Öz
Memlûk Kıpçakçasıyla yazılmış bilinen eserlere muhtemelen Ebû Abdul-lah Muhammed Dimyatî tarafından yazılmış “Du‘a’ü's-seyfî” risalesini de eklemeliyiz. Bu risale, mevcut bilgilere yeni bir şey katmaktan öte harekeli olması sebebi ile bilinenleri doğrular ve tanıklar niteliktedir. Dil bakımından bu önemi yanı sıra Eski Edebiyatta bir dönem çok kullanılan “Du‘a’ü's-seyf” ile ilgili inançları da ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler
Memlûk Kıpçakçası Du‘a’ü's-seyf Ebû Abdullah Muhammed Dimyatî
Kaynakça
- ABDULLAYEV, Fattah, Özbek Tiliniñ Horezm Şevaları, Taşkent 1961.
- AKARSU, Dr.Kâmil, Rum lili Za’îfî Hayatı, San’atı, Eserl ri ve Dîvâ ından Seçm lre, İstanbul 1993.
- ATA, Dr. Aysu, Nehcü'l-Fer dis Dizin-Sö lük, Ankara 1988.
- ATALAY, Besim, Abu ka Lûgatı veya Ç ğatay Sözlüğü, Ankara1 970.
- DEMİRCİ, Jale, “Memlûk-Kıpçak Edebiyatına Katkılar”, Türkoloji X, Ankara, 139-142.
- ECKMANN, János, “Memluk Kıpçakçasının Oğuzcalaşmasına Dair”, TDAY Belleten 1964, Ankara 1965, s. 35-41.
- ERASLAN, Kemal, Eski Türkçede İsim-fiiller, İstanbul 1980.
- İNAN, Abdülkadir, “XIII-XV Yüzyıllarda Mısır'da Oğuz-Türkmen ve Kıpçak Lehçeleri ve ‘Hâlis Türkçe’ ”, TDAY Belleten 1953, Ankara 1953, s. 53-71.
- KARAMANLIOĞLU, Ali Fehmi, Kıpçak T rkçesi Grameri, Ankara 1994.
- KAUP, Willi Bang Çev. Şinasi Tekin , Berlindeki Macar Enstitüsünden Türkoloji Mektupları, Erzurum 1980.
- KOMİSYON, Divanü Lûgat-it-Türk Dizini, T.D.K. Yay., Ankara 1972.
- KURIŞCANOV, A.K., Kitāb Mecmū‘ Tercüm n Türkí ve ‘Acemí ve MaŞulí ve F risí, Alma-Ata 1970.
- MEREDİTH-OWENS, G.M., Te kere of ‘Āşıķ Çelebi, London 1971.
- MOLLOVA, M. Sofia, “Le Persan des Comans et la Valeur de Certaines Lettres dans le Codex Cumanicus”, WZKM 78, Wien 1988.
- NEV’Î, Divan, Haz.: Dr. Mertol Tulum, M. Ali Tanyeri , İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, İstanbul 1977.
- STEİNGASS, F., Persian-English Dictionary, 3. baskı, Beirut 1975.
- TEKİN, Prof. Dr. Talat, Ana Türkçede Aslî Uzun Ünlüler, Ankara 1975.
- ———, “Notes on Some Altaic Harnessing Terms”, CAJ, 25, Wiesbaden 1981, s. 121-130.
- EZ-ZEMAĤŞARÍ el-Ĥvārizmí, Mukaddimetü'l Edeb, Haz.: Nuri Yüce , Ankara 1988.
Öz
The pamphlet titled Du‘a’ü's-seyfí possibly written by the Ebû Abdullah Muhammed Dimyatî could be accepted in Memluk Kipchak dialect. This text confirms the existent knowledge on the Memluk Kipchak dialect since written in vowel points rather than providing new information. Also, the beliefs related to the Du‘a’ü's-seyf are forwarded for consideration, which used very often in the old literature together with its importance for language point of view.
