2000). Lifelong learning - apublic libraryperspective. Capitalising on knowledge the information profession in the 21st century' de sunulan bildiri. 7 Aralık 2007 tarihinde http://conferences.alia.org.au/alia2000/proceedings/maureen.kahlert.html adresinden erişildi.
• Kalkınmaplanı: birinci beş yıl 1963-1967 (1963). 27 Mayıs 2008 tarihinde Devlet Planlama Teşkilatı Web sitesinden erişildi: http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan1.pdf
• Kurbanoğlu, S. S. (2004). Kaynak gösterme el kitabı. Ankara: ÜNAK.
• Latham, M. (2000). Libraries in the 21st century learning society. APLIS, 13 (4), 146­ 152. 28 Kasım 2007 tarihinde Library, Information Science & Technology Abstract veritabanından erişildi (4080474): http://web.ebscohost.com/ehost/detail?vid=1&hid=109&sid=aadea4ba-64f8-450caa04-011f790d51e3%40 sessionmgr102
• Line, M. B. (1997). Re-engineering libraries for a lifelong learning society. Logos, 8, 35-41.
• MEB TemelKanunu. (1997, 18 Ağustos). Milli Eğitim Temel Kanunu. 17 Ocak 2008 tarihinde Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Web sitesinden erişildi: http://ogm.meb.gov.tr/gos_kanun.asp
• On yedinci Milli Eğitim Şurası: şura kararları: 13-17 Kasım 2006. (2006). 20 Ocak 2008 tarihinde Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı Web sitesinden erişildi: http://ttkb.meb.gov.tr/duyurular/17sura/17surakararlari.pdf
• Pulman ileri ağları hareketlendiren halk kütüphaneleri (Public Libraries Mobilising Advanced Networks) ilkeler el kitabı (Çeviri Editörü Selma Aslan; Çev. Akbaytürk, Tuba ve diğerleri) [Elektronik versiyon]. (2002). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği ve T.C. Kültür Bakanlığı Türk Kütüphaneciler Derneği web sitesinden erişildi: http://www.kutuphaneci.org.tr/genel/pilkeler.pdf
• Singh, M. (2002). The global and international discourse oflifelong learning from the perspective ofUNESCO. K. Harney, A. Heikkinen, S. Rahn, M. Schemmann (eds.), Lifelong learning: one focus, different systems içinde (ss. 11-22). Frankfurt: Peter Lang.
• Tdkterim.gov. (2008). 20 Ağustos 2008 tarihinde http://tdkterim.gov.tr/bts/ adresinden erişildi.
• Teaching and learning : towards the learning society : white paper on education and training. [Opinion Papers] (1995). Brussels: Commision of The European Communities. 15 Kasım 2008 tarihinde ERIC veri tabanından erişildi.
• The role ofpublic libraries in lifelong learning - aproject under the section ofpublic libraries, IFLA. (2000, 27 Kasım). 18 Kasım 2007 tarihinde IFLA Web sitesinden erişildi: http://www.ifla.org/VII/s8/proj/rolepublib.htm
• UNESCO Halk Kütüphanesi Bildirgesi. (1994, Kasım) (1995). (Y. Tonta, Çev.). Türk Kütüphaneciliği, 9 (2), 144-147.
• Üçüncü Beş YıllıkKalkınma Planı: 1973-1977. (1973?). 27 Mayıs 2008 tarihinde Devlet Planlama Teşkilatı Web sitesinden erişildi: http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan3.pdf
• Üstün, A. (2000). Halk eğitimi ve halk kütüphaneleri. İstanbul.
• Van Fleet, C. (1995). Public libraries, lifelong learning, and older adults: background and recommendations. 25 Aralık 2007 tarihinde http://www.ed.gov/pubs/PLLIConf95/ vanfleet.html adresinden erişildi.
• Ward, D. (2006). Revisioning Information Literacy for Lifelong Meaning. The Journal of Academic Librarianship, 32 (4), 396-402. 5 Ocak 2008 tarihinde http://www.sciencedirect.com/science?_ob= MImg & _imagekey=B6W50- 4K66F25-4-1&_cdi=6556&_user=736509&_orig=browse&_coverDate= 07%2F31%2 F2006&_sk=999679995&view=c&wchp=dGLbVzWzSkzS&md5=de3ef7d83b1671 8194492b1c08ce2be9&ie=/sdarticle.pdfadresinden erişildi.
• Yalvaç, M. (2003). Yaşam boyu öğrenim ve halk kütüphaneleri. B. Yılmaz (Haz.), Bilgi toplumuna doğru halk kütüphaneleri: Pulman-XT Türkiye ulusal toplantısı sonuç raporu, 16-19 Kasım 2002, Milli Kütüphane, Ankara içinde (ss. 38-45). Ankara: ANKOS, Türk Kütüphaneciler Derneği.
• Yılmaz, B. (1996). Halk kütüphanesi kullanımına sosyolojik bir yaklaşım. Türk Kütüphaneciliği, 10 (4), 360-383.
• Yılmaz, B. (1999). Halk kütüphaneleri üzerine güncel bir karşılaştırma. Türk Kütüphaneciliği, 13 (1), 28-39.
• Yılmaz, E. (2000). Bilgi çağında kütüphanelerin eğitimdeki yeri ve önemi. Çağdaş Eğitim, 269, 31-39.