Hz. Ali ve Yaz Kış Yaprağını Dökmeyen Kutlu Ağaç

Yıl 2010, Sayı: 56, 103 - 108, 28.01.2013

Nazife Özdemir

Öz

Eski Türk inanç sistemi içerisinde önemli bir yer işgal eden ve Gök Tanrı’yı sembolize eden kutlu ağacın özellikleri arasında yaz kış yeşil kalması, yani, yaprağını hiçbir mevsimde dökmemesi de yer almaktadır. Kutlu ağacın yaz kış yaprağını dökmemesi, onun Gök Tanrı’nın sonsuzluğunu simgelemesini sağlamıştır. Türk toplulukları, kutlu ağacın her zaman yeşil kalmasının nedenlerini çeşitli efsanelerle izah etmeye çalışmışlardır. İslamlaşma sonrasında da yaz kış yaprağını dökmeyen kutlu ağaç inancını devam ettiren batı Türklüğü, ağacın kutsallığını, yeni dinin, yani, İslam’ın temel motifleriyle de izah etmeye, bu kutsallığı yeni din bağlamında meşru bir zemine oturtmaya çalışmıştır. Bu yazıda, Türkiye Türklerinin, özellikle de Türkmen Alevilerin, yaz kış yaprağını dökmeyen kutlu ağacı Hz. Ali kültü ile birleştirilmesi üzerinde, yaz kış yemyeşil kalma özelliği bağlamında durulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Eski Türk Dini, İslam, Alevilik, Kutsal Ağaç, Hz. Ali

HZ. ALİ AND TREE NEVER DROPS LEAVES

Öz

The old Turkish system has come up with very ımportant believes, to symbolıse our Lord above our Holly tree. Know matter what season we are ın, Summer or Wınte rour Holly tree leaves will never fall down and will always stay green. This shows that ourlLord ıs always beside us and our Holly tree ıs endless. Our Turkish people believe that our Holly tree ıs always goıng to stay green, to prove this they have wrote many stories. When the Turkish people choose the Islamıc relıgıon they still believed ın the Holly tree stories. Turkish relıgıons changed many symbols about our Holly tree, new religıons appıred at the same time, Western Turkish people trıed to put a new place for our Holly tree ın the Islamıc relıgıon. Thıs wrıtıng ıs explaınıng Turkısh people, expecıally Tuekish Alevıes and there believes ın the Holly tree, and know matter what season we are ın Summer or Wınter that our Holly tree ıs always goıng to stay green and never fall down. These belıevers has come up wıth Hz Alı culture. These storıes are very ımportant for Hz Alı and our Turkısh Islamıc belıevers, expecıally for Turkish Alevies

Anahtar Kelimeler

Old Turkish Religion, Islam, Alevism, Holly Tree, Ali

Kaynakça

• ANOHİN, A. V., (2006), Altay Şamanlığına Ait Materyaller, (çev. Zekeriya Karadavut ve Jannet Meyermenova), Konya: Kömen Yayınları.
• ERGİN, Muharrem, (1997), Dede Korkut Kitabı-I (Giriş-Metin-Faksimile), 4. b., Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• ERGUN, Metin, (2002), “Türk Ağaç Kültü İnancının Dede Korkut Hikâyelerindeki Yansımaları”, İslamiyet Öncesi Türk Destanları, (hzl. Saim Sakaoğlu-Ali Duymaz), İstanbul: Ötüken Neşriyat
• ERGUN, Pervin, (2004), Türk Kültüründe Ağaç Kültü, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.