Lohusaların Gebelik, Doğum ve Doğum Sonrası Bakıma İlişkin Fonksiyonel Olmayan İnanç ve Uygulamalarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2023, , 258 - 267, 30.09.2023

Figen Alp Yılmaz

https://doi.org/10.52369/togusagbilderg.1218944

Öz

Amaç: Lohusaların fonksiyonel olmayan inanç ve uygulamalarını ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırmanın örneklemine Ocak -Aralık 2020 tarihlerinde araştırma ölçütlerini sağlayan gönüllü 391 lohusa kadın dahil edildi. Veriler kişisel bilgi formu ve Fonksiyonel Olmayan Sağlık Örüntüleri Tutum Ölçeği ile toplanmıştır. İstatistiksel değerlendirme de bağımsız örneklemde t testi ve One-way anova testi kullanılmıştır.
Bulgular: Lohusaların toplam puan ortalaması puan ortalamasının 211.23±33.94 olduğu ve eğitim seviyesi, gelir durumu, ilk gebe kalma yaşı, gebelik sayısı, gebeliğin planlı olma durumu, sağlık problemi olduğunda öncelikle yapılan uygulama ve geleneksel uygulama yapmanın öneminin fonksiyonel olmayan inanç ve uygulamaları etkileyen faktörler olduğu belirlenmiştir.
Sonuç: Çalışmada kadınların lohusaların, fonksiyonel olmayan geleneksel uygulamalara yönelik eğilimlerinin az olduğu ve birçok değişkenin bu tutumlarını etkilediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

lohusa, fonksiyonel olmayan örüntü, sağlık örüntüsü

Kaynakça

• 1. Hancıoğlu H. Gelenek üzerine. Littera Turca.2016;2 (1): 1-14.
• 2. Karadeniz S. Gelenek üzerine bir okuma denemesi geçmişle gelecek arasında gelenek. Milel ve Nihal. 2007;29-47.
• 3. Yalçın H, Koçak N. Fonksiyonel olmayan inanç ve uygulamalar tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. IJSES 2012; 2 (2):157-163.
• 4. Yalçın H. Gebelik, doğum, lohusalık ve bebek bakımına ilişkin geleneksel uygulamalar (Karaman örneği). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2012;55(1):19-3.
• 5. Çevik A, Alan S. Doğum sonu dönemde yapılan geleneksel uygulamalar. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2020;10(1):14-22.
• 6. Akman G, Gözüyeşil E. Doğum sonu dönemde geleneksel uygulamalara yönelik yapılan araştırmaların incelenmesi. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi. 2018;12:92-125.
• 7. Yalçın H, Koçak N. Gebelikle ilgili geleneksel inanç ve uygulamalar ve Karaman örneği. Kent Akademisi. 2013; 6(13):18-34.
• 8. Katabi VA comparison of traditional practices used in pregnancy, labour and the postpartum period among women in Turkey and Iran. Midwifery.2008; 24(3):291-300.
• 9. Yaşar Ö, Çerçi NK. Artvin Yusufeli ilçesi örnekleminde doğum. Sosyolojik Düşün. 2017;2(1):31-44.
• 10. Taşhan ST,Koyuncu, SB. Kadınların doğuma yönelik kullandıkları geleneksel yöntemler ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi.2018;(2):150-155.
• 11. Munabi‐Babigumira S, Glenton C, Lewin S, Fretheim A, Nabudere, H. Factors that influence the provision of intrapartum and postnatal care by skilled birth attendants in low‐and middle‐income countries: a qualitative evidence synthesis. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2017;(11).
• 12. Tanrıverdi G. Gülyenli N. Türkiye‟de gebelik sürecinde uygulanan geleneksel uygulamalar: Sistematik derleme. Akgöl, J. (Ed.) Farklı Boyutlarıyla Sağlık içinde. 2020;35-47, Rating Academy Yayınları, Çanakkale.
• 13. Bozkuş Eğri, G. Konak A. Doğum sonu dönem ile ilgili geleneksel inanç ve uygulamalara dünyadan ve Türkiye’den örnekler. Zeitschriftfürdie Welt der Türken/Journal of World of Turks.2011;3(1):143-155.
• 14. Bulut ÖÜ, Tekinay AK, Koçak ŞS, Töke B, Akın M. Doğum sonrası anne sağlığı ve bebek bakımında fonksiyonel olmayan inanç ve uygulamalar, ilişkili faktörler: Konya örneği. Journal of SocialandAnalyticalHealth.2021;1(1):16-21.
• 15. Sakar T, Sevil Ü, Apay SE. Lohusaların gebelik, doğum ve doğum sonrası bakıma ilişkin fonksiyonel olmayan inanç ve uygulamalarının değerlendirilmesi1. JACSD.2015; 32.
• 16. Seın K. Beliefs and practices surrounding postpartum period among Myanmar women. Midwifery, 2013;29.11: 1257-1263.
• 17. Akçay G, Kırlı U, Topal H, Topal Y, Hakan N, Özer EA. Muğla ilinde annelerin bebek bakımında uyguladıkları geleneksel yöntemler. Ortadoğu Tıp Dergisi.2019;11(3): 263-270.
• 18. Demirel G, Egri G, Yesildag B, Doganer A. Effects of traditional practices in the postpartum period on postpartum depression. Health Care Women Int 2018;39(1):65–78.
• 19. Öztürk S, Nacar G, Timur S. Sağlık okuryazarlığı düzeyi doğum sonu yapılan geleneksel uygulamaları etkiler mi? Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi.2022;19(2):1277-1282.
• 20. Eğri G, Gölbaşı Z. 15-49 yaş grubu evli kadınların doğum sonu dönemde bebek bakımına yönelik geleneksel uygulamaları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni.2007;6:313-320.
• 21. BayramV, Deveci SE. The evaluation of the known and/ or applied traditional methods in mother care during postpartum period among married women living in Kızıltepe, Mardin province. Fırat Tıp Dergisi.2017;22(1).
• 22. Melesse MF, Bitewa YB, Dessie KN, Wondim DB, Bereka TM. Cultural malpractices during labor/delivery and associated factors among women who had at least one history of delivery in selected Zones of Amhararegion, North West Ethiopia: community based cross-sectional study. BMC PregnancyChildbirth. 2021;21(1):1–12.
• 23. Ambaw YL, Yirdaw BW, Biwota M, Mekuryaw M, Taye BT. Antenatal care follow-up decreases the likelihood of cultural malpractice during child birth and postpartum among women who gave birth in thelastone-year in Gozamendistrict, Ethiopia: a community-based cross-sectionalstudy. Archives of Public Health.2022; 80(1):1-10.
• 24. Erbil N, Sağlam G. Gebelikte bebeğin cinsiyetini belirleme ve tahmin etmeye ilişkin geleneksel inanç, uygulamalar ve bazı sosyo-demografik özelliklerle ilişkisi. Uluslararası İnsan bilimleri Dergisi.2010;7:348-358. 25. Esenay FI, Çalık C, Doru Ö, Gedik GG. Karın ağrısı ile hastaneye başvuran çocuklarda geleneksel uygulamalar. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilim Dergisi. 2014;7(2):47-5