Siyaset ve Apolitizm Arasında Mısır’da Selefi Hareket: ed-Da’vetu’s-Selefiyye Örneği

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 2, 1 - 30, 01.12.2014

Nurullah Çakmaktaş

Öz

İslam’ı anlama ve yorumlama yöntemlerinden biri olarak Selefilik, geçmişi İslam tarihinin ilk dönemlerine kadar uzanan bir düşünce ekolüdür. Fakat 20. yy’da İslam dünyasında kurulan ulus devletler içinde ise Selefilik, bu düşüce ekolü olma özelliğinin yanında İslami hareket bünyesine giren bir karakter de kazanmıştır. Özellikle 11 Eylül saldırılarının akabinde aceleye getirilen analizler sonucu şiddet ile özdeşleştirilen Selefiliğin içinde, siyasal mücadeleyi ve şiddeti bir değişim yöntemi olarak kabul etmeyen ve çok daha büyük toplumsal desteğe sahip selefi hareketler bulunmaktadır. Eğitim, irşat ve davet yöntemleri ile toplumun ve devletin İslamlaşmasını savunan söz konusu bu apolitik selefi hareketlerin büyüklüğünün ve etkinliğinin tam anlamıyla farkına ancak Arap devrimleri sonrası varılabilmiştir. Biz de bu araştırmamızda, söz konusu sürecin ön plana çıkardığı apolitik bir selefi hareket olan, 25 Ocak Devrimi sonrasında siyasallaşan ve fakat Temmuz 2013’te gerçekleşen askeri darbenin akabinde tekrardan karakteristik özellikleri olan apolitikliğe geri döndüğünü düşündüğümüz ed-Da’vetu’s-Selefiyye grubunu; ortaya çıkışı, yapısı, faaliyet alanları, düşünce esasları, siyaset düşüncesi, benimsediği yöntem ve yaşadığı dönüşümler çerçevesinde Mısır özelinde incelemeye çalıştık

