Türk Hukukunda Yoksulluk Nafakasının Gelişimi ve Güncel Meseleler

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 2, 111 - 136, 19.10.2023

Ferhat Çelik , Muhammed Kiomers Ganbari

Öz

Eşlerin evlilik süresince birbirlerine karşı birçok yükümlülükleri bulunmaktadır. Bunlardan yardımlaşma yükümlülüğünün evlilik sonrasında bile devam ettiği kabul edilmektedir. İşte yoksulluk nafakası ise, boşanma sonrasında; sona eren evliliğe rağmen eşlerin devam eden yardımlaşması yükümlülüğünün bir sonucudur. Nafaka, en geniş ifadesiyle maddi yardım sağlamak amacıyla verilen bir destek şeklidir. Bu destek yalnızca eşler arasında gündeme gelmemektedir. Ancak çalışma içerisinde dar manada nafaka, yoksulluk nafakasını ifade edecek şekilde kullanılmıştır. Nafaka hukukumuz Osmanlı Dönemi’nden, Cumhuriyet Dönemi’ne kadar farklı gelişmeler göstermiştir. Benzeri şekilde nafaka konusunda Cumhuriyet Döneminde de önemli değişiklikler yaşanmıştır. Günümüzde ise nafakaya dair güncel kimi tartışmalar devam etmektedir. Bu güncel sorunlara çözüm arayışları da benzeri şekilde sürmektedir. Özellikle sosyal hayat ve ekonomi ile bağlantıları sebebiyle bu tartışmalar ve çözüm önerilerinin devam edeceği rahatlıkla söylenebilir. Çalışma ile bir yandan nafaka konusundaki tarihi değişim ortaya konulmaya çalışılırken diğer yandan da var olan bu güncel sorunları irdelenmeye gayret gösterilmiştir. Ancak sorunların sosyal ve ekonomik yönlerine yalnızca hukuki açıdan mana ifade ettiği ölçüde vurgu yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Nafaka, yoksulluk nafakası, Osmanlı Hukuku, Cumhuriyet Sonrası Hukuk, nafakaya dair güncel sorunlar

