IRAK’TA BEKTAŞÎ TOPLULUĞU ŞEBEKLER

Yıl 2009, Sayı: 52, 127 - 143, 16.12.2022

Ahmet Taşğın

Öz

Çalışma, Irak’ın Musul kentinin doğusunda yaşayan Şebekleri konu edindi. Çalışmada, daha çok Şebekler konusundaki literatüre yer verildi. Çalışma hazırlanmadan önce, genel
olarak Şebeklerle ilgili çalışmalar tarandı ve bundan sonra Şebeklerin yaşadığı Musul köylerine gidildi. Şebek köylerinde cemaatin üyeleri ve pirlerle görüşmeler yapıldı. Gözlem ve
görüşmelerden elde edilen bilgilerle literatür yeniden değerlendirildi. Şebekler, silsile olarak Hacı Bektaş’a bağlanan pirler vasıtasıyla kendilerini Bektaşî olarak sayarlar. Oniki imam soyundan gelen din adamlarına pîr denilmekte, cem başta olmak üzere bütün ritüeller pîr tarafından yürütülmektedir. Gülbank, nefes ve cemler Türkçe olarak okunmaktadır. Şebekler, Şebekçe adı verdikleri bir dili kullanmanın yanı sıra Arapça, Türkçe ve Kürtçe de konuşmaktadırlar. Şebekler, uzun süreden beri Sünnîlik ve Şiîlik kıskacında kalarak Sünnîleşmekte veya Şiîleşmektedirler. Bu kıskacın bir sonucu olarak Bektaşî olan Şebeklerin sayıları giderek azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Irak, Musul, Şebek, Bektaşî, Buyruk, Şebekçe