Makedonyalı Saîd ve Masum İmam Mersiyeleri

Yıl 2017, Sayı: 82, 153 - 161, 09.06.2017

Yaşar Aydemir

Öz

Saîd, 18. yüzyılın sonu ile 19. yüzyılın başlarında yaşamış bir şairimizdir. Ulaşabildiğimiz edebiyat tarihi kaynaklarında şaire dair bir bilgiye rastlamıyoruz. Şiirlerinden anlaşıldığına göre Saîd bugünkü Makedonya sınırları içerisinde bulunan Kalkandelen ve Gostivar şehirleri civarında yaşamıştır. Saîd’in Makedonya Millî Kütüphanesi Narodna İ Univerzitetska Biblioteka Skopje OMCT I/150 numarada kayıtlı bir cönkte şiirleri bulunmaktadır. Yazımızda Saîd’in kısaca hayatı, edebî şahsiyeti ve şiirleri değerlendirilmiş, çevresine dair bilgiler verilmiştir. Saîd, Bektaşiliğin ağır bastığı bir kültür coğrafyası içerisinde yetişmiştir. Şiirlerinde umumi olarak tasavvuf, özel olarak da Bektaşilik kültürünün izleri görülür. Saîd’in şiirleri içerisinde şehrengiz tarzı şiirler de olup yaşadığı devre ve yere dair kıymetli bilgiler içerir. Saîd’in çevresini büyük ölçüde Bektaşi geleneğine bağlı sufiler oluşturur. Bu isimlerin bir kısmı bilinmekle birlikte bir kısmına dair bilgilerimiz yoktur. Divan şiiri ile halk şiiri arasında duran şairimiz içinde bulunduğu geleneğe uyarak masum imam mersiyeleri yazmıştır. Mersiyeler aynı gelenek içerisinde yazılan benzer metinlerden farklı değildir. Yazımızda şairin masum imam mersiyeleri kısaca değerlendirilerek söz konusu iki şiirin metnine yer verilmiştir

Anahtar Kelimeler

Saîd, Cönk, Kalkandelen, Gostivar, Bektaşi, Şiir

MACEDONIAN SAID AND MASUM IMAM ELEGIES

Öz

Saîd is a poet who lived between the end of the 18th century and the beginning of the 19th century. We do not encounter any information in the available literature and historical resources about him. According to the poems, Saîd lived in around the cities of Kalkandelen and Gostivar, which are located on the borders of Macedonia today. Saîd has got some poems in a cönk which is recorded as OMCT I/150 at Macedonia National Library Narodna İ Univerzitetska Biblioteka Skopje . This study provides information on his close circles and the life of Saîd, his literary personality and his poems are evaluated. Saîd grew up in a geography where Bektashism was dominant. Traces of mysticism and specifically Bektashism culture are seen in his poems in general. There are şehrengiz style poems among his poems and these works include important information on the places and era in which he lived. The Sufis who follow Bektashism tradition form his close circles in general. We have got information about some of these names while we do not have any information about some others. Our poet with his preferences with Divan poetry and folk poetry wrote blameless Imam Dirges by complying the tradition he was found in. Dirges are not different from the similar texts written within the same culture. This study evaluates the blameless imam dirges shortly and deals with the transcribed text of the related two poems.

Anahtar Kelimeler

Saîd, Cönk, Kalkandelen, Gostivar, Bektahsism, Poem

Kaynakça

• Aydemir, Yaşar ve Abdulkadir Hayber. (2007). Makedonya Kütüphaneleri Türkçe Yazma Eserler Katalogu. Ankara: TİKA. Yayınları.
• Aydemir, Yaşar. (2013). “Makedonyalı Saîd ve Şiirleri”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 10: 205-228.
• Kalafat, Yaşar. (1998). “Bedri Noyan Dedebaba ve Balkanlarda Bektaşilik”. Türk Kültürü ve Hacıbektaş Velî Araştırma Dergisi, 6: 81-98.
• Makedonya Millî Kütüphanesi OMCT I/150.