BURSALI ŞÂİR NAKÎB-ZÂDE Nİ‘METÎ Ö. 1060? EFENDİ VE ONUN SÜLEYMANİYE KÜTÜPHANESİ ESAD EFENDİ KOLEKSİYONU 3424 NUMARADA KAYITLI MECMÛ‘A-İ KASÂ’İD ADLI ŞİİR MECMUASININ MUHTEVASI

Yıl 2014, Sayı: 31, 265 - 348, 25.11.2014

Yılmaz Top

Öz

Bu makalede, Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi Koleksiyonu 3424 numaradakayıtlı Mecmû‘a-i Kasâ’id adlı oldukça hacimli şiir mecmuasının içeriğitanıtılmakta ve bu mecmuanın, Bursalı bir şâir olan derleyicisi ve hattatı hakkındabilgi verilmektedir. Kaside mecmuası olarak başlıklandırılmasına karşın mecmuada;16. yüzyılda ve 17. yüzyılın ilk yarısında yetişen şâirlere ait gazel, kasîde, terkîbbend,tercî‘-bend, tahmîs, tesdîs, muhammes, müseddes, rubâ‘î, matla‘ ve bahr-itavîl gibi çok çeşitli şiir türlerinden örnekler yer almaktadır. 1629 H. 1629 yılındatamamlanan bu mecmua; zengin bir şiir derlemesine sahip olmasının yanı sıraBursalı Seyyid Nakîb-zâde Ni‘metullâh adlı, Ni‘metî mahlaslı, inşâ ve muammâustası, güzel ve gösterişli hattıyla meşhur önemli bir şâirin kaleminden çıkmışolması- dolayısıyla bir şâirin şiir beğenisini yansıtması- yönüyle de önem arz etmektedir.Hakkında en geniş bilgilere İsmail Beliğ’in Güldeste-i Riyâz-ı İrfân veVefeyât-ı Dânişverân-ı Nâdiredân adlı biyografik eserinde ulaşılan Ni‘metî’nin, bumecmua dışında Dîvân’ı, Tuhfe-i Ni‘metî adlı Farsça manzum bir lügati ve bumakalede tanıtımı yapılacak bir muammâ mecmuası Mecmû‘a-i Mu‘ammeyât vardır.

Anahtar Kelimeler

şiir mecmuası , Nakîb-zâde , Kaside , Ni‘metî , divan , muammâ , Bursa , Güldeste

NAKIBZADE NI'METULLAH D.1060? , A POET FROM BURSA AND THE CONTENT OF HIS MECMU'A-I KASA’ID, REGISTERED IN NUMBER 3424 OF THE ESADEFENDI COLLECTION OF SÜLEYMANIYE LIBRARY

Öz

This article presents a very voluminous poetry journal called: Mecma‘a-ı Kasa’id,which is registered in number 3424 of the Esad Efendi Collection of the SüleymaniyeLibrary, and provides information about its compiler and calligrapher, a poet fromBursa. Although it is called as an eulogy/kaside journal, it includes samples aboutnumerous poetry types like ode, eulogy, terkib-bend, terci‘-bend, tahmis, tesdis,pentastich, müseddes, rubaie, matla‘ and bahr-i tavîl that belong to poets that camethrough during the 16th century and the first half of the 17th century. In addition to therich poetry compilation it includes, this journal, which was completed in the year of1629 Hegira 1039 , is also important due to the fact that it has been written by atalented, versatile and famous calligrapher poet named Seyyid Nakib-zade Ni‘metullahNi‘meti, thus reflecting his taste of poetry. As a master of aesthetic prose/inşâ andconundrum/muamma, Ni‘meti, most detailed information about whom can be found inthe bibliographic work of art named Güldeste-i Riyaz-ı İrfan ve Vefeyat-ı DanişveranıNadiredan by İsmail Beliğ, additionally has a Divan, a poetical Persian dictionarynamed Tuhfe-i Ni‘meti and a muamma journal Mecmu‘a-i Mu‘ammeyat , the latterwill be presented in this article.

Anahtar Kelimeler

poetry journal , Nakîb-zâde , Eulogy , Ni‘metî , divan , muammâ , Bursa , Güldeste