Anahtar Kelimeler

Selefilik, Selefi Hareket, ed-Da’vetu’s-Selefiyye, Mısır

Kaynakça

• Abdullatif el-Menâvî, Şâhid ‘Ala Vakfi’l-‘inf: Tahavvulâtu’l-Cemâ’ati’l- İslâmiyye fî Misr,Kahire: Atlas, 2005.
• Abdulmün’im Münîb, Delîlu’l-Harakâti’l-İslâmiyyeti’l-Misriyye, Kahire: MektebetuMedbûlî, 2010.
• Ahmed Ammar Fayd, “es-Selefiyyûn fî Misr: MinŞer’iyyeti’l-Fetvâ ilâ Şer’iyyeti’l-İntihâb”, ez-Zâhiretu’l-Selefiyyeiçinde, Doha: Merke- zu’l-Cezîreli’d-Dirâsât, 2014.
• Ahmed Bân, “Mihnetu’l-Fikri’s-Siyâsî es-Selefî”, el-Harekâtu’s-Selefiyye fî Misriçinde, Kahire: Merkezu’n-Nîlli’d-Dİrâsât, 2012.
• Ahmed Zağlul, el-Hâletu’s-Selefiyye fî Misr, Kahire: Mektebetu Medbûlî, 2011.
• Ali ‘Abdu’l-‘Âl, “es-Selefiyyûn fî Misr: el-Muntalakâtu’l-Fikriyyeve’t- Tedavvuru’t-Târîhî”, Vâki’u ve Mustakbalü’l-Harakâti’l-İslâmiyye içinde, (Der.:AhmedBân), Kahire: Merkezu’n-NîlLiddirâsât, 2012.
• ………………………… “ed-Da’vetu’s-Selefiyyebi’l-İskenderiyye: en- Neş’etu’t-Târihiyye ve Ehemmu’l-Melâmih”, es-Selefiyyûn fî Misrmâ Ba’da’s-Sevra içinde, Kahire: Müessetu’l-İntişâri’l-‘Arabî, 2012.
• Hüsâm Temmâm, “es-Sevretu’l-Misriyye”, es-Selefiyyûnve’s-Sevre (Ah- med Zağlûl) içinde, Cizye: Evrâkli’n-Neşrve’t-Tevzî’, 2012.
• MâBa’da’s-Sevraiçinde, Kahire: Müessetu’l-İntişâri’l-‘Arabî, 2012.
• Mâhir Ferağlî, “el-Ahzâbu’s-Selefiyye fî Misr”, es-Selefiyyûn fî Misr Mâ Ba’da’s-Sevra içinde, Kahire: Müessetu’l-İntişâri’l-‘Arabî, 2012.
• ………………., “Meâlâtu’t-Teyyârâti’s-Selefiyye Mâ Ba’da’s-Sevra”, el- Harekâtu’s-Selefiyye fî Misr içinde, Kahire: Merkezu’n-Nîlli’d- Dİrâsât, 2012.
• Mehmet Hayri Kırbaşoğlu, “Maziden Âtiye Selefi Düşüncenin Anatomi- si”, İslâmiyât, Cilt: 10, Sayı: 1, 2007.
• Memduheş-Şeyh, es-Selefiyyûn: mine’z-Zilli ilâ Kalbi’l-Meşhed, Mekte- betü Ahbâru’l-Yevm: Kahire, 2011.
• Muhammed Ebû Rummân, es-Selefiyyûnve’r-Rabî’u’l-‘Arabî, Beyrut: Merkezu Dirâsâti’l-Vahdati’l-‘Arabiyye, 2013.
• ………………………… , “es-Selefiyyûne’l-‘Arab fî Lahzati’s-Sevrât: et- Tehaddîve’l-İsticâbe”, et-Tehavvulâtu’s-Selefiyye içinde, Amman: Merkezu’d-Dirâsâti’l-İstrâtîciyye, 2013. el-Kudeymî, Nevvâf b. Abdurrahman , “el-İslâmiyyûn ve Rabî’u’s-Sevrât”, Doha: el-Merkezu’l-Arabî li’l-Ebhâs ve Dirâseti’s-Siyâsât, 2012.
• Muntasır ez-Zeyyât, el-Cemâ’âtü’l-İslâmiyye (Ru’yemine’d-Dâhil), 2. Baskı, Kahire: Dâru Mısr el-Mehrûse, 2005.
• Mustafa Zahrân, “es-Selefiyyûnve’d-Dîmukrâtiyye”, es-Selefiyyûn fî Misr MâBa’da’s-Sevraiçinde, Kahire: Müessetu’l-İntişâri’l-‘Arabî, 2012.
• Nazih Ayubi, Arap Dünyasında Din ve Siyaset,İstanbul: Cep Yay., 1993.
• Ömer Ğâzî, “ed-Da’vetu’s-Selefiyye ve Tahavvulâtu Sevrati Yenâyir”, es- Selefiyyûn fî Misr Ramazan Yıldırım, “Cemaatten Partiye Dönüşen Selefilik”, Ankara: SETA-Analiz, Sayı:73, Aralık, 2013.
• Rıfat Seyyit Ahmet, İslami Direniş Haritası: Benna’dan İslambûli’ye, İs- tanbul: İşaret Yay., 1989.
• Salahuddin Hasan, es-Selefiyyûn fî Misr, Cîze: Dâru Evrâkinli’n-Neşr, 2012.
• Velîd Muhammed Abdunnâsır, et-Teyyârâtü’l-İslamiyye fî Misr ve Mevâfikuhâ Ticâhe’l-Ğarb (1967-1981), Kahire: Dâru’ş-Şürûk, 2001.
• Zekeriyya Süleyman Beyyûmî, el-İhvânu’l-Müslimûn beyne Abdunnâsır ve’s-Sedât (1952-1981), Kahire: Mektebetu Vehbe, 1987. İnternet Kaynakları
• Abdulminimeş-Şehhât, “es-Siyâse: MâNa’tîMinhâ ve MâNezara”, http:// www.anasalafy.com/play.php?catsmktba=3025.
• …………………………………….., “ed-Da’vetu’s-Selefiyye: Beyne Fehmi’l-Vâki’ ve’l-Müşâreketi’s-Siyâsiyye”, http://www.anasalafy. com/pageother.php?catsmktba=1642.
• HânîNesîre, “es-Selefiyye fî Misr: TehavvulâtMâBa’da’s-Sevra”, http:// www.ahramdigital.org.eg/articles.aspx?Serial=672574&eid=7676.
• Hüsâm Temmâm, “el-Fedâiyyâtu’s-Selefiyye: Hel Tukâvimu’s-Selefiyyetu ‘İlmenete’l-Fedâiyyâtili’t-Tedeyyün”, index.php?option=com_k2&view=item&id=258:
• http://www.islamyun.net/ & Itemid=157.
• “Mecâlâtu Neşâdi ve ‘Ameli Ensâru’s-Sünne”, http://www.ansaralsonna. com/web/pageother-657.html.
• “Nazra Tahlîliyye ‘an Vücûdi’l-Vehhâbî fî Misr”, http://elhakoona.blogs- pot.com.tr/2008/06/blog-post.html.
• Salahuddin Hasan, “et-Teyyârâtu’s-Selefiyye fî Misr: Harîta Ma’lûmâtiyye”, http://www.onislam.net/arabic/islamyoon/salafists/113039-2010- 03-09%2014-32-04.html.
• “Târîhu’l-Cem’iyyeti’ş-Şer’iyye”.http://alshareyah.com/index.php? option=com_content&view=article&id=115&Itemid=639
• Yasir Burhâmî, “es-Selefiyye ve Menâhicu’t-Tağyîr”; http://www.saaid. net/book/open.php?cat=83&book=1606.
• ………………………, “el-Müşâraketü’s-Siyâsiyye ve Mevâzînu’l-Kuvâ”, http://www.anasalafy.com/play.php?catsmktba=3766.
• ………………………,“Hel’il-İnzimâmu li-Hizbi’n-Nûrmine’t-Tehazzubi’l- Mezmûm?”, http://www.anasalafy.com/play.php?catsmktba=27162. ………………………, “Limâda Teğayyara
• Mevkifu’s-Selefiyyîn
• Min’el-Müşâreketi’s-Siyâse”,
• php?catsmktba=25230. http://www.anasalafy.com/play.