GÜNDEM BELİRLEME TEORİSİ BAĞLAMINDA 30 MART 2014 YEREL SEÇİMLERİNİN BASINDA SUNUMU: AKP VE CHP ÖRNEĞİ

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 2, 1 - 15, 22.07.2014

Ahmet Güneş

Öz

Türkiye, siyasal bir deneyim olan ve bireysel bir tercih çerçevesinde gerçekleşen yerel seçim sürecini ve/veya olgusunu çok partili döneme geçildiğinden beri birçok kez yaşamış ve tecrübe etmiş bir ülkedir. Çok partili siyasi hayatın başladığı dönemden günümüze kadar Türkiye’de medya siyaset ilişkisi hep tartışma konusu olmuştur. Parlamenter demokrasilerin vazgeçilmez bir yapı taşı olan medya, demokratikleşme sürecini sürdüren veya tamamlayan ülkelerde etkin rol oynamış ve çoğulcu liberal yaklaşımla dördüncü güç olarak ta kabul edilmiş önemli bir kavramdır. Medya eleştirilirken başvurulan “yandaş medya” veya “taraflılık/parti bülteni” gibi yakıştırmaların arttığı bu dönemde, medya siyaset ilişkisi tartışmaları da oldukça alevlenmiştir. Bu çalışma kapsamında yerel seçim süreci içerisinde Türk basınının siyasal gündemi Hürriyet, Sabah, Yeni Şafak ve Sözcü gazeteleri örneğinde belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada adı geçen gazeteler içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırma sonucunda gazetelerin siyasal gündemi yansıtma tutumuyla ilgili anlamlı görüşler elde edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

2014 yerel seçimleri, gündem, haber, gündem belirleme teorisi, içerik analizi.

