Vajinal Doğum Yapan Kadınların Epizyotomi ile İlgili Görüşleri ve Doğum Memnuniyeti

Yıl 2024, , 50 - 65, 31.01.2024

Sümeyye Bakır , Emine Gök , Semra Gün , Oya Kavlak

https://doi.org/10.52369/togusagbilderg.1262744

Öz

Amaç: Bu çalışmada, vajinal doğum yapan kadınların epizyotomi ile ilgili görüşleri ve doğum memnuniyetinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte yapılan araştırmanın örneklemini İzmir ilinde bir kadın doğum hastanesinde doğum yapan 348 kadın oluşturmuştur. Veriler tanıtıcı bilgi formu ve Doğum Memnuniyet Ölçeği Kısa Formu (DMÖ-K) ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel metodlar, bağımsız gruplarda t testi, ki kare testi, One Way Anova ve Pearson korelasyon testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan kadınların yaş ortalaması 25,97±5,23, %27,6’sı ilkokul mezunu ve %85,1’i çalışmamaktadır. Kadınların %70,1’i (primipar %28,3; multipar %71,7) epizyotomi ile vajinal doğum yapmıştır. Katılımcıların %78,4’ü epizyotomi ile ilgili bilgi almadığını, %90,5’i doğum öncesi sağlık kuruluşunda epizyotomi uygulamasını sorgulamadığını ve epizyotomi uygulanan kadınların %29,3’ü nedenini bilmediğini ifade etmiştir. Kadınlar, epizyotomiyi “dikiş, alttan ağrılı dikiş veya ağrı” şeklinde tanımlarken, epizyotomi bölgesini ağrı şiddetine göre değerlendirdiğini ve en çok ağrı sorunu yaşadığını belirtmiştir. Kadınların epizyotomi kararı ile doğum öncesi eğitim alma, epizyotomi ile ilgili bilgi alma ve önceki ve şimdiki doğum şekli arasında ilişki olduğu bulunmuştur (p<0,05). Araştırmaya katılan kadınların DMÖ-K toplam puanı 22,34±5,96 olarak bulunmuştur. Epizyotomisiz vajinal doğum yapan ve doğum şekli kararını kendisi veren kadınların doğum memnuniyeti daha yüksek, epizyotomi ile ilgili bilgi alan kadınların travay stresi daha düşük olarak saptanmıştır (p<0,05). Sonuç: Doğum öncesi dönemden başlanarak epizyotomi gibi müdahalerle ilgili kadınlara yeterli ve anlayabileceği şekilde bilgilendirme yapılmasının ve kadınların karar verme süreçlerine dahil edilmesinin doğum memnuniyetinin yükseltilmesi için gerekli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

