Ceza Hukukunda Zincirleme Azmettirmeye Teşebbüs (Akim Kalmış Zincirleme Azmettirme)

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 23 - 74, 24.03.2023

Sercan Tokdemir

Öz

Bu çalışmada, ACK m 30/f 1 kapsamında cezalandırmaya layık bir fiil olarak görülen ve azmettirmeye teşebbüsün özel bir durumu olan zincirleme azmettirmeye teşebbüsün
cezalandırılabilirliği meselesi ele alınmıştır. Alman hukukunda, uygulamada ve doktrinde azmettirmeye teşebbüsün özel bir durumu olarak cezalandırmaya layık görülen zincirleme
azmettirmeye teşebbüsün cezalandırılabilirliği normatif düzeyde de kabul edilmiştir. ACK m 30/f 1’de cürme azmettirmeye veya cürme azmettirmek için azmettirmeye teşebbüs eden
kişinin teşebbüse ilişkin hükümler üzerinden cezalandırılacağı ve azmettirenin cezasında indirim yapılacağı düzenlenmiştir. Ayrıca cezada indirim yapılması konusunda hâkime takdir
yetkisi verilmemiştir. Alman hukukunda zincirleme azmettirmeye teşebbüsün cezalandırılmasının gerekçesi, olay üzerindeki hâkimiyet kaybı görüşüne dayandırılmaktadır.
Alman hukukunda meselenin cezalandırılabilirliğine ilişkin durum bu minvaldeyken Türk hukukunda ne azmettirmeye teşebbüs ne de onun özel bir durumu olan zincirleme azmettirmeye teşebbüse ilişkin normatif bir düzenleme yapılmıştır. Çalışmada, TCK’de azmettirmeye teşebbüse ilişkin muhtemel bir kanun maddesinde açık bir şekilde yazılmasa
bile bu fiilin cezalandırmaya layık görülmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

azmettirmeye teşebbüs, akim kalmış azmettirme, zincirleme azmettirmeye teşebbüs, akim kalmış zincirleme azmettirme, olay üzerinde hâkimiyet kaybı