Purpose: The rapid development and spread of artificial intelligence (AI) technologies bring the use of these technologies in various fields to the agenda and increase their usage area. In this study, it was aimed to determine the general attitudes of the staff working in public libraries in Türkiye towards the positive and negative aspects of AI technologies.
Method: Using the survey model, a quantitative research design, data were collected from 608 public library staff members who were selected by simple random selection from among the public libraries serving under the General Directorate of Libraries and Publications of the Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Türkiye. The “General Attitudes toward Artificial Intelligence Scale,” adapted into Turkish, was used as a data collection tool.
Findings: It was determined that the participants had supportive attitudes towards the positive aspects of AI, such as economic, technological, and occupational benefits, especially the statements that AI can outperform humans in routine operations and create economic opportunities. However, it was found that the participants were more ambivalent towards the items in the scale that contained negative statements, such as AI could be dangerous and could take people under surveillance and control. When evaluated as a whole, it was concluded that public library employees’ attitudes toward the positive aspects of AI were more optimistic than their attitudes toward the negative aspects.
Implications: In this study, which reveals the status of staff attitudes that should be considered in integrating AI technologies into library services, important results have been obtained regarding its contributions to public libraries and other information centers. In particular, the findings obtained regarding the attitudes of public library employees, from managers to librarians and other auxiliary staff, will provide important data for the planning of training and awareness-raising activities to be carried out for AI technologies.
Originality: The study, which presents significant findings and implications, is unique because it is the first comprehensive study conducted in Türkiye to measure the attitudes of staff working in public libraries towards AI.
Public libraries artificial intelligence library staff artificial intelligence scale
Amaç: Yapay zekâ (YZ) teknolojilerinin hızla gelişmesi ve yaygınlaşması, bu teknolojilerin çeşitli alanlarda kullanımını gündeme getirmekte ve kullanım alanını artırmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’de halk kütüphanelerinde çalışan personelin YZ teknolojilerinin pozitif ve negatif yönlerine ilişkin genel tutumlarının belirlenmesi hedeflenmiştir.
Yöntem: Nicel bir araştırma deseni olan tarama modeli kullanılarak, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayımlar Genel Müdürlüğüne bağlı hizmet veren halk kütüphaneleri arasından basit rasgele yöntemle çalışmaya katılımı sağlanan toplam 608 halk kütüphanesi personelinden veri toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak, Türkçeye uyarlanan “Yapay Zekâya Yönelik Genel Tutum Ölçeği” kullanılmıştır.
Bulgular: Katılımcıların YZ’nin ekonomik, teknolojik ve mesleki faydalar gibi pozitif taraflarına yönelik destekleyici tutumlara sahip oldukları, özellikle de YZ’nin rutin işlemlerde insanlardan daha iyi performans gösterebileceği ve ekonomik fırsatlar yaratacağı ile ilgili ifadelere yüksek düzeyde olumlu yönde katılım sağlandıkları belirlenmiştir. Ancak, ölçekte yer alan YZ’nin tehlikeli olabileceği, insanları gözetim ve kontrol altına alabileceği gibi negatif ifadeler bulunduran maddelere karşı katılımcıların daha kararsız bir tutum sergiledikleri tespit edilmiştir. Bir bütün olarak değerlendirildiğinde, halk kütüphanesi çalışanlarının YZ’nin pozitif yönlerine ilişkin tutumlarının negatif yönlerine ilişkin tutumlarından daha olumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç: YZ teknolojilerinin kütüphane hizmetlerine entegrasyonu sürecinde dikkate alınması gereken personel tutumlarının durumunu ortaya koyan bu çalışmada, halk kütüphaneleri ve diğer bilgi merkezlerine katacağı katkılar bakımından önemli sonuçlar elde edilmiştir. Özellikle yöneticisinden kütüphanecisine ve diğer yardımcı personeline kadar halk kütüphanesi çalışanlarının YZ ile ilgili tutumlarına ilişkin elde edilen bulgular, YZ teknolojilerine yönelik yapılacak eğitim ve farkındalık artırıcı diğer faaliyetlerin planlamalarına önemli düzeyde veriler sağlayacaktır.
Özgünlük: Önemli bulgular ve çıkarımlar sunan çalışma, Türkiye’de halk kütüphanelerinde çalışan personelin YZ tutumlarının ölçülmesine yönelik gerçekleştirilen ilk kapsamlı araştırma olması nedeniyle özgün bir niteliğe sahiptir.
Halk kütüphaneleri yapay zekâ kütüphane personeli yapay zekâ ölçeği
Makaleye yönelik etik kurul izni, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu’nun 18.02.2024 tarih ve 03 oturum numaralı kararı ile alınmıştır. Veri toplama aracının uygulama izni ise, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünün 05.04.2024 tarih ve E-84872991-044-4983351 sayılı yazısı ile alınmıştır.
Katkılarından dolayı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğüne bağlı halk kütüphanelerinde görev yapan tüm personele teşekkür ederim.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Kütüphane Çalışmaları |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 22 Aralık 2024 |
Yayımlanma Tarihi | |
Gönderilme Tarihi | 20 Mayıs 2024 |
Kabul Tarihi | 25 Kasım 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 38 Sayı: 4 |
Bu dergi içeriği CC BY 4.0 ile lisanslanmaktadır.