Türkiye’nin Somali Politikasının İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 109 - 147, 29.06.2022

Mustafa Şahin

https://doi.org/10.26513/tocd.863114

Cited By: 3

Öz

Türkiye, 2000 sonrası dış politikasında, başından beri istediği değişimleri meydana getirebilecek hareket sahasını kazanmış ve kullanmaya başlamıştır. 1998 Afrika Eylem Planı'yla başlayan Afrika'yla ilişkilerin geliştirilmesi süreci Türk dış politikasında yaşanan değişimlerin bir uzantısı olarak 2005'in Afrika Yılı ilan edilmesiyle derinleştirilmiş ve 2008 yılından itibaren Afrika'yla ilişkiler ciddi bir seviyeye ulaşmıştır. 2011 yılında bahsedilen doğrultuda, 1991'den sonra devlet otoritesinin tesis edilemediği ve 21. Yüzyılın ilk kıtlığını yaşayan Somali, Türk dış politikasının hareket sahalarından biri haline getirilmiştir. İnsani diplomasi odağında başlayan Türkiye-Somali ilişkileri, yumuşak güç araçlarının kamu diplomasisi yoluyla tatbik edildiği ve devlet inşa sürecine dâhil olunan bir boyuta ulaşmıştır. Çalışmada, Türkiye'nin 2011'den günümüze kadar Somali'de yürüttüğü faaliyetler değerlendirilerek Türkiye’nin Somali Politikası incelenmiştir. Türkiye'nin Somali'de yürüttüğü faaliyetler, Türkiye Yardım Modeli olarak kavramsallaştırılarak Türkiye'nin insani açıdan Somali'deki en başarılı aktör olduğu görülmüştür. Aynı zamanda Türkiye'nin Somali'de barışa ulaşılması ve devlet otoritesinin egemen kılınması adına Somalililer nezdinde sahip olduğu olumlu görüntüsünün kendisine Somali'de başka bir aktörün sahip olmadığı bir hareket sahası sunduğu görülmüş ve yapılması iktiza edenin faaliyetlerin derinleştirilerek sürdürülmesi olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türk Dış Politikası, Somali, Devlet İnşa Süreci, Türkiye Yardım Modeli

Kaynakça

• Yazılı Kaynaklar Akova, Yücel. Somali Ülke Bülteni. Ankara: Ekonomi Bakanlığı, İhracat Genel Müdürlüğü, 2018.
• Asiedu, Michael. “Turkey-Africa Relations: Spotlight on Somalia”. Policy Update Gpot. S. 14 Kasım 2017.
• Bingöl, Oktay. “Somali’de Barış ve Kalkınma Sürecinde Türkiye’nin Rolü”. Gazi Akademik Bakış. C. 7 S. 13 2013.
• Cannon, Brendon. “Deconstructing Turkey’s Efforts in Somalia”. Bildhaan. S. 16. 2016. Country Watch, Somalia Country Review. Houston: 2018.
• Çavuşoğlu, Mevlüt. 2019 Yılına Girerken Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Girişimci ve İnsani Dış Politikamız. Ankara: T.C. Dışişleri Bakanlığı, 2018.
• Derman, Giray Saynur, vd. “Kıbrıs Sorununun Türk Dış Politikasına Etkisi ve ABD-SSCB ile İlişkiler”. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi. C. 16, S. 33 2016: 463.
• Elmi, Afyare Abdi. Somali: Kimlik İslami Hareketler ve Barış. çev. Zekiye Baykul. İstanbul, Açılım Kitap, 2012.
• Erdoğan, Recep T. “The Tears of Somalia”. https://foreignpolicy.com/2011/10/10/the-tears-of-somalia/ [Erişim Tarihi: 14.04.2020].
• Fund For Peace. Fragile State Index. Washington, 2018. Genelge. Resmi Gazete, 27533 Mart 2010.
• Harte, Julia. “Turkey Shocks Africa”. World Policy Journal. C. 29, S. 4 Kış, 2012 / 2013.
• International Crisis Group. “Assessing Turkey’s Role in Somalia”. Policy Briefing. 2012. https://www.crisisgroup.org/africa/horn-africa/somalia/assessing-turkey-s-role-somalia [Erişim Tarihi: 14.04.2020].
• Kavas, Ahmet. Tarihten Bugüne Somali. İstanbul: AFAM, 2017.
• Lewis, I. M. Understanding Somalia: Guide to Culture, History and Social Institutions. Londra: HAAN Associates, 1993.
• Metz, Helen Chapin. “Country Profile”. Somalia A Country Study. ed. Helen Chapin Metz. Virginia: DA PAM, 4. Ed, 1993.
• Ministry of Planning, Investment and Economic Development Federal Republic of Somalia. Aid Flows in Somalia Analysis of aid flow data. Mogadişu: 2018.
• Morgenthau, Hans J. Politics among Nations. New York: Alfred A. Knopf, 1948. Omar, Mohamed Osman. The Road to Zero. London: Haan, 1992.
• Özkan, Mehmet. Doğu Afrika Jeopolitiği ve Türkiye’nin Somali Politikası. İstanbul: SETA Yayınları, 2014.
• Pazarcı, Hüseyin. Uluslararası Hukuk. Ankara: Turhan Kitabevi, 10. Bs, 2011.
• RBE-RN. Somalia: Language & Culture. New York: 2012.
• Samatar, Said S. “Historical Setting”. Somalia A Country Study. ed. Helen Chapin Metz. Virginia: DA PAM, 4. Ed, 1993.
• Shinn, David. “Turkey’s Engagement in Sub-Saharan Africa Shifting Alliances and Strategic Diversification”. Chatham House Research Paper. 2015.
• Sıradağ, Abdurrahim. “Türkiye-Somali İlişkileri: Sebepler, Dinamikler ve Meydan Okumalar”. Ortadoğu Yıllığı 2016. ed. Kemal İnat, ed. Muhittin Ataman. Ankara: Kadim Yayınları, 2017.
• Tabur, İlhan, Mehmet N. Tağ, Nejat A. Demirhan. “Korsanlık ve Deniz Haydutluğu ile Mücadele: Somali Örneği ve Türkiye’nin Katkıları”. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. C. 2, S.1 2016.
• TİKA. Faaliyet Raporu 2018. Ankara: 2019.
• TİKA. Türkiye Kalkınma Yardımları Raporu 2011. Ankara: 2012.
• TİKA. Türkiye Kalkınma Yardımları Raporu 2012. Ankara: 2013.
• TİKA. Türkiye Kalkınma Yardımları Raporu 2013. Ankara: 2014.
• TİKA. Türkiye Kalkınma Yardımları Raporu 2014. Ankara: 2015.
• TİKA. Türkiye Kalkınma Yardımları Raporu 2015 Ankara: 2016.
• TİKA. Türkiye Kalkınma Yardımları Raporu 2016. Ankara: 2017.
• TİKA. Türkiye Kalkınma Yardımları Raporu 2017. Ankara: 2018.
• TİKA. Türkiye Kalkınma Yardımları Raporu 2018. Ankara: 2019.
• World Bank Group. Aid Flows in Somalia Analysis of aid flow data 2016. Mogadişu: 2016.
• Yükleyen, Ahmet, Mohammed Zulkarnain. “Turkey’s Foreign Policy in Somalia”. Journal of Caspian Affairs. C.1, S. 2 (2015).