Kaynakça

• Akbulut MB, Yoksulluk Nafakası (Seçkin Yayıncılık 2022)
• Akgündüz A, İslâm ve Osmanlı Hukûku Külliyâtı, Özel Hukuk-I (Şahsın Hukuku- Aile Hukuku), C. 2 (İstanbul: Osmanlı Araştırmaları Vakfı 2012)
• Akıntürk T, Aile Hukuku (3. Bası, Sevinç Matbaası 1978)
• Akıntürk T ve Ateş D, Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku, İkinci Cilt (19. Bası, Beta Yayıncılık 2016)
• Altınok Ormancı P, ‘Türkiye’de Yoksulluk Nafakasına İlişkin Güncel Gelişmeler ve Nafakanın Süreye Bağlanması Meselesi – İsviçre Hukukuyla Karşılaştırmalı Bir İnceleme’ (2022) 2022 Türkiye Barolar Birliği Dergisi 183
• Ansay SŞ, Hukuk Tarihinde İslâm Hukuku (4. Bası, Turhan Kitapevi 2002)
• Arbek Ö, ‘Boşanmanın Mali Sonuçları’ (2004) 54 Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 115 Avcı M, Türk Hukuk Tarihi (7. Bası, Atlas Akademi 2018)
• Aydın MÂ, İslâm-Osmanlı Aile Hukuku (Marmara Üniversitesi 1985) ——, Osmanlı Aile Hukuku (2. Bası, Klasik Yayınları 2018)
• Ayverdi İ, Kubbealtı Lugatı Misaili Büyük Türkçe Sözlük (Seçil Ofset, 2010)
• Baş S ve Özcan N, ‘Yoksulluk Nafakasında Süre Sorununun Anayasal ve Medeni Hukuk Boyutuyla Tartışılması ve Bir Öneri Olarak Boşanma Tazminatı’ (2022) 4 Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 328
• Baygın C, ‘Tanzimattan Günümüze Aile Hukukunun Gelişim Sürecine Kısa Bir Bakış’ (2016) 22 Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 453
• Bozdağ GG, Türk Hukukunda ve Uluslararası Hukukta Nafaka (Yetkin Yayınları 2015)
• Cin H, Eski Hukukumuzda Boşanma (2. Bası, Selçuk Üniversitesi Yayınları 1988)
• Cin H ve Akgündüz A, Türk Hukuk Tarihi (Osav Yayınları 2011)
• Demir M, Yoksulluk Nafakası (Seçkin Yayıncılık 2018)
• Demirbaş A, ‘Güncel Tartışmalarla Yoksulluk Nafakası’ (2018) 5 İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 219
• Dural M, Öğüz T ve Gümüş MA, Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku (13. Bası, Filiz Kitabevi 2018)
• Ekinci EB, ‘Akim Kalan Bir Teşebbüs: Osmanlı Aile Kanunu’ Tarih ve Medeniyet Dergisi 50
• Erdem M ve Makaracı Başak A, Aile Hukuku (Seçkin Yayıncılık 2022)
• Ersöz O, ‘Yoksulluk Nafakasının Sona Ermesi’ (2018) 12 Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 463
• Feyzioğlu FN, Aile Hukuku (3. Bası, Filiz Kitabevi 1986)
• Günay HM, ‘Nüşûz’, TDV İslâm Ansiklopedisi (TDV Yayınları 2007) 303
• Kalender A, Türk Aile Hukukunda Boşanma Nafakası (Yoksulluk Nafakası) (Adalet Yayınevi 2021)
• Kaliç Taşkan H, ‘Dürerü’l-Hükkâm Şerhi Mecelleti’l-Ahkâm 1–63 Maddeleri: Metin ve İnceleme’ (Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi 2006)
• Kılıçoğlu AM, Aile Hukuku (Turhan Kitapevi 2015)
• Kocabaş G, ‘Evlı̇lı̇k Sonrası Dayanışma İlkesı̇ ve Bu İlkenı̇n Sınırı Olarak Clean Break İlkesı̇ Doğrultusunda Yoksulluk Nafakasını Belı̇rleyı̇cı̇ Ölçütler’ (2013) 19 Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 357
• Kulaklı E, ‘Yoksulluk Nafakası ve Yoksulluk Nafakasının Süresi Bağlamında Bir Mukayeseli Hukuk İncelemesi’ (2018) 5 İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 237
• Oğuzman MK ve Dural M, Aile Hukuku (2. Bası, Filiz Kitabevi 1998)
• Öztan B, Aile Hukuku (6. Bası, Turhan Kitapevi 2015)
• Ruhi AC, Yargıtay İçtihatlarıyla Nafaka Hukuku (3. Bası, Seçkin Yayıncılık 2010)
• Şahin M, ‘Türk- İsviçre Medeni Kanunlarına Göre Evlilik Sonrası Katkının (Yoksulluk Nafakasının) Şartları (TMK m. 175- ZGB m. 125)’ (2017) 21 Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 75
• Tekinay SS, Türk Aile Hukuku (7. Bası, Beta Yayıncılık 1990)
• Uzun M, Yargıtay Kararları Kapsamında Yoksulluk Nafakası (Vedat Kitapçılık 2013)
• Yağcı K, ‘Yoksulluk Nafakasında “Süresizlik” Sorunu’ (2020) 76 İstanbul Hukuk Mecmuası 323
• Yazıcı B, İcra ve İflâs Hukukunda Nafaka Alacağı (Adalet Yayınevi 2022)
• Yıldırım A, ‘Yoksulluk Nafakası ve Yoksulluk Nafakasında Süre Sorunu’ (2016) 14 Legal Hukuk Dergisi 59
• Yılmaz E, Hukuk Sözlüğü (6. Bası, Yetkin Yayınları 2006)