Öz
Bu çalışmada, farklı yüzyıllarda yazılmış, konu ve ifade bakımından dikkat çekici benzerlikler taşıyan iki mesnevî arasındaki ilişki tanımlanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın ilk kısmında, ortak tema, motif ve söz sanatlarının kullanıldığı geleneksel yapıdaki eski Türk edebiyatında, eserler arasındaki benzerlik ilişkilerini tanımlamak için kullanılan “nazire” terimi üzerinde durulmuştur. Bu terimin gerek eski şair ve yazarlar tarafından, gerekse çağımız araştırmacılarınca ne şekilde algılandığı ve tanımlandığı araştırılmıştır. Bu bağlamda, “nazire” sözcüğü ile anlam ilişkisi olan diğer terimler üzerinde de durulmuştur. Daha sonra Gelibolulu Mustafa Âlî’nin Mihr ü Mah mesnevîsi ile Feyzî Çelebinin Şem ü Pervane’si karşılaştırılmıştır. İki eser arasında konu, şahıslar, eserin düzenlenişi, motif, dil ve söyleyiş bakımından saptanan benzerlikler sıralanmış ve bu benzerlikler, çalışmanın ilk kısmında ele alınan nazire tanımı ve özellikleri ışığında yorumlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
nazire Gelibolulu Mustafa Âlî Mihr ü Mah Feyzî Çelebi Şem ü Pervane intihal taklit
SIMILARITIES BETWEEN MUSTAFA ALÎ OF GALLIPOLI’S MİHR U MAH AND FEYZİ ÇELEBİ’S ŞEM Ü PERVANE: PLAGIARISM OR TRADITION?
Öz
This article is an attempt to define the relationship between two mathnawis written in different centuries, possessing unusual and intriguing similarities in terms of subject and expression. In the first part of the article, the term “nazire” imitatio is discussed. Old Turkish literature which is based on common themes, motifs and figures of speech, uses the term “nazire” in a general way, to describe the semblances between literary works. Ancient poets’ and today’s critics’ views on and definitions of this term are thoroughly examined. In this respect, other terms with parallel meanings are also studied. In the second part, two mathnawis namely, Mustafa Ali of Gallipoli’s Mihr ü Mah and Feyzi Çelebi’s Şem ü Pervane are compared and the observed similarities of theme, motif, composition and expression are evaluated with reference to the “nazire” characteristics discussed in the first part of the article.
Anahtar Kelimeler
nazire Mustafa Ali of Gallipoli Mihr ü Mah Feyzî Çelebi Şem ü Pervane plagiarism imitatio
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Aralık 2005 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2005 Sayı: 13 |
Türk Kültürü İncelemeleri – Haziran 2026 Sözlü Çeviri Özel Sayısı
Çağrı Metni
Sözlü çeviri, gündelik karşılaşmalardan kurumsal etkileşimlere kadar uzanan çeşitli bağlamlarda, iki dilli ve kültürlerarası iletişimin merkezinde yer alır. Türkiye’deki sözlü çeviri ortamlarında, dillerden biri büyük ölçüde Türkçedir ve bu uygulamalar, Türkçenin diğer dillerle etkileşiminde ortaya çıkan iletişimsel, kültürel ve toplumsal dinamikleri yansıtır.
Haziran 2026 sayımız için hazırlamakta olduğumuz bu özel sayıyla, Türkiye’deki sözlü çeviri uygulamalarını farklı tür ve bağlamlarda inceleyen özgün araştırmaları bir araya getirmeyi amaçlıyoruz. Bu çalışmalar, sözlü çevirinin dilsel, kültürel, toplumsal ve göstergebilimsel boyutlarına disiplinlerarası bir bakış sunarak, yalnızca çeviribilim alanına değil; Türk dili, kültürü ve toplumu üzerine yapılan araştırmalara da değerli katkılar sağlayacaktır.
Bu doğrultuda, sözlü çeviri üzerine çalışan ulusal ve uluslararası akademisyenleri, araştırmacıları ve alanda aktif profesyonelleri, Haziran 2026 sayımıza katkıda bulunmaya davet ediyoruz. Özel sayıya, Türkiye’deki sözlü çeviri ortamlarında iletişim süreçlerinin, rollerin ve çeviri uygulamalarının nasıl şekillendiğini tartışan kuramsal veya uygulamalı çalışmalarla katkı sunabilirsiniz.
Araştırma konularının, aşağıdaki temalar çerçevesinde tasarlanması önerilmektedir; ancak farklı yaklaşımlar ve konular da değerlendirmeye alınacaktır.
-Sözlü çeviri ortamlarında Türkçenin söylem yapıları ve etkileşimsel stratejileri,
-Mahkeme, hastane, okul gibi kamusal hizmet alanlarında yürütülen sözlü çeviri pratikleri,
-Andaş ve ardıl çeviride, Türkçeye özgü zorluklar ve stratejiler,
-Göç, azınlıklar ve çokdillilik bağlamında sözlü çeviri uygulamaları,
-Sözlü çeviri eğitimi ve öğretiminde dilsel ve kültürel boyutlar,
- Çeviri etiği ve profesyonel normların Türkiye’deki sözlü çeviri uygulamalarına etkisi,
-Teknoloji destekli sözlü çeviri araçlarının kullanımı,
-Toplumsal kriz, afet ve acil durumlarda sözlü çevirmenin rolü.
Önemli Notlar:
Özel sayıya gönderilecek makaleler için son teslim tarihi 15 Mart 2026 olarak belirlenmiştir.
Yazıların künye bilgileri, dipnot sistemi ve kaynakça gösterim şekli internet sayfamızda bulunan makale yazım şablonuna göre hazırlanacaktır.
Call for Papers
Turkish Cultural Studies – June 2026 Special Issue on Interpreting Studies
Interpreting occupies a central position in bilingual and intercultural communication across a wide range of contexts, from everyday encounters to institutional interactions. In interpreting settings in Turkey, one of the working languages is predominantly Turkish, and these practices reflect the communicative, cultural, and social dynamics that emerge through the interaction of Turkish with other languages.
With this special issue, scheduled for publication in June 2026, we aim to bring together original studies that explore interpreting practices in Turkey across diverse genres and contexts. Adopting an interdisciplinary perspective on the linguistic, cultural, social, and semiotic dimensions of interpreting, these contributions will provide valuable insights not only for the field of Translation and Interpreting Studies but also for research on Turkish language, culture, and society.
In this regard, we invite national and international scholars, researchers, and professionals working in the field of interpreting to contribute to our June 2026 issue. Submissions may include theoretical or applied studies that examine how communicative processes, roles, and interpreting practices are shaped within interpreting settings in Turkey.
Suggested, though not exclusive, areas of research include the following themes; alternative approaches and topics will also be considered.
-Discourse structures and interactional strategies of Turkish in interpreting settings,
-Interpreting practices in public service domains such as courts, hospitals, and schools,
-Turkish-specific challenges and strategies in simultaneous and consecutive interpreting,
-Interpreting practices in the context of migration, minority communities, and multilingualism,
-Linguistic and cultural dimensions in interpreter training and education,
-Translation ethics and the impact of professional norms on interpreting practices in Turkey,
-Use of technology-assisted interpreting tools,
-The role of interpreters in social crises, disasters, and emergency situations.
Important Notes:
The deadline for submitting articles to the special issue is March 15, 2026.
The article's citation information, footnote system, and bibliography format will be prepared according to the article writing template available on our website.