KULLANIMLAR VE DOYUMLAR YAKLAŞIMI BAĞLAMINDA GENEL TELEVİZYON / TEMATİK TELEVİZYON İZLEME ALIŞKANLIKLARI

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 4, 708 - 724, 01.10.2018

Gökmen H. Karadağ And Algül

Öz

Tematik televizyon yayıncılığının genel televizyon yayıncılığına alternatif oluşturduğu araştırmanın
odak noktasını oluşturmaktadır. Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımına göre, genel televizyon ve
tematik televizyon yayıncılığında izleyici tercih eğilimlerinin nasıl şekillendiğini bulmak, izleyicilerin
genel yayın veya tematik yayıncılığı tercih etme nedenlerini belirlemek, bu tercihlere etki eden
unsurları ortaya koymak için Şubat 2017’de kartopu örneklem metodu kullanılarak 1456 katılımcıyla
anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, izleyicilerin genel yayınlarda eğlendiricidinlendirici,
tematik yayınlarda ise daha çok kişisel alana hitap eden programlara eğilim duydukları;
genel yayından tematiğe doğru yönelim olduğu ve tematik yayın izleyicilerinin daha çok yalnız
izlemeyi tercih etttikleri ortaya çıkmıştır. Tematik televizyon izleme faktörleri ile demografik
özellikler arasındaki ilişkinin de sorgulandığı araştırmada: “Uzmanlaşma” faktörünün cinsiyet, medeni
durum, eğitim, aylık harcama tutarı ve yaşla ilişkili olduğu; “hedef kitle-reklam-reyting ilişkisi”
faktörünün, eğitim ve aylık harcama tutarıyla ilişkili olduğu; “kişiselleşme” faktörünün, cinsiyet,
eğitim ve aylık harcama tutarıyla ilişkili olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tematik TV, Genel TV, İzleme, Kullanımlar ve Doyumlar