epizyotomi, doğum memnuniyeti, doğum sonrası bakım

Kaynakça

• 1. Yıldız H. Pozitif Doğum Deneyimi İçin İntrapartum Bakım Modeli: Dünya Sağlık Örgütü Önerileri. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilim Dergisi.2019;5(2):98–105.
• 2. World Health Organization. WHO Recommendation on Episiotomy Policy. [İnternet]. 2018. [Erişim Tarihi:09.02.2023]. Erişim adresi: https://extranet.who.int/rhl/topics/preconception-pregnancy-childbirth-and-postpartum-care/care-during-childbirth/care-during-labour-2nd-stage/who-recommendation-episiotomy-policy-0
• 3. Jiang H, Qian X, Carroli G, Garner P. Selective versus routine use of episiotomy for vaginal birth. The Cochrane database of systematic reviews.2017; 2(2).
• 4. Sagi-Dain L, Sagi S. The role of episiotomy in preventing and managing shoulder dystocia: a systematic review. Obstet Gynecol Surv.2015;70(5):354–62.
• 5. Pergialiotis V, Bellos I, Fanaki M, Vrachnis N, Doumouchtsis SK. Risk factors for severe perineal trauma during childbirth: An updated meta-analysis. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol.2020;247:94–100.
• 6. Vale de Castro Monteiro M, Pereira GMV, Aguiar RAP, Azevedo RL, Correia-Junior MD, Reis ZSN. Risk factors for severe obstetric perineal lacerations. Int Urogynecol J.2016;27(1):61–7.
• 7. WHO. [İnternet]. Care in normal birth: a practical guide. Technical Working Group, World Health Organization. 1997. [Erişim Tarihi:09.02.2023].
• 8. WHO. [İnternet].Intrapartum care for a positive childbirth experience WHO recommendations. 2018; [Erişim Tarihi:09.02.2023]. Erişim adresi:Available from: http://apps.who.int/bookorders.
• 9. Blondel B, Alexander S, Bjarnadóttir RI, Gissler M, Langhoff-Roos J, Novak-Antolič Ž, Prunet C, Zhang WH, Hindori-Mohangoo AD, Zeitlin J, Euro-Peristat Scientific Committee. Variations in rates of severe perineal tears and episiotomies in 20 European countries: a study based on routine national data in Euro-Peristat Project. Acta obstetricia et gynecologica Scandinavica.2016; 95(7), 746–754.
• 10. Ye J, Chen Y, Yang H, Chen Q, Huang Y, Zhao J. A nationwide cross-sectional survey of episiotomy practice in China. Lancet Reg Heal - West Pacific.2020;19:100345.
• 11. Deyaso ZF, Chekole TT, Bedada RG, Molla W, Uddo EB, Mamo TT. Prevalence of episiotomy practice and factors associated with it in Ethiopia, systematic review and meta-analysis. Women's health (London, England).2022; 18, 17455057221091659.
• 12. Acavut G, Güvenç G. Doğum eylemi ile ilişkili perine travmalarının azaltılmasına yönelik yaklaşımlar. Sağlık Akad Derg.2020;7(2):125–30.
• 13. Erbaba H. Primipar Kadınların Perineal Travmaya İlişkin Görüşleri ve Uygulamaları: Nitel Bir Çalışma. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Derg.2016;13(3):89–94.
• 14. Çitak Bilgin N, Ak B, Coşkuner Potur D, Ayhan F.Doğum Yapan Kadınların Doğumdan Memnuniyeti ve Etkileyen Faktörler. HSP.2018;5(3):342-352
• 15. Özcan Ş, Aslan E. Normal Doğumda ve Sezaryen Doğumda Anne Memnuniyetinin Belirlenmesi F.N. Hem. Derg.2015;23(1):41–8.
• 16. Uzel HG, Yanıkkkerem E. İntrapartum Dönemde Kanıta Dayalı Uygulamalar: Doğum Yapan Kadınların Tercihleri . DEUHFED.2018,11(1):26–34.
• 17. Aktaş S, Erkek ZY. Annelerin Vajinal Doğumu Tercih Etme Nedenlerinin İncelenmesi: Bir Nitel Araştırma Örneği. GUSBD.2018;7(1):111–24.
• 18. Göncü S. Doğum memnuniyet ölçeği kısa formu'nun Türkçeye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Karabük. Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü;2015. 19. Martin HJC, Fleming V. The birth satisfaction scale. International Journal of Health Care Quality Assurance.2011;24(2):124-135
• 20. Çalık KY, Karabulutlu Ö, Yavuz C. First do no harm - interventions during labor and maternal satisfaction: a descriptive cross-sectional study. BMC Pregnancy Childbirth.2018;18(415).
• 21. Clesse C, Lighezzolo-Alnot J, De Lavergne S, Hamlin S, Scheffler M. Statistical trends of episiotomy around the world: Comparative systematic review of changing practices. Health Care for Women International.2018;39(6):644-662
• 22. Zimmo K, Laine K, Fosse E, Zimmo M, Ali-Masri H, Zucknick M. Episiotomy practice in six Palestinian hospitals: A population-based cohort study among singleton vaginal births. BMJ Open.2018;16;8(7):e021629.
• 23. EC Inyang-Etoh, Umoiyoho AJ. The practice of episiotomy in a university teaching hospital in Nigeria: How satisfactory? Int J Med Biomed Res.2012;1(1):68–72.
• 24. Jahlan I, McCauley K, Lyneham J. First Time Experiencing Episiotomy: Views and Perceptions of Saudi Women. Enhancing Capacit Healthc Sch Prof Responding to Glob Heal Issues.2020;31;153–69.
• 25. Odo CC, Ngozi PO, Izunna Somadina Okwelogu GUE. Comparative analysis of knowledge, attitude and acceptance of episiotomy among first-time and multiparous parturients in Enugu, Nigeria. Am J Clin Exp Obs Gynecol.2021;7(1):1–11.
• 26. Preis H, Mor P, Grisaru-Granovsky S, Samueloff A, Gabbay-Benziv R, Chen R, Eisner M, Pardo J, Peled Y, Wiznitzer A, Benyamini Y. Women's preferences for mode of second birth-A prospective study of two Israeli birth cohorts. Birth (Berkeley, Calif.),.2020;47(2), 237–245.
• 27. Zaidan A, Hindi M, Bishara A, Alolayan S, Abduljabbar H. The Awareness Regarding the Episiotomy Procedure Among Women in Saudi Arabia. Materia socio-medica.2018; 30(3), 193–197.
• 28. Ndikom CM. Perception, experience and care of episiotomy among post natal women attending selected health facilities in Ibadan, Nigeria. Afr. J. Med.2019;(48)1;.93–100.
• 29. Hussein SAAA, Dahlen HG, Duff M, Schmied V. The barriers and facilitators to evidence-based episiotomy practice in Jordan. Women and Birth.2016;1;29(4):321–9.
• 30. Aydın K. Annelerin ve doğumhane çalışanlarının doğum pozisyonları ve perine travması ile ilişkili görüşleri [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul. Medipol Üniversitesi;2018.