Anahtar Kelimeler
Memlûk Kıpçakçası Du‘a’ü's-seyfí Ebû Abdullah Muhammed Dimyatî
Kaynakça
- ABDULLAYEV, Fattah, Özbek Tiliniñ Horezm Şevaları, Taşkent 1961.
- AKARSU, Dr.Kâmil, Rum lili Za’îfî Hayatı, San’atı, Eserl ri ve Dîvâ ından Seçm lre, İstanbul 1993.
- ATA, Dr. Aysu, Nehcü'l-Fer dis Dizin-Sö lük, Ankara 1988.
- ATALAY, Besim, Abu ka Lûgatı veya Ç ğatay Sözlüğü, Ankara1 970.
- DEMİRCİ, Jale, “Memlûk-Kıpçak Edebiyatına Katkılar”, Türkoloji X, Ankara, 139-142.
- ECKMANN, János, “Memluk Kıpçakçasının Oğuzcalaşmasına Dair”, TDAY Belleten 1964, Ankara 1965, s. 35-41.
- ERASLAN, Kemal, Eski Türkçede İsim-fiiller, İstanbul 1980.
- İNAN, Abdülkadir, “XIII-XV Yüzyıllarda Mısır'da Oğuz-Türkmen ve Kıpçak Lehçeleri ve ‘Hâlis Türkçe’ ”, TDAY Belleten 1953, Ankara 1953, s. 53-71.
- KARAMANLIOĞLU, Ali Fehmi, Kıpçak T rkçesi Grameri, Ankara 1994.
- KAUP, Willi Bang Çev. Şinasi Tekin , Berlindeki Macar Enstitüsünden Türkoloji Mektupları, Erzurum 1980.
- KOMİSYON, Divanü Lûgat-it-Türk Dizini, T.D.K. Yay., Ankara 1972.
- KURIŞCANOV, A.K., Kitāb Mecmū‘ Tercüm n Türkí ve ‘Acemí ve MaŞulí ve F risí, Alma-Ata 1970.
- MEREDİTH-OWENS, G.M., Te kere of ‘Āşıķ Çelebi, London 1971.
- MOLLOVA, M. Sofia, “Le Persan des Comans et la Valeur de Certaines Lettres dans le Codex Cumanicus”, WZKM 78, Wien 1988.
- NEV’Î, Divan, Haz.: Dr. Mertol Tulum, M. Ali Tanyeri , İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, İstanbul 1977.
- STEİNGASS, F., Persian-English Dictionary, 3. baskı, Beirut 1975.
- TEKİN, Prof. Dr. Talat, Ana Türkçede Aslî Uzun Ünlüler, Ankara 1975.
- ———, “Notes on Some Altaic Harnessing Terms”, CAJ, 25, Wiesbaden 1981, s. 121-130.
- EZ-ZEMAĤŞARÍ el-Ĥvārizmí, Mukaddimetü'l Edeb, Haz.: Nuri Yüce , Ankara 1988.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 20 Kasım 2003 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2003 Sayı: 9 |
Türk Kültürü İncelemeleri – Haziran 2026 Sözlü Çeviri Özel Sayısı
Çağrı Metni
Sözlü çeviri, gündelik karşılaşmalardan kurumsal etkileşimlere kadar uzanan çeşitli bağlamlarda, iki dilli ve kültürlerarası iletişimin merkezinde yer alır. Türkiye’deki sözlü çeviri ortamlarında, dillerden biri büyük ölçüde Türkçedir ve bu uygulamalar, Türkçenin diğer dillerle etkileşiminde ortaya çıkan iletişimsel, kültürel ve toplumsal dinamikleri yansıtır.
Haziran 2026 sayımız için hazırlamakta olduğumuz bu özel sayıyla, Türkiye’deki sözlü çeviri uygulamalarını farklı tür ve bağlamlarda inceleyen özgün araştırmaları bir araya getirmeyi amaçlıyoruz. Bu çalışmalar, sözlü çevirinin dilsel, kültürel, toplumsal ve göstergebilimsel boyutlarına disiplinlerarası bir bakış sunarak, yalnızca çeviribilim alanına değil; Türk dili, kültürü ve toplumu üzerine yapılan araştırmalara da değerli katkılar sağlayacaktır.
