TÜRKÜLERİMİZDEKİ HOŞGÖRÜ TEMASINA TOPLUMSAL BAKIŞ VE HACI BEKTAŞ VELİ

Yıl 2014, Sayı: 69, 181 - 200, 16.04.2014

Ünal İmik

Öz

Hacı Bektaş Veli, gibi Anadolu düşünürlerimize ait insancıl söylemler, tüm Anadolu’yuderinden etkilediği gibi, halkın duygu ve düşüncelerinin bir yansıması olan halk türkülerimizdede kendini göstermiştir. Bu sebepledir ki, Anadolu Türkülerinin birçoğu, herdinlediğimizde bizi sıcak bir dostluk ve kardeşlik havasına bürümektedir. Bu araştırma; Anadoludüşünürlerine ait insancıl düşünce ve hoşgörünün, halk türkülerimizdeki yansımasınıve dinleyicilerin konu ile ilgili düşüncelerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu sebeple,tesadüfî örneklem belirleme yöntemiyle seçilen farklı yaş, cins ve sosyo-kültürel tabakalardaki700 örnekleme anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS analiz programı yardımıile basit frekans değerlerine göre analiz edilmiştir. Bu değerlendirme sonucunda, Anadoludüşünürlerine ait insancıl yaklaşımın türkülerimize büyük oranda yansıdığı, insancıldüşüncenin ürünü olan sanat eserlerinin insanları olumlu yönde değiştirebileceği, toplumsalhoşgörünün sağlanmasında insancıl düşünce yaklaşımı ile meydana getirilmiş müzik eserlerininetkili olabileceği gibi sonuçlara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hacı Bektaş Veli, türkülerimizde hoşgörü, toplumsal bakış

SOCIAL PERSPECTIVE TO INDULGENCE THEME IN OUR FOLK SONGS AND HACI BEKTASH VELI

Öz

Humanistic discourses belonging to Anatolian philosophers such as Hacı Bektash Veli both influenced the whole Anatolia deeply and also showed itself in folk songs as a reflection of emotion and thoughts of society. Therefore, most of the Anatolian Folk Songs cover us with warm friendship and brotherhood mood each time we listen to them. This study attempts to put forward the reflection of humanistic thought and indulgence belonging to Anatolian philosophers on our folk songs and thoughts of listeners about the issues. For this aim, the survey form was applied on 700 samples at different age, gender and socio-cultural level that were chosen with random sampling method. Data obtained were analyzed according to simple frequency values with the help of SPSS analysis program. As a result of this evaluation, it was concluded that humanistic approach belonging to Anatolian philosophers has been reflected on our folk song greatly, works of art which are products of humanistic thought can change people positively, musical works composed through approach of humanistic thought can be effective in enabling social indulgence

Anahtar Kelimeler

Haci Bektash Veli, indulgence in our folk songs, social perspective

Kaynakça

• AYTAŞ, G. (2010). “Hacı Bektaş Velî ve Thomas Moreda Hümanizm”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 55. Sayı s:139-148.
• AKMAN, H. (2012). Gönül Dağında Bir Garip, İş bankası Kültür Yayınları, İstanbul: s:28.
• ÇEVİK, S. (1992). “Müzikte Söz Öğesinin Önemi”, Türk Halk Musikisinde Çeşitli Görüşler, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, s:192-196.
• ÇUBUKÇU, İ. (1987). Türk-İslam Kültürü Üzerinde Araştırmalar ve Görüşler, Ankara: Anka- ra Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, s: 215-216.
• GÜRSOY, S. (1994). Yunus’un Şiir Dünyası, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi, s:146.
• İÇLİ, S. (1988). “İnsanın Vasıf Dokusunun Geliştirilmesinde Müziğin İşlevleri”, 1. Müzik Kongresi Bildirisi, Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü, Ankara.
• KAYA, D. (2001). Kayseri ve Yöresi Kültür, Sanat ve Edebiyat Bilgi Şöleni Kayseri. s. 411-432.
• KOÇ, Ö. S. (2011). “Fenomenolojik Açıdan Bir Türkü Çözümlemesi: ‘Yüce Dağ Başında Yanar Bir Işık’, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, terature and History of Turkish or Turkic Volume 6/3 Summer s: 1125-1132
• KÖPRÜLÜ, F. (1991). Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, DİBY. Ankara: s:49.
• ÖCAL, D. (2000). “Hacı Bektaş Velî Üzerine Türkiye ve Uluslararası Alanda Yapılan Çalış- malara Genel Bir Bakış”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Dergisi, s:13.
• ÖZARSLAN, S. (2011). “Hacı Bektaş Velî’nin Uluhiyet Anlayışı”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16. Sayı s:39-48.
• ÖZDEMİR, Ş. (1995). Yunus Emre Nasrettin Hoca Hacı Bektaş Velî Düşüncesinde Hoşgörü, Ankara: Ümit Yayıncılık.
• SAVRAN, H. (2010). “Türabî Divanı ve Dil Özellikleri”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, Yaz 2010/55, Ankara: s: 325-340.