Kaynakça

• AGB N i e l s e n ( 2 0 1 8 ) . h t t p : / / w w w. a g b n i e l s e n . n e t / g l o s s a r y / g l o s s a r y Q . a s p ? type=alpha&jump=none#alphaG Erişim Tarihi: 04.09.2018. Balcı, Ş. ve Ayhan, B. (2015). Patterns of Television Viewing Behavior in Kyrgyzstan: A Perspective of Uses and Gratifications. Bilig, 75, 275-311. Cambridge Dictionaries (2018). https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/broadcast Erişim Tarihi: 04.09.2018. Cankaya, Ö. (2003). Bir Kitle İletişim Kurumunun Tarihi: TRT 1927-2000. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Çelenk, S. (2005). Televizyon Temsil Kültür. Ankara: Ütopya Yayınları. Çelikcan, P. (2001). Tematik Medya ve Reklam. Antalya: Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayını. Discovery Channel (2018). https://www.discoverychannel.com.tr/programlar Erişim Tarihi: 04.09.2018. Erdoğan, İ. (2014). Medya Teori ve Araştırmaları. Ankara: Erk Yayınları. Ergül, H. (2000). Televizyonda Haberin Magazinelleşmesi. İstanbul: İletişim Yayınları. Ersin, N. (2015). Kamu Hizmeti Yayıncılığının Eğitici İşlevi ve TRT Okul. (Ed. Aydın Ziya Özgür ve Aytekin İşman) İletişim Çalışmaları, Sakarya Üniversitesi, 71-87. Ertan, B. (2011). Televizyon Haberlerinde Magazinelleşme. Radyo Televizyon Üst Kurulu Uzmanlık Tezi. European Commission (2000). Commission Decision of 10 May 2000 relating to a proceeding pursuant to Article 81 of the EC Treaty. Official Journal of the European Communities. European Commission (2010).Growth of the Number of Television Channels and Multi-channel Platforms in Europa continues Despite the Crises. Strasbourg: European Audivisual Observatory Press Release. Fiske, J. (1990). Introduction to Communication Studies. (İkinci baskı). London: Routledge. Göze, F.E. (2017). Neo-liberal politikaların Kamu Hizmeti Yayıncılığına etkileri ve TRT Örneği. Amme İdaresi Dergisi, 50(2): 73-140. Günebakanlı, M. (2010). Televizyonda Görsel Tasarım ve TRT Kurumundaki Tematik Kanallardaki Uygulamalar, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Emstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Güngör, N. (2018). İletişim: Kuramlar Yaklaşımlar (4. baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi. Isbiroglu, I. (2010). European Entertainment: Cable & Theme Channels. http:// globalmediastudies.blogspot.com/2010/03/european-entertainment-media-cable.html Karadağ, G.H. (2000). TV Haber Programcılığı ve Bir Örnek: 32.Gün/Fay Hattında 15 yıl. İstanbul: Etika Yayıncılık. Karadağ, G.H. (2006). AB’nin Medyası, Medyanın AB’si. İstanbul: Güncel Yayıncılık. Katz, E. & Foulkes, D. (1962). On the Use of the Mass Media as “Escape”: Clarification of a Concept”. Public Opinion Quarterly 26(3): 377-388. Katz, E., Gurevitch, M. & Haas, H. (1973). On the Use of the Mass Media for Important Things. American Sociological Review, 38 (2): 164-181. Retrieved from http://repository.upenn.edu/ asc_papers/267 Kırhan, A. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Tematik Televizyon Kanal Tercihleri: Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı-Sosyal Öğrenme Kuramı Çerçevesinde Maltepe Üniversitesi‟nde Bir Çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Maltepe Üniversitesi. Klapper, J.T. (1963). Mass Communication Research: An Old Resurveyed, Public Opinion Quarterly, 27(4): 515-527. Küçükkurt, M., Hazar, Ç.M., Çetin, M. ve Topbaş, H. (2009). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Perspektifinden Üniversite Öğrencilerinin Medyaya Bakışı, Selçuk İletişim, 6(1): 37-50. Kuyucu, Mihalis (2015). Türkiye’de Tematik TV Yayıncılığı: Gençlerin Tematik Televizyon İzleme Alışkanlıklarının Televizyon Yayıncılığına Olan Yansımaları. International Journal of Social Science, 32, 249-265. Longman Dictionaries (2018). http://global.longmandictionaries.com/ldoce6/dictionary#broadcast_2 Erişim Tarihi: 04.08.2018. McQuail, D. & Windahl, S. (1997). Kitle İletişim Modelleri. Çev. Konca Yumlu. Ankara: İmge Kitabevi. Merriam-Webster (2018). https://www.merriam-webster.com/dictionary/broadcast Erişim Tarihi: 04.09.2018. Mutlu, E. (1999). Televizyon ve Toplum. TRT: Ankara. National Geographic TV (2018). https://www.natgeotv.com/tr/belgeseller Erişim Tarihi: 04.09.2018. Oskay, Ü. (1994). İletişimin ABC’si. İstanbul: Simavi Yayınları. Oxford Dictionaries (2018). https://en.oxforddictionaries.com/definition/broadcast Erişim Tarihi: 04.08.2018. Papacharissi, Z. & Mendelson, A.L. (2007). An Exploratory Study of Reality Appeal: Uses and Gratifications of Reality TV Shows, Journal of Broadcasting & Electronic Media, 51(2): 355-370. Parsa, S. (1993). Televizyon Haberciliği ve Kuramları. İzmir: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları. Perebinossoff, P., Gross, B., Gross, L.S. (2005). Programming for TV, Radio, and the Internet. Focal Press: Burlington. Resmi Gazete (2011). Tarih: 3/3/2011, Sayı: 27863, Tertip: 5, Cilt: 50. Ruggiero, T.E. (2000). Uses and Gratifications Theory in the 21st Century. Mass Communication and Society, 3(1): 3-37. Sayılgan, E. (2014). Medya Sektöründe Bir Uzmanlaşma Olgusu Olarak Tematik Kanallar ve İzleyici Çeşitliliğinin Tematik Kanal Oluşumundaki Rolü. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi e- Dergisi. 3(3): 1-15. Tekinalp, Ş. (2011). Camera Obscura’ dan Synopticon’a Karşılaştırmalı Radyo ve Televizyon (2. baskı). İstanbul: Beta Yayınları. Tekinalp, Ş. ve Uzun, R. (2013). İletişim Araştırmaları ve Kuramları (4. baskı). İstanbul: Beta Yayınları. Tutar, C. (2009). Uluslararası Televizyon Kanalları Bağlamında İdeolojik Bir Çözümleme Örneği; Dıscovery Channel. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi. UNESCO Glossary (2018). http://uis.unesco.org/node/335189 Erişim Tarihi: 04.09.2018. Vissol, T. (2005). International and Pan-European News Channels: An Overview, Reflets et perspectives de la vie économique, 2005/4 (Tome XLIV), 53-71. DOI 10.3917/rpve.444.0053 Yüksel, E. (2013). İletişim Kuramları. T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2803, Eskişehir.