ALEVİ SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ EĞİTİMDE KARAR ALMA SÜRECİNE DAİR ÇALIŞMA VE BEKLENTİLERİ

Yıl 2016, Sayı: 80, 121 - 136, 14.12.2016

Rasim Tösten Nasrullah Uzman

Öz

Türkiye’de Alevî kültürünün yaşatılmasını ve Alevî vatandaşlar arasındaki dayanışmanın sağlanmasını amaçlayan çok sayıda sivil toplum kuruluşu bulunmaktadır. Bu araştırmanın temel amacı Alevî sivil toplum kuruluşlarının Türk eğitim sisteminde karar alma sürecine yönelik çalışma ve beklentilerini ortaya koymaktır. Araştırma nitel yöntemli olup betimsel tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma grubunu ölçüt örnekleme yoluyla seçilmiş 10 Alevî sivil toplum kuruluşu oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında yarı yapılandırılmış görüşme formu oluşturulmuş ve betimsel analiz yapılmıştır. Araştırmanın güvenirliği Huberman Güvenirlik Formülüne göre 0.86 olarak çıkmıştır. Araştırmanın geçerliğinde uzman görüşleri esas alınmıştır. Araştırmada ortaya çıkan bazı sonuçlar şöyledir: Alevî sivil toplum kuruluşları, eğitimde gördükleri sorunları ve beklentilerini ifade etmek için çoğunlukla basın-yayın organlarını kullanmakta, çalıştaylara katılmakta, ortak bildiriler hazırlamakta ve ev ziyaretlerinde bulunmaktadırlar. Araştırmanın çalışma grubunu oluşturan 10 Alevî sivil toplum kuruluşu, çoğunlukla okullarda verilen din derslerinin Sünnî inancının etkisi altında kaldığını iddia etmekte; Alevîlikle ilgili kısımların yetersiz olduğunu savunmakta; bu hususlarda siyasî mercilerle yaptıkları görüşmelerden tatminkâr bir sonuç alamadıklarını belirtmektedir. Söz konusu STK’ların öne sürdükleri bu sorunların çözümü noktasında müfredatın düzenlenmesi, Alevî dedelerin belirli periyodlarla okul ziyaretleri yapması ve öğrencileri Alevîlik konusunda bilgilendirmesi de dâhil olmak üzere bazı beklentileri bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Alevîlik, eğitim, sivil toplum kuruluşu, Milli Eğitim Bakanlığı

ALEVI NON-GOVERNMENTAL INSTITUTIONS’ STUDIES AND EXPECTATIONS ABOUT DECISION-MAKING IN EDUCATION

Öz

There are many non-governmental organizations which aim to keep the Alewi culture alive in Turkey and enhance partnership among the Alewi citizens. This study aims to find out the efforts and expectations of Alewi non-governmental institutions in the process of decision-making in Turkish education system. The study has a qualitative research design and it is a descriptive research. The study group consists of 10 Alewi non-governmental institutions which were chosen with the help of criterion sampling. Semi-structured interviews were formed and analyzed with qualitative data analysis methods. Reliability of the study was * Makalenin Geliş Tarihi: 22.06.2016, Kabul Tarihi: 01.11.2016** Yrd. Doç. Dr., Siirt Üniversitesi, BESYO, Siirt/Türkiye, [e-mail]*** Yrd. Doç. Dr., Gazi Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Ankara/Türkiye, [e-mail] to be 0.86 according to Huberman Reliability formula. Expert opinion was employed to ensure validity of the study. Some of the findings of the study are as in the following: Alewi non-governmental institutions generally refer to the press, participate in workshops, prepare joint declarations and pay visits to homes in order to explain their views on educational problems and their expectations. 10 Alewi non-governmental organizations, which form the study group, say that religion courses delivered at state schools are mostly under the influence of Sunnî sect, defend the idea that the parts related to Alawism are insufficient, and state that they couldn’t get a satisfactory reply from the political authorities despite their efforts. For the solution of the problems encountered, the related Alewi non-governmental organizations suggest that Alewi leaders called “dede” should visit the schools regularly and inform the students about Alawism

Anahtar Kelimeler

Alavism, education, non-governmental organization, Ministry of National Education

Kaynakça

• Akçeşme, Fatih. (2013). “Sivil Toplum ve Türkiye Cumhuriyeti’ndeki Yeri”. Hak İş Uluslara- rası Emek ve Toplum Dergisi, 2 (4), 204-210.
• Bayhan, Vehbi. (2002). “Demokrasi ve Sivil Toplum Örgütlerinin Engelleri: Patronaj ve Ne- potizm”. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 26 (1), 1-13.
• Büyüköztürk, Ş. vd. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Creswell John W. (2003). Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quan- titative and Qualitative Approaches to Research. Upper Saddle River, NJ: Merrill/Pearson Education.
• Çaha, Ömer. (1994). “Osmanlı’da Sivil Toplum”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 49 (03), 79-99
• Ercan, Hülya. (2002). “Türkiye’de Sivil Toplum Tartışmaları Üzerine”. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 26 (1), 69-75.
• Fraenkel, R. Jack. ve Wallen, Norman. E.(2006). How to design and Evaluate Research in Edu- cation. (6. baskı). New York: McGraw-Hill İnternational Edition.
• Karasar, Niyazi. (1998). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Miles, Matthew. B. ve Huberman, A. Micheal. (1994). Qualitative Data Analysis. 2. Edition London: Sage Publication.
• Talas, Mustafa. (2011). “Sivil Toplum Kuruluşları ve Türkiye Perspektifi”. Türklük Bilimi Araştırmaları, 29, 387-401.
• Uzuner, Yıldız. (1999). “Niteliksel Araştırma Yaklaşımı”. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem- leri. Ed. Ali Atif Bir. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Yalçın, Hatice. (2016). “Alevi Kültüründe Çocuk Yetiştirme Ve Kadının Konumu”. Türk Kül- türü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, (79), 79-94.
• Yıldırım, Ali. ve Şimşek, Hasan. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.