Bu doğrultuda, sözlü çeviri üzerine çalışan ulusal ve uluslararası akademisyenleri, araştırmacıları ve alanda aktif profesyonelleri, Haziran 2026 sayımıza katkıda bulunmaya davet ediyoruz. Özel sayıya, Türkiye’deki sözlü çeviri ortamlarında iletişim süreçlerinin, rollerin ve çeviri uygulamalarının nasıl şekillendiğini tartışan kuramsal veya uygulamalı çalışmalarla katkı sunabilirsiniz.
Araştırma konularının, aşağıdaki temalar çerçevesinde tasarlanması önerilmektedir; ancak farklı yaklaşımlar ve konular da değerlendirmeye alınacaktır.
-Sözlü çeviri ortamlarında Türkçenin söylem yapıları ve etkileşimsel stratejileri,
-Mahkeme, hastane, okul gibi kamusal hizmet alanlarında yürütülen sözlü çeviri pratikleri,
-Andaş ve ardıl çeviride, Türkçeye özgü zorluklar ve stratejiler,
-Göç, azınlıklar ve çokdillilik bağlamında sözlü çeviri uygulamaları,
-Sözlü çeviri eğitimi ve öğretiminde dilsel ve kültürel boyutlar,
- Çeviri etiği ve profesyonel normların Türkiye’deki sözlü çeviri uygulamalarına etkisi,
-Teknoloji destekli sözlü çeviri araçlarının kullanımı,
-Toplumsal kriz, afet ve acil durumlarda sözlü çevirmenin rolü.
Önemli Notlar:
Özel sayıya gönderilecek makaleler için son teslim tarihi 15 Mart 2026 olarak belirlenmiştir.
Yazıların künye bilgileri, dipnot sistemi ve kaynakça gösterim şekli internet sayfamızda bulunan makale yazım şablonuna göre hazırlanacaktır.
Call for Papers
Turkish Cultural Studies – June 2026 Special Issue on Interpreting Studies
Interpreting occupies a central position in bilingual and intercultural communication across a wide range of contexts, from everyday encounters to institutional interactions. In interpreting settings in Turkey, one of the working languages is predominantly Turkish, and these practices reflect the communicative, cultural, and social dynamics that emerge through the interaction of Turkish with other languages.
With this special issue, scheduled for publication in June 2026, we aim to bring together original studies that explore interpreting practices in Turkey across diverse genres and contexts. Adopting an interdisciplinary perspective on the linguistic, cultural, social, and semiotic dimensions of interpreting, these contributions will provide valuable insights not only for the field of Translation and Interpreting Studies but also for research on Turkish language, culture, and society.
In this regard, we invite national and international scholars, researchers, and professionals working in the field of interpreting to contribute to our June 2026 issue. Submissions may include theoretical or applied studies that examine how communicative processes, roles, and interpreting practices are shaped within interpreting settings in Turkey.
Suggested, though not exclusive, areas of research include the following themes; alternative approaches and topics will also be considered.
-Discourse structures and interactional strategies of Turkish in interpreting settings,
-Interpreting practices in public service domains such as courts, hospitals, and schools,
-Turkish-specific challenges and strategies in simultaneous and consecutive interpreting,
-Interpreting practices in the context of migration, minority communities, and multilingualism,
-Linguistic and cultural dimensions in interpreter training and education,
-Translation ethics and the impact of professional norms on interpreting practices in Turkey,
-Use of technology-assisted interpreting tools,
-The role of interpreters in social crises, disasters, and emergency situations.
Important Notes:
The deadline for submitting articles to the special issue is March 15, 2026.
The article's citation information, footnote system, and bibliography format will be prepared according to the article writing template available on our website.