DEPREMLER VE DOĞUM EYLEMİ
Yıl 2024,
, 24 - 33, 31.03.2024
Yasemin Yücel
,
Zümrüt Yılar Erkek
,
Esma Kır
Öz
Dünya çapında son yıllarda artış gösteren doğal afetler toplumun normal hayat düzenini durduran ve kesintiye uğratan olaylardır. Bu olayların en yakın örneği 6 Şubat 2023 tarihinde Türkiye’de gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremdir. Bu deprem saniyeler içerisinde pek çok insanın yaşamını olumsuz etkilemiştir. Doğal afetlerde öncelikli gruplar arasında yer alan gebe kadınlar da deprem sürecinde yaralanma, hastalık ve ölüm açısından yüksek risk taşıyan savunmasız önemli bir nüfusu oluşturmuştur. Özellikle depremin yarattığı stres faktörü gebelerde erken doğum riskinin artmasına da neden olmuştur. Doğumun ne zaman gerçekleşeceği bilinmediği için depremlerde hastanede doğumu gerçekleştirmek mümkün olmamıştır. Deprem sonrasında sahra hastanesinde veya hastane dışı bir ortamda doğumun desteklenmesi, vajinal doğum geçici ortamlarda sürdürülerek; annenin ve yenidoğanın sağlık durumunun iyileştirilmesi önemlidir. Bu noktada; özellikle sağlık profesyonellerinin deprem gibi doğal afet durumlarının yönetimine ilişkin obstetrik konular başta olmak üzere öneriler doğrultusundaki bilgilere sahip olması gereklidir. Bu doğrultuda derlemenin; deprem sürecinde doğum eyleminin yönetimine ilişkin sağlık profesyonellerine ve literatüre ışık tutacağı düşünülmektedir.
Kaynakça
- 1. T.C. İç İşleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD). Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü [İnternet]. 2014 [28.03.2023 tarihinde erişildi]. Erişim adresi: https://Www.Afad.Gov.Tr/Aciklamali-Afet-Yonetimi-Terimleri-Sozlugu
- 2. Işık Ö, Aydınlıoğlu HM, Koç S, Gündoğdu O, Korkmaz G, Ay A. Afet yönetimi ve afet odaklı sağlık hizmetleri. Okmeydanı Tıp Dergisi. 2012;28(2):82-123.
- 3. T.C. İç İşleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD). Kahramanmaraş’ta Meydana Gelen Depremler Hk. – 36 [İnternet]. 2023 [26.03.2023 tarihinde erişildi]. Erişim adresi: https://Www.Afad.Gov.Tr/Kahramanmarasta-Meydana-Gelen-Depremler-Hk-36
- 4. UNFPA. Earthquake survivors include 226,000 pregnant women who urgently require reproductive healthcare [İnternet].2023 [28.03.2023 tarihinde erişildi]. Erişim adresi: https://turkiye.unfpa.org/en/earthquake-survivors-226-thousand-pr
- 5. Harville E, Xiong X, Buekens P. Disasters and perinatal health: a systematic review. Obstetrical & Gynecological Survey. 2010;65(11):713-28.
- 6. Callaghan WM, Rasmussen SA, Jamieson DJ, Ventura SJ, Farr SL, Sutton PD, et al. Health concerns of women and infants in times of natural disasters: lessons learned from Hurricane Katrina. Maternal and Child Health Journal. 2007;11:307-11.
- 7. ACOG.Hospital Disaster Preparedness for Obstetricians and Facilities Providing Maternity Care: 2017 [24.04.2023 tarihinde erişildi]. Erişim Adresi: https://www.acog.org/-/media/project/acog/acogorg/clinical/files/committee-opinion/articles/2017/12/hospital-disaster-preparedness-for-obstetricians-and-facilities-providing-maternity-care.pdf.
- 8. Coxon K, Sandall J, Fulop NJ. To what extent are women free to choose where to give birth? How discourses of risk, blame and responsibility influence birth place decisions. Health, Risk & Society. 2014;16(1):51-67.
- 9. Gökçe İ, Gerçek Öter E, editors. Bütünleşik Afet Yönetim Sisteminde Afetlerde Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Hizmetleri. 1 st International Conference on Frontiers in Academic Research.2023; Konya-Türkiye;s523-529.
