Evde Sağlık Hizmeti Alan Hastaların Acil Servise Başvuru Nedenlerinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 173 - 183, 31.05.2023

Fatih Okan , Sümeyye Kavici Porsuk , Sedanur Oğuz , Ayşenur Şengül , Ferhat Özben

https://doi.org/10.52369/togusagbilderg.1261012

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı; acil servise başvuran evde sağlık hizmeti alan hastaların, klinik ve demografik özelliklerinin, acil servise başvuru sıklığının ve başvuru nedenlerinin incelenmesidir.
Yöntem: Retrospektif tipteki çalışmada Kasım 2017- Kasım 2022 tarihleri arasında Tokat devlet hastanesi acil servisine başvuran evde sağlık hizmeti alan 18 yaş ve üzeri 22.984 hastanın verisi hastane bilgi sisteminden taranarak çalışmaya dahil edildi.
Bulgular: Çalışmada yaş ortalaması 72,03±17,64 olarak bulundu. Evde sağlık hizmeti alan hastaların %51,1’inin kadın, %63,7’sinin il merkezinde yaşadığı, %88,2’inin kendi imkanları ile acil servise geldikleri, %94,7’sinin acil serviste sarı triaj kodu ile karşılandığı, %83.6’sının hastaneye yatışının yapılmadığı, %34,6’sının en az iki kronik hastalığının olduğu ve %17,6’sının solunum sistemi rahatsızlığı ile acil servise başvurduğu saptandı. Bireylerin yıllara göre acil servise başvuru sayılarının dağılımı; 2017-2018; 6.064 (%26,4), 2018-2019; 5.916 (%25,7) 2019-2020; 6.012 (%26,2) 2020-2021; 2.697 (%11,7) 2021-2022; 2.295 (%10,0) olarak bulundu. Evde sağlık hizmeti alan hastalarının acil servise başvuran hastaların tamamına yakınının yatış olmaksızın taburcu edildiği, acil servise başvuruların en sık sebebi olarak solunum sistemi, enfeksiyon ve kas-iskelet sistemi hastalıkları olduğu ve pandemi dönemini kapsayan süreçte başvuruların önemli derecede azaldığı bulundu.
Sonuç: Acil servise gereksiz başvuruların önlenmesi için evde sağlık hizmeti alan hastaların hastaneden taburcu olduktan sonra birinci basamak sağlık hizmetleri tarafından temel hasta bilgilerinin yeniden değerlendirilerek bu bilgilere yönelik tedavi-bakım planlarının ve geçiş süreci programlarının oluşturulması ve ev ziyaretlerinin düzenlenmesi gerekmektedir. Evde sağlık hizmeti alan hastalarının daha sağlıklı kalmasına yardımcı olarak, maliyetleri düşürerek hastanelerden ve uzun süreli bakım tesislerinden kaçınmalarına yardımcı olmak için evde bakım hemşiresinin sürekli ve kaliteli bakım vermesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Acil sağlık, Evde bakım, Sağlık hizmeti

Kaynakça

• 1Shang J, Ma C, Poghosyan L, Dowding D, Stone P. The prevalence of infections and patient risk factors in home health care: a systematic review. Am J Infect Control. 2014 May;42(5):479–84.
• 2Tao H, Ellenbecker CH, Chen J, Zhan L, Dalton J. The influence of social environmental factors on rehospitalization among patients receiving home health care services. ANS Adv Nurs Sci. 2012;35(4):346–58.
• 3.Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü. T.C. Sağlık Bakanlığı Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü Evde Sağlık Hizmetleri [Internet]. 2021 [cited 2023 Feb 22]. Available from:https://khgmsaglikhizmetleridb.saglik.gov.tr/TR,42944/tc-saglik-bakanligi-kamu-hastaneleri-genel-mudurlugu-evde-saglik-hizmetleri.html
• 4Türkiye İstatistik Kurumu. İstatistiklerle Yaşlılar [Internet]. 2022 [cited 2023 Feb 22]. Available from: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2021-45636#:~:text=Yaşlı nüfus olarak kabul edilen,9%2C7’ye yükseldi.
• 5.Centers for Disease Control and Prevention. National center for health statistics: health data interactive [Internet]. 2004 [cited 2023 Mar 1]. Available from: https://www.cdc.gov/nchs/hdi/index.htm?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fnchs%2Fhdi.htm
• 6.Jarrín OF, Pouladi FA, Madigan EA. International priorities for home care education, research, practice, and management: Qualitative content analysis. Nurse Educ Today. 2019 Feb;73:83–7.
• 7.Korkut Y, Aras B, Kenan E. Evde bakım hastalarında görülen yeni ürolojik problemler: çıkmayan sondalar. Genel Tıp Derg. 2021;31(2):145–7.
• 8.İncesu E, Beylik U, Küçükkendirci H. Acil servis sağlık hizmetlerinde başvuru tekrarı sorunu: Türkiye’de bir devlet hastanesi acil servis araştırması. Akad Bakış Derg. 2016;53:1–13.
• 9.Topaz M, Woo K, Ryvicker M, Zolnoori M, Cato K. Home Healthcare Clinical Notes Predict Patient Hospitalization and Emergency Department Visits. Nurs Res. 2020;69(6):448–54.
• 10.Song J, Hobensack M, Bowles KH, McDonald M V, Cato K, Rossetti SC, et al. Clinical notes: An untapped opportunity for improving risk prediction for hospitalization and emergency department visit during home health care. J Biomed Inform [Internet]. 2022;128:104039. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1532046422000557
• 11.Anderson MA, Clarke MM, Helms LB, Foreman MD. Hospital Readmission From Home Health Care Before and After Prospective Payment. J Nurs Scholarsh [Internet]. 2005 Mar 1;37(1):73–9. Available from: https://doi.org/10.1111/j.1547-5069.2005.00001.x
• 12.Campagna S, Borraccino A, Politano G, Dalmasso M, Ravaglia A, Dimonte V, et al. Emergency-department accesses in home care paediatric patients: Occurrence and risks of use in a six-year retrospective investigation in Northern Italy. PLoS One. 2021;16(12):e0262085.
• 13.Jones A, Schumacher C, Bronskill SE, Campitelli MA, Poss JW, Seow H, et al. The association between home care visits and same-day emergency department use: a case–crossover study. Can Med Assoc J. 2018;190(17):E525–31.
• 14. Song J, Chae S, Bowles KH, McDonald M V, Barrón Y, Cato K, et al. The identification of clusters of risk factors and their association with hospitalizations or emergency department visits in home health care. J Adv Nurs [Internet]. 2023 Feb 1;79(2):593–604. Available from: https://doi.org/10.1111/jan.15498
• 15. Kouta C, Kaite CP, Papadopoulos I, Phellas CN. Evaluation of home care nursing for elderly people in Cyprus. Int J Caring Sci. 2015;8(2):376–84. 16. Öztürk GZ, Toprak D. Sociodemographic Characteristics of Patients Registered with a Home Care Unit and an Evaluation of the Health Services Offered. Sisli Etfal Hastan tip Bul. 2018;52(1):41–6. 17. Akel Taşdemir R, Oğuzöncül AF. Evde Sağlık Hizmeti Verilen Bireylerin Hastalık Durumlarının Ve Sosyodemografik Özeliklerinin Değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Derg. 2020;17(2):11–28.