MALATYA/ARGUVAN HALK MÜZİĞİ KÜLTÜRÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2015, Sayı: 75, 201 - 213, 12.10.2015

Sinan Haşhaş Ünal İmik Can Aydoğdu

Öz

Her yaşam bölgesinde farklı bir kültürel zenginliği yaşatan Anadolu insanı, barındırdığı kültürel yapı içerisinde halkın duygu ve düşüncelerinin en güzel ifade biçimlerinden biri olan türkülere ayrı bir önem vermiştir. Arguvan yöresi bu anlamda, Anadolu insanının müziğe verdiği değerin her yönü ile hissedildiği ve müziğin kültürel, sanatsal ve dinsel bir öğe olarak ön plana çıktığı kendine özgü bölgelerin başında gelmektedir. Arguvan yöresi, kendine has yorumlama teknikleri ve türkülerine yüklediği manevi anlam özellikleriyle de özgün bir yapı sergilemektedir. Bu araştırma, Arguvan yöresi müzik kültürünü irdelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada karma bir desen kullanılmasına karşın daha çok nitel araştırma yöntemlerinden istifade edilmiştir. Konu ile ilgili olarak halk müziği kültürüne yönelik yazılı ve dijital kaynak taraması, metodolojik eser analizleri, kişisel görüşmeler ve gözlemler yapılmıştır. Araştırma bulguları doğrultusunda elde edilen sonuçlardan bazıları sıralanacak olursa; Arguvan halk müziğinin yörede “İçeri Makamı” ve “Dışarı Makamı” olmak üzere iki farklı şekilde kategorize edildiği. İçeri makamındaki türkülerin dini konuları kapsamasına karşın, dışarı makamındaki türkülerin dünyevi konuları içerdiği, yörenin, özellikle uzun havalarındaki ağız/şive özellikleri ve katma sözleri yönü ile ulusal ölçekte oldukça belirleyici karakteristik özelliklere sahip olduğu aklımıza ilk gelenler olacaktır

Anahtar Kelimeler

Arguvan, halk kültürü, Türk halk müziği

A STUDY ON THE FOLK MUSIC CULTURE OF MALATYA/ ARGUVAN

Öz

The people of Anatolia, who have harbored and given life to a great cultural wealth in every aspect of daily life, gave particular importance to folk songs, which are considered as one of the best and most direct expressions of the emotions and thoughts of people living within a certain culture. In this respect, the region of Arguvan is one of the leading places in Turkey where the importance given to music by the people of Anatolia can be felt, and where the cultural, artistic and religious aspects of music are very prominent. With its own regional rendition techniques, and with the spiritual meaning given to its folk songs, the region of Arguvan possesses a very unique and authentic music culture. The aim of this study was to examine the music culture of the region of Arguvan. Rather than using a mixed study design, this study mainly relied on qualitative study methods. Concerning the study subject; written and digital sources relating to the local folk music culture were reviewed, methodological analyses were performed on existing musical works, interviews were performed, and observations were conducted. Some of the results obtained based on study findings can be listed and summarized as follows: In the region of Arguvan, folk music is categorized into two groups as the “İçeri Makam” and “Dışarı Makam”. The “İçeri Makam” is used for folk songs on religious subjects, while the “Dışarı Makam” is used for folk songs on earthly subjects. One of the most notable characteristic of the region – which, in fact, distinguished it from the rest of the country – was the dialects and the lyrics used in the region have unmetered folk songs.

Anahtar Kelimeler

Arguvan, folk culture, Türkish folk music

Kaynakça

• ATAŞ, M. (2009). Geçmişten Günümüze Arguvan Müzik Kültürünü Etkileyen Faktörlerin De- ğerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Malatya.
• BULGAN, M. (2010). Arguvan Müziğinin Türk Folklorundaki Yeri. 2.Ulusal Arguvan Sem- pozyumu. Ankara Arguvanlılar Derneği. Arguvan ve Köyleri Eğitim Kültür Vakfı. Ankara.
• EMNALAR, A. (1998). Tüm Yönleri ile Türk Halk Müziği ve Nazariyatı. Ege Üniversitesi Basımevi. İzmir.
• ERGÜN, N. (2010). Arguvan Türkülerinin Duygu Analizi ve Psikolojik İşlevi. 2.Ulusal Argu- van Sempozyumu. Ankara Arguvanlılar Derneği. Arguvan ve Köyleri Eğitim Kültür Vak- fı. Ankara.
• EROĞLU, S. (2011). Arguvan Yöresinde İcra Edilen Semahların Müzikal Analizi. İstanbul Teknik Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• İMİK, Ü. (2014). Türkülerimizde Hoşgörü Temasına Toplumsal Bakış ve Hacı Bektaş Veli. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi. Sayı-69. Gazi Üniversitesi Türk Kül- türü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi. Ankara.
• KILIÇ, H. B. (2008). Her Yönüyle Arguvan 1. Ulusal Arguvan Sempozyumu. Ankara Argu- vanlılar Derneği. Ankara.
• METE, H. S. (2014). Malatya-Arguvan Yöresi Halk Müziğine Genel Bir Bakış. 4.Ulusal Argu- van Sempozyumu. Ankara Arguvanlılar Derneği. Ankara.
• MUTLU, F. (2011). Arguvan Yöresi Sözlü Halk Müziklerinde Yer Alan Yöresel Söyleme Özel- liklerinin İncelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale.
• PEKŞEN, G. (2008). Gönül Erenlerinin Sesi. 1.Ulusal Arguvan Sempozyumu. Ankara Argu- vanlılar Derneği. Ankara.
• ŞAHİN, H. ve ÖZEROL, S. (2004). Arguvan Türküleri (Halk bilimsel Bir Araştırma Deneme- si). Arguvan ve Köyleri Eğitim Kültür Vakfı Yayınları 2. İstanbul.
• TEMİZ, M. (2010). Arguvan’ın Müzik Kültürü Tarihinde Bir Yolculuk (1). Arguvan Yolu Dergisi. Malatya.
• Arguvan Kaymakamlığı. http://www.arguvan.gov.tr/ Erişim Tarihi: 26.11.2014.
• Malatya Belediyesi. http://www.malatya.bel.tr/sayfa.asp?id=91 Erişim Tarihi: 26.11.2014.
• Türk Dil Kurumu. http://www.tdk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 20.11.2014.
• Bakır Abdullah (43) ,2014, Arguvan, Malatya.
• Kılıç, Hasan Basri (51) ,2014, Arguvan, Malatya.
• Öztaş, Cemal, (47) ,2014, Arguvan, Malatya.
• Şahin, Hüseyin, (57) ,2014, Arguvan, Malatya.
• Yılmaz, Erhan, (60) ,2014, Arguvan, Malatya.