HACI BEKTAŞ VELİ’NİN FATİHA TEFSİRİNİN BİLİNMEYEN BİR NÜSHASI

Yıl 2016, Sayı: 77, 235 - 256, 15.03.2016

Yaşar Şimşek

Öz

Dinî-tasavvufî Türk edebiyatı Hoca Ahmed Yesevi ile Türkistan’da Türklerin İslamiyet’ibenimsemelerini müteakiben 12. asırda başlamış, aynı coğrafyada büyüyüp gelişerekKaşgar’dan Anadolu’ya kadar geniş bir sahada Türk dinî mefkûresini şekillendirip YunusEmre ve Mevlana ile Anadolu’da kurulmaya başlayan dinî ve içtimaî hayatı derindenetkilemiştir. Türkistan coğrafyasındaki Yesevilik hareketinden etkilenerek Anadolu’da büyüketkiler bırakmış, düşünceleri ve bıraktığı manevî miras bugüne ulaşmış mutasavvıflardanbiri de Hacı Bektaş Veli’dir. Hünkâr’ın Makālāt, Şathiye, Hacı Bektaş’ın Nasihatleri, BesmeleTefsiri, Hadis-i Erbain Şerhi, Makālāt-ı Gaybiyye ve Kelimāt-ı Ayniyye adlı eserlerinindışında bir de Fatiha Tefsiri bulunmaktadır. Bu tefsire ilk defa Hüseyin Özcan tarafındanİngiltere’de rastlanmış, araştırmacı eseri Süleymaniye Kütüphanesi’nde bulduğu diğernüsha ile karşılaştırmalı olarak yayınlamıştır. Biz bu makalede, eserin İstanbul BüyükşehirBelediyesi Atatürk Kitaplığı’nda bulduğumuz nüshası üzerinde duracak, nüshanın diğer ikinüsha ile farklarını ve benzerliklerini göstermeye çalışacağız. Nüsha, daha önce yayınlanannüshalardaki birtakım eksik noktaları tamamlamakta, bu nüshanın yayını ile Hacı BektaşVeli’nin Fatiha Tefsiri metni tam olarak ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hacı Bektaş Veli, tefsir, Fatiha tefsiri

AN UNKNOWN PRINT OF THE TAFSIR OF FATIHA BY HADJI BEKTASH VELI

Öz

Religious-Mystical Turkish Literature begins with the adoptation of Islam under the leadership of Hodja Ahmad Yassawi in Turkestan in the 12th century, develops in the same geography extending from Kashgar to Anatolia, shapes Turkish religious aims and the religious and social lives established in Anatolia and deeply affects Yunus Emre and Mevlana. It has a great impact on Anatolia by being impressed by the movement of Yassawiyya in Turkestan geography, and Hadji Bektash Veli is one of the mystics whose thoughts and spiritual heritages have reached today. He has the Tafsir of Fatiha apart from his other works such as Makālāt, Shathiyye, Advice of Hadji Bektash, Besmele Tafsir, Commentary of Forty Hadiths, Makālāt-ı Gaybiyye and Kelimāt-ı Ayniyye. Hüseyin Özcan first encountered this tafsir in England, and published the work by comparing it with another print found in Sulaimaniya Library. In this article, we will focus on the print that we have found in Istanbul Metropolitan Municipality Atatürk Library and try to demonstrate the similarities and differences between these two prints. The print completes the missing point in the previous one, and the Tafsir of Fatiha by Hadji Bektash Veli comes out with the help of this print in an exact way

Anahtar Kelimeler

Hadji Bektash Veli, tafsir, tafsir of Fatiha

Kaynakça

• COŞAN, E. (1996). Makālāt. Ankara:TC Kültür Bakanlığı Yayınları.
• DLT = ERCİLASUN A. B., AKKOYUNLU Z., Dîvānu Lugāti’t-Türk, (Giriş, Metin, Çeviri, Notlar, Dizin), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 2014.
• DURAN, H. (2007). Firdevsį-i Rūmį, Velāyetnāme. Ankara: TDV Yayınları
• DURAN, H. (2009). Besmele Tefsiri. Ankara: TDV Yayınları.
• ERGİN, M. (1989). Dede Korkut Kitabı I. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• GÜZEL, A. (1994). Hacı Bektāş-ı Velî’nin Hayatı ve Eserleri, Türk Kültürü ve Hacı
• Bektaş Veli Araştırma Dergisi, S. 1, s. 15-21. ÖZCAN, H. (2008). Hacı Bektaş Veli’nin Fatiha Tefsiri, Milli Folklor, S. 80, s. 39-52.
• ÖZCAN, H. (2012). Hünkar’ın Fatiha Tefsiri. İstanbul: Ufuk Yayınları.
• ÖZCAN, N. (2010). Hadis-i Erbaįn Şerhi. İstanbul: Akademik Eksen Yayınları.
• TEKİN, T. (1993). Hunların Dili. Ankara: Doruk Yayınları. EK 1: Orijinal Metin b-2a b-3a