Conflict Resolution for the Middle East: Sectarian Neighboring

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 2, 13 - 27, 30.12.2016

Mahmut Cüneyt Yenigün

https://doi.org/10.26513/tocd.265425

Öz

Among the others, sectarian issue is the
main reason of the Middle East Conflicts. Religion is still the most effective
factor on people’s lives in the region. So, the most important actors in the
region is clerics and religion scholars to (un)justify politics and In this
picture clerics are the first responsible actors of the sectarian issues in the
region; because their provocative interpretations yield states and paramilitary
groups to flame and escalate the current conflicts. Hence, to solve the conflict,
first step should start from the roots which are clerics. They should take positive
action and give constructive fatwas for the other sect(s). Herewith, hatred
among the sects will mislay justification point and slowly (maybe quickly in
non-violent areas) brotherhood will resurrect and it will reflect to the
governments as rapprochement demands from the bottom. In this study, Middle
East conflict resolution is built up in seven de-escalation steps: Constructive
interpretations (Fatwa), rapprochement in domestic level, yielding and
reflecting demands from people to the state, positive response from state to
intra-state level, deterrence in interstate level, tolerance in international
public diplomacy and rapprochement among regional peoples. In this resolution
process, Middle East Clerics Union is the first and most important step, Middle
East Union as the last, long–term, and ideal highest stage are identified. As a
last and long term prediction, the country which can lead this peace process
and sectarian approach may become the natural regional leader of the Middle
East.

Anahtar Kelimeler

Conflict Theory, Middle East Conflict, Sectarian Issues, Conflict Resolution, Middle East Union

Ortadoğu'da Çatışma Çözümü: Mezhepsel Yakınlaşma

Öz

Ortadoğu çatışmaları on altı on yedi başlık
altında kategorize edilebilmekle birlikte özellikle son yirmi yıldaki tüm sorunların
ana-kökü mezhepsel sorunlara bağlanmaktadır. Bölgedeki günlük yaşamda din,
bölge halkları arasındaki hala en önemli faktör, din adamları da bölgede
uygulanan politikaları meşrulaştır(ma)ma konusunda en önemli aktörler olarak
öne çıkmaktadır. İşte bu çerçevede özellikle rijit alimler, bölgedeki mezhepsel
sorunların ana sorumluları olmaktadır; çünkü onların, provokatif, rijit ve sert
fetvaları bölgede savaşan hükümet ve paramiliter grupların çatışmacı
politikalarına izin vermekte ve/veya meşruiyet sağlamaktadır. Bu çalışmada
bölgedeki sorunları çözmek için çatışma çözümü teorisinin pratiğe uygulanmasına
çalışılmış ve en etkin yöntemlerden biri kullanılmıştır: Sorunun kökünü
oluşturan özden (core) yani rijit ulema fetvalarından başlayarak yedi adımlı bir
yumuşama (de-escalation) önerisi. İlk olarak Ortadoğu'daki Şii, Sünni (hatta
İbadi) alimler biraya gelerek ortak yapıcı fetvalar vermelidir. Bu sırada
kurulacak olan "Ortadoğu Alimler Birliği" orta vadeli dönemde
Ortadoğu'nun barış ortamının sağlanması ve Ortadoğu'nun yeniden yükselmesinin
en önemli katalizörü olacaktır. Diğer adımlar sırasıyla, bu fetvaların
bölgedeki çatışan halklar arasında kısa ve orta vadede barış ve toleransın
yayılması, ortak yaşamın gelişmesi, halklardan hükümetlere barış politikaları
taleplerinin yansıması, hükümetlerin barışçıl politika ve kanunlar ile
transformasyonu, bu politikaların hem iç, hem de uluslararası ortama pozitif
klasik ve kamu diplomasisi olarak yansıması, devletler ve bölge halkları
arasında (ve hatta STK'lar arasında) barışın yayılması, sivil ve devletler
arası yapıcı projelerin geliştirilmesi şeklinde devam etmektedir. İlk olarak
mezhep sorununu başarılı ve barışçıl bir şeklide çözen devlet, diğer bölge
devletlerine önce örnek sonra da "Avrupa'nın Almanyası"nda olduğu
gibi bölgenin doğal lideri olacaktır. Eğer bu projeler tutarsa uzun vadede
kurulacak olan  "Ortadoğu
Birliği" bölgenin kaderini ekonomik, sosyal ve politik açıdan yeniden
şekillendirecek olan yeni aktör olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çatışma Teorisi, Ortadoğu Sorunları, Mezhepsel Sorunlar, Çatışma Çözümü, Ortadoğu Birliği

Kaynakça

• Fitch Asa and Dana Ballout, “Gulf Cooperation Council Labels Hezbollah a Terrorist Group” The Wall Street Journal, 2 March 2016.
• Holy Quran, 2: 191; 2:217; 5:28; 38:26.
• Jeong, Ho-Won, Conflict Management and Conflict Resolution, Routledge, New York, 2010, p. 186, 187
• Muhammed, Abu Nimer, Non-violence and Peacebuilding in Islam, University Press of Florida, Gainesville, 2003, p. 156.
• Ramsbotam, Oliver, Tom Woodhouse, Hugh Miall, Contemporary Conflict Resolution, Third Ed., Polity Press, Cambridge, 2012
• Sahih- Bukhari, Volume 1, Book 3, Number 85; Volume 1, Book 3, Number 122; Volume 6, Book 60, Number 174.
• Yenigun, Cuneyt, “Regional Power of the Middle East”, in Reyyan Dogan, Sects, Ethnicity and Conflict Resolution, TASAM Publication, Istanbul, 2016, 426-427