- 10. Ivry T, Takaki-Einy R, Murotsuki J. What disasters can reveal about techno-medical birth: Japanese women’s stories of childbirth during the 11 March, 2011 earthquake. Health, Risk & Society. 2019;21(3-4):164-84.
- 11. Koç E, Çetinkaya M, Baş AY, Poyrazoğlu H, Bakkaloğlu S, Kara A, et al. Deprem bölgesinde doğan, sevk edilen veya başvuran yenidoğanin yönetimi rehberi. 2023.
- 12. Davis-Floyd R,Lim R, Penwell V, Ivry T. Sustainable Birth in Disruptive Times. İçinde: Gutschow K, Davis-Floyd R, Davis BA, editors. Sustainable Birth Care in Disaster Zones and During Pandemics: Low-Tech, Skilled Touch. 1.basım. İsviçre: Springer Cham; s. 2021. 277-261.
- 13. Demir E, Gerçek Öter E, editors. Afet ve Acil Durumlarda Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Sağlığına Etkileri. 2 nd International Conference on Scientific and Academic Research. 2023; Konya-Türkiye; s332-341.
- 14. World Health Organization (WHO). WHO-PAHO Guidelines for the use of foreign field hospitals in the aftermath of sudden-impact disasters. : World Health Organization [İnternet]. 2003 [24.04.2023 tarihinde erişildi]. Erişim adresi: https://iris.paho.org/bitstream/handle/10665.2/40820/FieldHospitalsFolleto.pdf?sequence=1
- 15. Fujimori K, Kyozuka H, Yasuda S, Goto A, Yasumura S, Ota M, et al. Pregnancy and birth survey after the great East Japan earthquake and fukushima daiichi nuclear power plant accident in fukushima prefecture. Fukushima Journal of Medical Science. 2014;60(1):75-81.
- 16. Mamuk R, Davas Nİ. Doğum ağrısının kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik gevşeme ve tensel uyarılma yöntemleri. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni. 2010;44(3):137-44.
- 17. Koç E, Şahin N. Doğum eyleminde beslenme. Zeynep Kamil Tıp Bülteni. 2016;47(4):125-8.
- 18. Baştarcan Ç, Hotun Şahin N. Perinatal bakım uygulamalarında optimalite yaklaşımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2022;15(2):219-26.
- 19. Çelik C, Kazankaya F, Demirel Bozkurt Ö. Kadın sağlığı ve hastalıkları hemşireliği: Kanıta dayalı uygulamalar YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2022;3(3):366-81.
- 20. Akın B, Soğukpınar N, Akman L, Yavuzşen H. Doğum eyleminin birinci evresindeki maternal mobilizasyonun doğum şekli ve yenidoğan sağlığı üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;6(2):33-41.
- 21. World Health Organization (WHO). WHO recommendations on intrapartum care for a positive childbirth experience: World Health Organization [İnternet]. 2018 [24.04.2023 tarihinde erişildi]. Erişim adresi: https://Apps.Who.İnt/İris/Bitstream/Handle/10665/260178/9789241550215-
- 22. Rathfsch G, Güngör İ. Hemşire ve Ebelere Yönelik Kadın Sağlığı ve Hastalıkları. İçinde: Kızılkaya Beji N, editör. Doğum eyleminde ağrıyla birliktelik. 1.baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2015. s319-336.
- 23. Koç E, Karakaya N. Sağlık & Bilim 2022 Ebelik-1. İçinde: Dinç A, editör. Doğum desteği ve normal doğumun yönetimi. 1. basım. İstanbul: Efe Akademi; 2022.s81-94.
- 24. Balkar T. Doğum ve ebelik uygulamaları. İçinde: Uçar T, Güney E, editör. Doğum eyleminin 3.evresi. 1.baskı. Ankara: Akademisyen Kitabevi; 2022.s139-150.
- 25. Gerçek Öter E, Yıldırım DF, Demir E. Afet ve acil durumlarda emzirmenin sürdürülmesi: Geleneksel derleme. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences. 2021;13(2):412-7: 307-412
- 26. Purno NH, Biswas A, Anderson R, Hoque DME. Responding to humanitarian crises: midwifery care in Bangladesh. Journal of Midwifery & Women's Health. 2023; 68(3)
- 27. Beek K, McFadden A, Dawson A. The role and scope of practice of midwives in humanitarian settings: a systematic review and content analysis. Hum Resour Health 2019; 17: 5.