Kaynakça

• Aziz, A. (1986). Kitlesel İletişimde İçerik Çözümlemesi. Ankara Üniversitesi B.Y.Y.O. Yıllık, Sayı: VIII, Ankara, ss.: 39-55.
• Aziz, A. (1994). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Berger, A. A. (1996). Kitle İletişiminde Çözümleme Yöntemleri. Eskişehir: Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Yayınları.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi, Teknikler ve Örnek Çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Duverger, M. (2002). Sosyal Bilimlere Giriş. Çev.: Ünsal Oskay, İstanbul: Bilgi Yayınevi.
• Erdoğan, İ. and Alemdar, K. (1990). İletişim ve Toplum. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Eyüboğlu, E. (1999). İletişim-Siyaset-İktidar-Medya, Medya Gücü ve Demokratik Kurumlar. Der: Korkmaz Alemdar, İstanbul: Afa Yayıncılık, 43-55.
• Fiske, J. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş. Çev.: Süleyman İrvan, Ankara: Ark Bilim ve Sanat Yayınları.
• George, A. L. (2003). İçerik Çözümlemesinde Nicel ve Nitel Yaklaşımlar İletişim Araştırmalarında İçerik Çözümlemesi. Der: Murat S. Çebi, Ankara: Alternatif Yayınları.
• Geray, H. (2004). Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Gökçe, O. (2001). İçerik Çözümlemesi, Teori-Metod-Uygulama. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları.
• Göker, G. and Doğan, A. (2011). 2010 Referandumunda Türk Basınının Siyasal Gündemi. Gümüşhane Üniversitesi, İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, Eylül, Sayı: 2, ss.: 45-69.
• Güz, N. (1996). Türk Basınında Gündem Oluşturma. Yeni Türkiye Dergisi Medya Özel Sayısı, Sayı: 2, ss.: 982-997.
• Güz, N. (1997). Türk Basınında Kamuoyu Araştırmalarının Yönlendirme Aracı Olarak Kullanılması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. Sayı: 1, ss.:45-73.
• Güz, N. (2005). Haberde Yönlendirme ve Kamuoyu Araştırmaları. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Hansen, A. (2003). İçerik Çözümlemesi İletişim Araştırmalarında İçerik Çözümlemesi. Der: Murat Sadullah Çebi, Ankara: Alternatif Yayınları.
• Hürriyet Gazetesi. 25 Mart - 4 Nisan 2014 Sayıları.
• İnal, M. A. (1995). Yazılı Basın Haberlerinde Yapısal Yanlılık Sorunu. Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı: 67, ss.: 111-135.
• İnal, M. A. (1996). Haberi Okumak. İstanbul: Temuçin Yayınları.
• İslamoğlu, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Beta Yayınları.
• Keleş, R. (2006). Yerinden Yönetim ve Siyaset. İstanbul: Cem Yayınları.
• Martin, L. J. (1989). Developments in Political Communication Theory on Mass Media Potential. Agee, Warren K. etc. (Ed.), Maincurrents in Mass Communications, New York: Harperow Publisher, 48Meyer, T. (2002). Medya Demokrasisi: Medya Siyaseti Nasıl Sömürgeleştirir?. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Mccombs, M. and Shaw, D. (1972). The Agenda Setting Function of Mass Media. Public Opinion Quarterly, 36, 176-187.
• Mcquail, D. (1994). Kitle İletişim Kuramı. Çev.: Ahmet Haluk Yüksel, Eskişehir: Kibele Sanat Merkezi.
• Mcquail, D. and Windahl, S. (1997). İletişim Modeller. Çev.: Konca Yumlu, Ankara: İmge Kitabevi.
• Mutlu, A. (2009). Yerel Demokrasi Bağlamında 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri: Büyük Şehir Belediye Başkan Adayları Üzerine Bir İnceleme. Ankara: Todai Yayınları.
• Oktay, M. (2000). İletişimciler İçin Davranış Bilimlerine Giriş. İstanbul: Der Yayınları.
• Özkan, A. (2006). Küreselleşme Sürecinin Medya ve Kültür Üzerindeki Etkileri. İstanbul: Tasam Yayınları.
• Rigel, N. (2000). İleti Tasarımında Haber. İstanbul: Der Yayınları.
• Sabah Gazetesi, 25 Mart - 4 Nisan 2014 Sayıları.
• Sözcü Gazetesi, 25 Mart - 4 Nisan 2014 Sayıları.
• Seyidoğlu, H. (2000). Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı. İstanbul: Gizem Yayınları.
• Şimşek, S. (2009). Medya-Siyaset-İktidar Üçgeninde Medya Gerçeği. Selçuk İletişim Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, ss.: 124-143.
• Tanyıldızı, N. İ. and Karatepe, S. (2011). Siyasi Partilerin Gazetelerde Yeralan Kamuoyunu Bilgilendirme Çalışmalarının Halkla İlişkiler Açısından İncelenmesi. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, İlkbahar, Cilt: 2, Sayı: 1, ss.: 56-73.
• Taşdemir, E. and Akdağ, M. and Balcı, Ş. (2003). 3 Kasım 2002 Genel Seçimlerinde Yazılı Basının Siyasi Partilere Yaklaşımı (AKP ve CHP Örneği). Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. Temmuz, Cilt: 3, Sayı: 1, ss.: 20-34.
• Terkan, B. (2007). Basın ve Siyaset İlişkisinin Gündem Belirleme Modeli Çerçevesinde Bir Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı 17, 561-584.
• Tokgöz, O. (2000). Temel Gazetecilik. Ankara: İmge Kitabevi.
• Tuchman, G. (1978). Making News. New York: The Free Press.
• Yeni Şafak Gazetesi, 25 Mart - 4 Nisan 2014 Sayıları.
• Yıldırım, T. (1998). Vatandaşlık Bilgisi. Eskişehir: A.Ü. Açık öğretim Fakültesi Yayınları.
• Yıldırım, S. (1993). Yerel Yönetim ve Demokrasi. İstanbul: Kent Basımevi.
• Yılmaz, R. A. and Uzoğlu, S. (1998). 4 Haziran 1995 Yerel Seçimlerinde Yazılı Basında Yer Alan Haber ve Köşe Yazılarının İçerik Bakımından Çözümlenmesi, Kurgu Dergisi. Sayı: 15, ss.: 175-191.
• Yüksel, E. (2007). Kamuoyu Oluşturma ve Gündem Belirleme Kavramları Nerede Kesişmekte, Nerede Ayrılmaktadır?. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt: 7, Sayı: 1, 571-586. www.tdk.gov.tr Erişim Tarihi: 29 Mart 2014.