Günümüzde dijital sağlık bilgi kaynaklarının yaygınlaşması, bireylerin sağlıkla ilgili kaygılarını ve bilgi arama davranışlarını önemli ölçüde etkilemektedir. Bu durum, e-sağlık okuryazarlığı, siberkondri ve sağlık anksiyetesi arasındaki ilişkilerin daha derinlemesine incelenmesini gerekli kılmaktadır. Bu araştırmada, bireylerin e-sağlık okuryazarlığı ile siberkondri ciddiyeti arasındaki ilişkide sağlık anksiyetesinin rolü incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda, İstanbul’da yaşayan 18-65 yaş aralığındaki 385 katılımcıya elektronik anket yöntemiyle ulaşılarak veriler toplanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak E-Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (eHEALS), Siberkondri Ciddiyet Ölçeği (CSS) ve Sağlık Anksiyetesi Envanteri (HAI) kullanılmıştır. Elde edilen verilerin yapısal geçerliliğini belirlemek amacıyla normallik analizi, doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ve güvenirlik analizi uygulanmıştır. Hipotezlerin test edilmesi için korelasyon analizi gerçekleştirilmiş; yol analizi ve aracılık etkisinin incelenmesi için Yapısal Eşitlik Modellemesi’nden (YEM) yararlanılmıştır. Araştırma bulguları, sağlık anksiyetesinin e-sağlık okuryazarlığı ile siberkondri arasındaki ilişkide aracı bir değişken olarak rol oynadığını ortaya koymaktadır. Buna göre, yüksek e-sağlık okuryazarlığına sahip olan bireylerin sağlık anksiyetesi düzeyleri azalmakta ve bu durum bireylerin siberkondri eğilimlerini düşürmektedir. Model kapsamında bu üç değişkenin birlikte ele alınması, aralarındaki etkileşim dinamiklerinin anlaşılmasını sağlamış ve literatüre önemli bir metodolojik katkı sunmuştur. Ayrıca, araştırma sağlık profesyonelleri ve politika yapıcılar için e-sağlık okuryazarlığının artırılmasının, bireylerin dijital sağlık bilgi arayışı süreçlerinde daha sağlıklı davranışlar sergilemelerine katkı sağlayabileceğine dair önemli bir rehber niteliği taşımaktadır.
In recent times, the expansion of digital health information sources has significantly influenced individuals’ health-related concerns and their activities in seeking medical information. This situation underscores the need for a more detailed investigation into the relationships between e-health literacy, cyberchondria, and health anxiety. This study investigated the role of health anxiety in the relationship between individuals’ e-health literacy and the severity of cyberchondria. To achieve this objective, data were collected through an electronic survey administered to 385 participants aged 18 to 65 residing in Istanbul. The study utilized the e-Health Literacy Scale (eHEALS), the Cyberchondria Severity Scale (CSS), and the Health Anxiety Inventory (HAI) as data collection instruments. To assess the structural validity of the dataset, normality analysis, confirmatory factor analysis (CFA), and reliability analysis were conducted. Hypothesis testing was performed using correlation analysis, while path analysis and mediation testing were conducted through Structural Equation Modeling (SEM). The research findings indicate that health anxiety plays a mediating role in the relationship between e-health literacy and cyberchondria. Accordingly, individuals with high e-health literacy experience reduced health anxiety, which in turn leads to a decrease in their cyberchondria levels. The integration of these three variables within the model has facilitated an enhanced understanding of their interaction dynamics, providing a significant methodological contribution to the literature. Furthermore, the research offers a valuable guide for healthcare professionals and policymakers, suggesting that enhancing e-health literacy can encourage individuals to adopt healthier behaviors during the digital health information search process.
This study was carried out with the approval of the Istanbul Beykent University Social and Human Sciences Ethics Committee with the letter numbered E-45778635-050.99-173358 and the decision numbered 03.01.2025.
This work was not supported by any funding.
The author have no acknowledgments.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Sağlık Okuryazarlığı, Dijital Sağlık, Sağlık Yönetimi |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 29 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 6 Ocak 2025 |
Kabul Tarihi | 4 Nisan 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 2 Sayı: 1 |