Kurtuluş Savaşı Sürecinde Alevi Aşiret Liderlerinin Protesto Telgrafları ve Balabanlılar

Yıl 2010, Sayı: 56, 163 - 190, 28.01.2013

Vatan Özgül

Öz

Kurtuluş Savaşı sürecinde Erzincan ve çevresinde yaşayan Alevi aşiret liderlerinin, Osmanlı topraklarının yabancı devletlerce işgallerine, ayrılıkçı kuruluş ve zümrelerin eylemlerine tepki olarak muhtelif zamanlarda telgraflar çektikleri görülmektedir. Ayrıca bölge yöneticileri ve eşraftan kimseler ile Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin organize ettiği oluşumlarla birlikte ortaklaşa çekilen telgraflarda yer aldıkları anlaşılmaktadır. Erzincan ve Dersim-Pülümür’de o dönem yerleşik Balaban Aşireti liderlerinin isimleri de bu minvalde, yöredeki diğer Alevi aşiret liderleri ve eşraftan kimselerle birlikte çekilen bazı telgraflarda saptanmaktadır

Anahtar Kelimeler

Kurtuluş Savaşı, Erzincan, Pülümür, Dersim, Alevi Aşiretler, Balaban Aşireti, Balabanlı, Balabanlılar, Protesto Telgrafları, İzmir’in İşgali, Maraş’ın İşgali, Şerif Paşa, Bogos Nubar, Paris Barış Konferansı, Damat Ferit Hükümeti

THE BALABANS AND THE PROTESTING TELEGRAMS FROM THE LEADERS OF ALEVI TRIBES DURING THE TURKISH WAR OF INDEPENDENCE

Öz

It is determined that various protesting telegrams had been sent by the leaders of Alevi tribes from Erzincan and surrounding territory, during the Turkish war of independence period, against the invasion of Ottoman lands by foreign states and the actions of the organizations and separatist groups. Also we can see the names of the leaders of Alevi tribes under the telegrams organized and sent by Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Assosiation for Defending Law with the cooperation of the managers and the notable people of the region. We can deduce that the the leaders of Balaban tribe living at Erzincan and Dersim-Pülümür region in those days also available in most of those protesting telegrams as well

Anahtar Kelimeler

The Turkish War of Independence, Erzincan, Pulumur, Dersim, Alevi Tribes, Balaban Tribe, Balabans, Balabanli, Balabanlilar, Protesting Telgrams, Invasion of Izmir, Invasion of Maras, Sherif Pasha, Bogos Nubar, Paris Peace Conference, Damat Ferit Government

Kaynakça

• ALAKOM, Rohat (1998): Şerif Paşa, İstanbul, Avesta Yayını.
• AŞİRETLER RAPORU (1998): İstanbul, Kaynak Yayınları.
• ATATÜRK, Gazi Mustafa Kemal (1999): Nutuk-Söylev, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayını.
• ATATÜRK’ÜN BÜTÜN ESERLERİ-CİLT 6 (2001): İstanbul, Kaynak Yayınları.
• BALABAN, Mehmet Ali, (1998): Balaban Aşireti Soy Seceresi, İstanbul.
• BULUT, Hüseyin (1997): Milli Mücadelede Erzincan, Erzincan, Erzincan Belediyesi Yayını.
• ERİKAN, Celal (2008): Kurtuluş Savaşı Tarihi, haz. Rıdvan Akın, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayını
• GOLOĞLU, Mahmut (1970): Üçüncü Meşrutiyet 1920, Ankara
• KEMALİ, Ali (1932): Erzincan Tarihi, Resimli Ay Matbaası
• KESKİN, Mevhibe Gül (2008): İradeyi Milliye Gazetesi, Sivas, Cumhuriyet Üniversitesi Yayını.
• KISACIK, Raşit (2010): Mustafa Kemal’e İlk Suikast, İstanbul, Paraf Yayını.
• NOEL, Edward William Charles (1999): Kürdistan 1919-Binbaşı Noel’in Günlüğü, çev. Bülent Birer, İstanbul, Avesta Yayını.
• ÖZGÜL, Vatan (2005): Dimetoka’dan Erzican’a Bir Alevi Aşiret: Balabanlılar, İstanbul, Pan Yayıncılık.
• ÖZGÜL, Vatan (2009): Özel Arşiv, Kahraman Özgül ve Müslüm Gülşen’le Görüşmeler, Video Kaydı, 24-25 Ağustos 2009, Erzincan
• SABİS, Ali İhsan (1991): Harp Hatıralarım-Birinci Cihan Harbi, 4. Cilt, İstanbul, Nehir Yayını.
• SASUNİ, Garo (1992): Kürt Ulusal Hareketler ve 15. Yüzyıldan Günümüze Ermeni Kürt İlişkileri, İstanbul, Med Yayını.
• SELVİ, Haluk (2007): İşgal ve Protesto-İzmir’in İşgali İle İlgili Protesto Telgrafları (15 Mayıs 1919 – 30 Temmuz 1919), İstanbul, Değişim Yayınları.
• SELVİ, Haluk (2009): “Sivas Kongresi ve Damat Ferit Hükümeti’nin İstifası”, http://www. atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=209, 15.08.2009
• ŞAHİN, Erdoğan (1987): Erzincan Tarihi, Erzincan, Erzincan Hayra Hizmet ve Dayanışma Vakfı Yayını.
• YILDIZ, Hasan (2005): Fransız Belgeleriyle Sevr-Lozan-Musul Üçgeninde Kürdistan, İstanbul, Doz Yayını.