NESİMİ’NİN LİRİKASI: İRFANÎ MÜNDERİCE VE POETİK ZİNETLER

Yıl 2023, Sayı: 106, 413 - 420, 03.07.2023

Mahire Guliyeva

Öz

Tanıtmaya ve değerlendirmeye çalışacağımız “Nesimî’nin lirikası: irfani münderice ve poetik zinetler” adlı eser Doç. Dr. Saadet Şıhıyeva tarafından kaleme alınmıştır. Kitabı değerlendirmeden önce kitap yazarının kimliği, onun Nesimî ve Hurufîliğin öğrenilmesindeki yeri hakkında bilgi vermeyi uygun bulduk.
Geçen yüzyılın 80’li yıllarının sonlarından itibaren Nesimî’nin biyografisini, fikir ve sanat dünyasını, şairin yetiştiği muhitin özelliklerine uygun bir biçimde araştıran, onun hayat yolu ve düşünce âleminde açıklanmamış bir konu bırakmamaya çalışan Doç. Dr. Saadet Şıhıyeva’yı Azerbaycan’da şairin manevi vârisi olarak kabul ediyorlar. Adı geçen bilim insanı, Nesimî üzerine yürüttüğü kapsamlı araştırmalar sonucunda bu statüyü kazanmıştır. Yazarın kendisinin de belirttiği üzere o, Bakü Devlet Üniversitesinin Filoloji Fakültesinin 2. sınıfındayken gelecek yolunu belirlemiş, “Nesimîşinas olacağım” söylemiş ve bu isteğinin arkasınca gitmiştir. Nesimî’ye olan bu hayranlığının sebeplerini Şıhıyeva birçok faktöre bağlıyor. Şıhıyeva, tanıtacağımız bu kitabın giriş kısmında “Nesimî’nin esrarengiz fikir dünyasının cazibe gücüne memnunlukla tâbi olanlardan biri de benim” diyor. Üniversite yıllarında Şıhıyeva’nın Nesimî sevgisinden kaynaklanan ve gelecekte yeni başlangıçlara yol açacak olan ilk araştırması 1985 yılında hazırladığı “Nesimî’nin Sanatkârlığı” adlı bitirme tezi olmuştur. 1988 yılında Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Edebiyat Enstitüsünde doktora eğitimine başlayan Şıhıyeva, 1991 yılında “Nesimî’nin Lirikası” konusunda doktora tezini savunmuştur. Onun bu alandaki çalışmalarını gözden geçirdiğimizde basılmış olan çok sayıda makale ve bildirilerine şahit oluyoruz. Bu makalelerin sadece bir kısmını konuları açısından seçerek tasnif ettiğimiz zaman onun Nesimî dünyasını her yönden öğrendiğine emin oluyoruz.

Anahtar Kelimeler

Şıhıyeva, Nesimî, İrfan, Lirika

Kaynakça

• Mirəhmədov, Əziz (2020). Seçilmiş əsərləri. Bakı: Elm və təhsil, 2020. Şıhıyeva, Saadet (2019). Nesimînin Lirikası: İrfani Münderice ve Poetik Zinetler. Bakı: Elm ve Tahsil.