MAKTEL-İ HÜSEYİNLER HAKKINDA BİR BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ

Yıl 2017, Sayı: 83, 31 - 48, 07.09.2017

Sibel Özil

Öz

Türk İslam Edebiyatı içerisinde İslami gelenekten beslenerek oluşturulmuş birçok edebî tür bulunmaktadır. Bu edebî türlerin en önemlilerinden birisi de maktel türüdür.Genel manada bir kişinin ölümü üzerine kaleme alınan bu tür eserler İslam kültüründe özel bir hüviyet kazanarak Maktel-i Hüseyin adı ile yaygınlık kazanmış ve bu metinlerde Hz. Peygamber’ in torunu, Hz. Ali ve Fâtıma’nın evladı Hz. Hüseyin’in Kerbelâ’da şehit edilişi duygusal bir dille anlatılmıştır.Makteller hakkında hazırlanan çalışmaları derlemeyi amaçlayan bu çalışmada imkan dahilinde Türkçe kaynaklar incelenmiş ve bu kaynaklar ile bir bibliyografya denemesi oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışmada ilk olarak makteller ile alakalı kısaca bilgi verilecek, ardından incelenen metinler ve çalışmalar sıralanarak kısaca tanıtılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hz. Hüseyin, Kerbelâ, Maktel, Maktel-i Hüseyin

A BIBLIOGRAPHY TRIAL STUDY ON “MAQTAL-E HUSSAIN”

Öz

There are many literary genres in Turkish Islamic Literature which have been formed by getting nourished from Islamic tradition. One of the most important examples of these genres is called ‘maqtel’. In general terms, such works which are written on the death of a person gained a special identity in Islamic culture and became popular with the name of “maqtal-e hussain”. The Prophet Muhammad’s grandson, Ali and Fâtıma’s son, Hussain’s martyrdom in Karbala have been told in these texts with a sentimental discourse. In this study, which aimed to compile the studies prepared about the maqtals, Turkish sources are examined as much as possible and with these sources a bibliography trial is attempted. In the study, initially, a brief information about the maqtals will be given, then the texts and studies will be listed and some of those will be introduced.

Anahtar Kelimeler

Hussain ibn Ali, Karbala, Maqtal, Maqtal-e Hussain

Kaynakça

• Güngör, Şeyma. (1987). Hadikatü’s Süeda. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• —. (1997). “Hadîkatü’s-Suadâ”. TDV İslam Ansiklopedisi, c. 15, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, s. 20-22.
• —. (2003). “Maktel-i Hüseyin”. TDV İslam Ansiklopedisi, c. 27, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, s. 445-446.
• Güzel, Abdurrahman. (2009). Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Özçelik, Kenan. (2008). Yûsuf-ı Meddâh ve Maktel-i Hüseyn (İnceleme-Metin- Sözlük). Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özçelik, Kenan. (2010). “Türk Edebiyatında Yazılmış İlk Maktel-i Hüseyin Kimin Eseridir?”. Çeşitli Yönleriyle Kerbela II (Edebiyat), 7-16.